Η δήλωση Μπάιντεν, από το Τόκιο, ότι θα συνδράμει στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση κινεζικής εισβολής, ήρθε να προστεθεί στο φόντο της σινο-αμερικανικής αντιπαράθεσης, προκαλώντας σενάρια για ενδεχόμενη επίσπευση της επερχόμενης σύγκρουσης των δύο γιγάντων
Εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία, με την Κίνα να στηρίζει εμμέσως πλην σαφώς τη Μόσχα, και την Ουάσιγκτον να σπρώχνει δισεκατομμύρια δολάρια και όπλα στην Ουκρανία, η δήλωση του Αμερικανού προέδρου, για στρατιωτική απάντηση των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, εντείνοντας τους φόβους για επικίνδυνους πολεμικούς σχεδιασμούς στην Ανατολή.
Τακτική «γκάφας»;
«Έχουμε δέσμευση να το… κάνουμε», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε από κοινού με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Φούμιο Κισίμπα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Τόκιο.
Πρόκειται για μια δήλωση προφανώς αντίθετη με τη «στρατηγική ασάφεια» που ακολουθούν δεκαετίες τώρα οι πρόεδροι των ΗΠΑ, πίσω από την οποία κρύβονται, άλλωστε, οι προθέσεις της Ουάσιγκτον για το πόσο μακριά θα μπορούσε να φτάσει, στο ζήτημα της Ταϊβάν.
«Συμφωνήσαμε με την πολιτική της Ενιαίας Κίνας, την υπογράψαμε», είπε ο Τζο Μπάιντεν, «αλλά η ιδέα ότι (η Ταϊβάν) μπορεί να καταληφθεί με τη βία… δεν ενδείκνυται», πρόσθεσε.
Κι ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αρνηθεί να αναπτύξει αμερικανικά στρατεύματα στην Ουκρανία, από φόβο μήπως πυροδοτήσει μια άμεση πυρηνική σύγκρουση, ωστόσο, από το Τόκιο δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν περαιτέρω, για λογαριασμό της Ταϊβάν.
Ειδικότερα, στην ερώτηση δημοσιογράφου: «Δεν θέλατε να εμπλακείτε στρατιωτικά στην Ουκρανία για προφανείς λόγους. Για να υπερασπιστείτε την Ταϊβάν, εάν χρειαστεί, είστε διατεθειμένοι να εμπλακείτε στρατιωτικά;», ο Τζο Μπάιντεν απάντησε ευθέως και λακωνικά: «Ναι»! Υποστήριξε, μάλιστα, ότι μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ανάγκη επέμβασης των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, σε περίπτωση που η Κίνα επιτεθεί στο νησί είναι «ακόμη πιο έντονη».
«Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε»
Να σημειωθεί, ότι αμέσως μετά τις δηλώσεις Μπάιντεν ο Λευκός Οίκος έσπευσε με ανακοίνωσή να υπογραμμίσει ότι «ο πρόεδρος επανέλαβε ότι δεν έχει αλλάξει η πολιτική των ΗΠΑ για την Ενιαία Κίνα», γεγονός που οι New York Times, χαρακτήρισαν ως εσπευσμένη προσπάθεια άρνησης του Λευκού Οίκου για τι εννοούσε ο πρόεδρος, με αυτά που είπε.
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, «τα σχόλια του κ. Μπάιντεν δεν ήταν μια απλή επανάληψη της δέσμευσης των ΗΠΑ για παροχή όπλων στην Ταϊβάν, διότι το ερώτημα τέθηκε ως αντίθεση με τη στάση απέναντι στην Ουκρανία. Κι ο πρόεδρος δεν κατέβαλε καμία προσπάθεια να προσδιορίσει τις προθέσεις του όταν συμφώνησε ότι θα εμπλακεί στρατιωτικά».
Ωστόσο, σύμφωνα με τους Times δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μπάιντεν «αγνοεί την τακτική της ασάφειας των προκατόχων του σε σχέση με την Κίνα και την Ταϊβάν». Τον περασμένο Αύγουστο, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους συμμάχους μετά την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, ο Μπάιντεν υποσχέθηκε ότι «θα απαντούσαμε» εάν ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ δεχόταν επίθεση. «Το ίδιο με την Ιαπωνία, το ίδιο με τη Νότια Κορέα, το ίδιο με την Ταϊβάν».
«Ενιαία Κίνα»… τέλος για τις ΗΠΑ
Καθώς, όμως, η Ταϊβάν… ποτέ δεν έλαβε τις ίδιες εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ με την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα ή τους συμμάχους της Αμερικής στο ΝΑΤΟ, το παραπάνω σχόλιο θεωρήθηκε τότε «σημαντικό». Και τον Οκτώβριο όταν ο κ. Μπάιντεν ρωτήθηκε εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προστατεύουν την Ταϊβάν από επίθεση, είπε πάλι πως «Ναι, έχουμε δέσμευση να το κάνουμε αυτό, πυροδοτώντας επίσης έναν άλλο ξέφρενο αγώνα από τον Λευκό Οίκο για να αποσύρει την παρατήρησή του, επιμένοντας ότι δεν αλλάζει μακροχρόνια πολιτική.
Να σημειωθεί ότι η πολιτική της «ενιαίας Κίνας» που εφαρμόζει η Ουάσινγκτον εδώ και δεκαετίες, αναγνωρίζει επίσημα το Πεκίνο, κι όχι την Ταϊπέι. Εξάλλου, στον Νόμο για τις Σχέσεις με την Ταϊβάν, αποσαφηνίζεται ότι η απόφαση των ΗΠΑ να διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα βασίζεται στην προσδοκία πως το μέλλον της Ταϊβάν θα αποφασιστεί με ειρηνικά μέσα.
Από την άλλη, η Κίνα θεωρεί το νησί της Ταϊβάν, ως κινεζική επαρχία, προορισμένη να επανενωθεί με την ηπειρωτική χώρα, διά της βίας αν χρειαστεί. Υπενθυμίζεται ότι στην Ταϊβάν κατέφυγαν οι εθνικιστές του Κουομιντάνγκ όταν ηττήθηκαν από τις δυνάμεις του Μάο Τσετούνγκ στον κινεζικό εμφύλιο, ενώ σήμερα κυβερνάται από δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση.
Για τον κινεζικό Τύπο, πάντως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρόσφατη δήλωση Μπάιντεν αποτελεί «ένα ακόμη βήμα προς την κατάργηση της πολιτικής της Ενιαίας Κίνας από την πλευρά των ΗΠΑ», ενώ το Πεκίνο περιορίστηκε στην ψύχραιμη και σταθερή απάντηση του εκπροσώπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Wang Wenbin , που επανέλαβε ότι «το ζήτημα της Ταϊβάν είναι καθαρά εσωτερική υπόθεση της Κίνας», που δεν επιτρέπει καμία παρέμβαση ξένων δυνάμεων.
Ο Τιτανικός του… Ειρηνικού
Σε τόνους ευθείας αντιπαράθεσης, και με γλώσσα επικοινωνίας, όπως είθισται άλλωστε, Κινέζοι αναλυτές σχολίασαν μέσω του Τύπου, ότι «οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία χρησιμοποιούν την κρίση στην Ουκρανία για να προωθήσουν τη de facto ‘ανεξαρτησία’ του νησιού της Ταϊβάν, αλλά τα σχέδιά τους θα συναντήσουν «ισχυρότερη» απάντηση από την Κίνα που δεν πρόκειται να κάνει κανένα συμβιβασμό στα βασικά της συμφέροντα».
Ο διευθυντής του Κέντρου Διεθνούς Ασφάλειας και Στρατηγικής του Πανεπιστημίου Tsinghua στο Πεκίνο, Ντα Γουέι, ανέφερε ότι «δεδομένης της ευαισθησίας του ζητήματος της Ταϊβάν, το να παίζεις τακτικές είτε με λόγια είτε με πράξεις δεν θα οδηγήσει σε κανένα καλό αποτέλεσμα», παρομοιάζοντας μάλιστα την επερχόμενη σύγκρουση με τη βύθιση του Τιτανικού.
«Εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν επιμείνει σε αυτή την τακτική, τότε οι σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ θα θυμίσουν τη σύγκρουση του Τιτανικού πάνω σε παγόβουνο», είπε ο Ντα Γουέι, απηχώντας προφανώς και τις διαθέσεις του Πεκίνου απέναντι στην αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ.
Πάντως, η «τακτική» των γλωσσικών ολισθημάτων Μπάιντεν, ο καθησυχασμός του Λευκού Οίκου από την άλλη, και η διαφαινόμενη βεβαιότητα του Πεκίνου για στροφή της αμερικανικής πολιτικής, έχουν κάνει τους πάντες να αναρωτιούνται, για το πόσο κοντά βρισκόμαστε πλέον σε μια ενδεχόμενη επικίνδυνη «πρόσκρουση» στον Ειρηνικό.
