Δεν αλλάζουν οι καιροί αλλά οι άνθρωποι…

Του Δημήτρη Καπράνου

Προσπαθώ να αισθανθώ τις δονήσεις της Μεγάλης Εβδομάδας, να διακρίνω την διαφορετική ατμόσφαιρα που χαρακτήριζε αυτές τις μέρες, κάποιες άλλες εποχές, αλλά δεν το καταφέρνω. Είναι πλέον  τέτοια η ταχύτητα με την οποία κινούνται τα πάντα, που δεν σε αφήνουν  να συγκεντρωθείς, δεν σου επιτρέπουν να “κλέψεις χρόνο” και να τον αφιερώσεις στις ημέρες τις οποίες θεωρούσαμε “άγιες” και δεν σηκώναμε μύγα στο σπαθί μας!

Όλα “γύρισαν τούμπα” από την στιγμή που η εικόνα κατέκτησε τον κόσμο. Από την στιγμή που αποκτήσαμε “ελεύθερη ραδιοφωνία”, “ελεύθερη τηλεόραση”, “ελεύθερη πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα”. Από την στιγμή που αποκτήσαμε “ελευθερία”, η οποία αγγίζει μεν τα όρια της ελευθεριότητας, αλλά  είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από ελευθερία!

Και, μοιραία, έρχεται η νοσταλγία, σε μια προσπάθεια να συναρμολογήσει τα ξέφτια της μνήμης, να συγκολλήσει θρυμματισμένες αναμνήσεις και να καλύψει τραύματα, που δεν επουλώνονται παρά μόνον επιδερμικά.

Ο μόνος θεσμός που δείχνει συνέπεια, αυτές τις ημέρες, είναι η Εκκλησία. Και, αυτομάτως, έρχεται στο μυαλό η πάντα επίκαιρη και διαχρονική ρήση του μεγάλου Γιάννη Τσαρούχη: “Η Εκκλησία είναι το μόνο θέατρο που παίζει το ίδιο έργο δυο χιλιάδες χρόνια κι έχει πάντα κόσμο”. Ναι, έτσι είναι, αν και δεν έχει πλέον τόσο πολύ κόσμο, εκτός από τις μεγάλες εορτές, όπως η Ανάσταση, που θα γεμίσουν οι ναοί με πιστούς ή περίεργους, οι οποίοι θα προστρέξουν μηχανικά “να πάρουν το Άγιον Φως”, θα σταθούν στον περίβολο οι περισσότεροι,-εκτός κι αν βρέξει – και μεσάνυχτα και πέντε, θα φύγουν αγεληδόν προς τα σπίτια ή τα κάθε είδους ταβερνεία για να “αναστήσουν”…

Θυμάμαι την μάνα μου, που την Μεγάλη Παρασκευή δεν έβαζε τίποτε στο στόμα της, ούτε νερό, μέχρι να βγει ο Επιτάφιος! Κι εμείς, τρώγαμε κάτι νερόβραστες φακές και φρέσκα κρεμμύδια για να πάρουμε κάποια γεύση, ούτε λάδι ούτε τίποτε το μη νηστίσιμο. Τώρα, “νηστεύουν” οι Έλληνες την Μεγάλη Παρασκευή, αλλά με το που θα βγει ο Επιτάφιος ορμούν στα τσιπουράδικα και τα παραλιακά μαγαζιά και ταράζουν τις γαρίδες, τις καραβίδες, τα χταπόδια! Ό,τι κατεψυγμένο έχει μείνει στα ψυγεία, πέφτει στην φωτιά και “χλαπακιάζεται” από …νηστεύοντες ορθοδόξους! Αμ’ δεν είναι έτσι η νηστεία, Χριστιανοί!

“Τα χρόνια πέρασαν, αλλάξαν οι καιροί”, έλεγε το παλαιόν άσμα. Μα, δεν αλλάζουν οι καιροί. Οι άνθρωποι είναι που αλλάζουν. Η ταχύτητα, η εικόνα, τα “σόσιαλ”, οδηγούν τον κόσμο ολοταχώς προς το άγνωστο, καθώς ουδείς γνωρίζει πού μπορεί να καταλήξει αυτή η φρενίτιδα!

Τα έθιμα ξεχνιούνται, τα ήθη αργοσβήνουν, οι παραδόσεις μπαίνουν “στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας” (βρε τί μας άφησε κληρονομιά ο Ανδρέας) και πάει λέγοντας.

Μέχρι και τα κόκκινα αυγά, τα παραγγέλνουμε έτοιμα, μήπως και λερωθεί ο πάγκος της κουζίνας μας από την μπογιά. Πού είσαι,  γιαγιά, που έβαφες τα αυγά με κρεμμυδόφυλλα! “Δεν είναι για τα λεφτά, αλλά για το έθιμο” μας έλεγε, όταν  φωνάζαμε ότι “η μπογιά για τα αυγά είναι πολύ φθηνή”. Ποιός έδινε, όμως, σημασία στα λόγια της…