Του Δρος Κυριάκου Α. Κενεβέζου*
50 χρόνια μετά την εισβολή ο στόχος είναι η απελευθέρωση και η επανένωση του τόπου. Απελευθέρωση και ως εκ τούτου επανένωση υπό όρους και σε συνθήκες απελευθέρωσης ήτοι βιώσιμη, λειτουργική, ασφαλής, σταθερή, διαρκής και ως εκ τούτων δίκαιη λύση δεν δύναται να έρθει αν δεν υπάρξουν οι προϋποθέσεις και οι συνθήκες που να το επιτρέπουν. Και συνθήκες και προϋποθέσεις τέτοιες δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς, ούτε ότι υπάρχουν αυτή την στιγμή, ούτε ότι μπορεί να προκύψουν στο επόμενο διάστημα με τον τρόπο και την μεθοδολογία που ακολουθείται από τους συνήθεις ενδιαφερόμενους. Ο στόχος σήμερα δεν θα έπρεπε να είναι η επανέναρξη των συνομιλιών αυτή καθαυτή, αλλά συνομιλίες με ασφαλιστικές δικλείδες που να οδηγούν στον στόχο της λύσης ως ανωτέρω αναφέρεται. Αν δεχτούμε, ως άσκηση, ότι τα δεδομένα μας είναι η σταθερή, εύλογη, λογική και δίκαιη δυσπιστία των Ελλήνων Κυπρίων έναντι σε τυχόν λύση καθώς και η δυσπιστία των Τουρκοκυπρίων, ακόμη και αν είναι απόλυτα παράλογη αυτή, συν την παγιωμένη θέση και μεθοδολογία των Τούρκων για λύση 2 κρατών και τέλος την θέση της δικής μας πλευράς ως εκφράζεται από τον ΠτΔ για πλαίσιο Γκουτέρες και κληρονομιά του Κράνς Μοντάνα, τότε, εύκολα καταλήγει κάνεις στο συμπέρασμα, ότι η έναρξη συνομιλιών με τέτοιες προϋποθέσεις είναι οδηγός, είτε προς την αποτυχία και το ναυάγιο, είτε σε λύση που δεν θα είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή από την δική μας πλευρά.
Και εξηγώ:
Αν εισέλθουμε σε συνομιλίες με την τουρκική πλευρά να αξιώνει λύση 2 κρατών και την δική μας πλευρά να ξεκινά συνομιλίες από το πλαίσιο Γκουτέρες, καθώς και την προέκταση της κληρονομιάς του Κράνς Μοντάνα στην καλύτερη των περιπτώσεων θα βρεθούμε κάπου στην μέση της διαδρομής, εκτός και αν έχει κανείς την αφέλεια να πιστεύει ότι θα ξεκινήσουν και θα τελειώσουν συνομιλίες, γύρω από και με άξονα το πλαίσιο το οποίο, ούτως ή άλλως περιείχε σειρά και σωρεία προνοιών με έντονο το στοιχείο της διαιώνισης και υιοθέτησης συνεπειών της κατοχής.
Άρα δεν μπορώ να εντοπίσω τους λόγους που η δική μας πλευρά διά του ΠτΔ διακηρύττει ότι ο στόχος αυτή την στιγμή είναι η έναρξη συνομιλιών χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε ουρά, ή κατά το δυνατόν προέκταση ουράς σε αυτή την αναφορά.
Αν η απάντηση δε σε αυτό είναι ότι αυτό γίνεται εντός και πίσω από τις κλειστές πόρτες θα ισχυριστώ ότι αυτό είναι σφάλμα αφού το Κυπριακό όπως και κάθε διεθνές πρόβλημα, δεν μπορεί να λυθεί εάν δεν υπάρχουν οι συνολικές προϋποθέσεις και το περιβάλλον που να θωρακίζει και προστατεύει όλες τις πτυχές και πλευρές. Το Κυπριακό είναι κατεξοχήν ζήτημα που χρειάζεται διαφάνεια από την στιγμή που η δυσπιστία είναι το βασικό συστατικό στις μεταξύ των κοινοτήτων σχέσεις.
Άρα δεν θα συμφωνήσω με την τακτική μιλάμε εντός και όχι εκτός.
Οι εκτός θα βιώσουν τις συνέπειες όσων γίνονται εντός, άρα καθαρές κουβέντες από την αρχή να ξέρουμε που πάμε και τι μας γίνεται. Η κυρία Ολγκίν δεν ήρθε στο νησί για να παίξει, ούτε για να κάψει το διπλωματικό της κεφάλαιο ως το έκτισε τα προηγούμενα χρόνια.
Δεν είναι ώρα για παιχνίδια τακτικής αλλά για καθαρά λόγια. Και επειδή είμαι της άποψης ότι η τουρκική πλευρά θέτει την λύση 2 κρατών γνωρίζοντας ότι δεν θα πετύχει κάτι τέτοιο, αφού ξέρει ότι ούτε εμείς, ούτε ο διεθνής παράγοντας θα συναινέσουν ποτέ σε αυτό, άρα λοιπόν, τίθεται έτσι ώστε σε τυχόν διαδικασία συνομιλιών να αποτελέσει άλλο ένα στοιχείο διαπραγμάτευσης για την Τουρκία με στόχο να ασκηθεί πίεση στην ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά, ή ακόμη χειρότερα, να μας χρεωθεί και το όποιο ναυάγιο.
Αν λοιπόν μέχρι σήμερα δεν αποτελεί προϋπόθεση η μη πρόταξη 2 κρατών για έναρξη συνομιλιών καλό θα είναι ο ΠτΔ να το πράξει άμεσα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο διαφωνώ με την δήλωση του ΠτΔ ότι ο μοναδικός μας στόχος είναι η επανέναρξη συνομιλιών.
Αυτό είναι απλό, όπως απλό είναι να καταλήξουμε σε λύση.
Το δύσκολο και ο στόχος είναι να καταλήξουμε σε βιώσιμη, λειτουργική, ασφαλή, διαρκή, σταθερή και δίκαιη λύση.
Συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις σημαίνει ναυάγιο με απρόβλεπτες συνέπειες.
*τ. Πρέσβυς της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα
