Του Αναστάσιου Κούζη-Κούζαρου*
Το Δεκαπενταύγουστο του 1909, στο «Πάσχα του Καλοκαιριού», εκδηλώθηκε ένα από τα σπουδαιότερα «αναστάσιμα» ορόσημα της νεότερης ελληνικής ιστορίας, το Κίνημα στο Γουδί!
Επικεφαλής της ιδιόμορφης αυτής επανάστασης, που έθεσε ως πρωταρχικό στόχο την εξάλειψη απ’ την πατρίδα μας της «συναλλαγής», ετέθη ένας έντιμος αξιωματικός, ο συνταγματάρχης Πυροβολικού Νικόλαος Ζορμπάς (1844-1920), ο ηγέτης του περιβόητου Στρατιωτικού Συνδέσμου, που συγκροτήθηκε από δυσαρεστημένους αξιωματικούς, εξαιτίας της πολιτικοστρατιωτικής παραλυσίας που επικρατούσε στη χώρα την επαύριο της ταπεινωτικής ήττας του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897.
Ο Νικόλαος Ζορμπάς
Δεν επρόκειτο για ένα τυπικό στρατιωτικό πραξικόπημα κατά της νόμιμης κυβέρνησης και την επιβολή δικτατορίας, αλλά για την έκρηξη της αγανάκτησης Στρατού και λαού κατά του παλαιοκομματισμού και των δεινών που είχε επισωρεύσει στη χώρα με την αναποτελεσματική εσωτερική και εξωτερική πολιτική που ασκούσε, καθώς εναλλάσσονταν στην εξουσία τα «προσωποπαγή» κόμματα των Ζαΐμη, Θεοτόκη, Μαυρομιχάλη, που οι ρίζες τους έφθαναν μέχρι τον προεπαναστατικό κοτσαμπασισμό. Έτσι, το μικρό Ελληνικό Βασίλειο εμφανιζόταν, αφενός, «πτωχευμένο» από το 1893 και υπερχρεωμένο στους Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς και λοιπούς δανειστές, εξαιτίας και των συχνών ατυχών πολεμικών εμπλοκών, να βρίσκεται πολύ μακριά από την οικονομικά και τεχνολογικά αναπτυγμένη Ευρώπη. Αφετέρου, και ιδιαίτερα μετά την ταπείνωση του «Μαύρου ’97», παρουσιαζόταν παντελώς ανάξιο λόγου από πλευράς στρατιωτικής δυνάμεως, προετοιμασίας και μέσων, να τηρεί «άψογον στάσιν» έναντι της επιθετικής Τουρκίας και να «περιφρονείται» από τον αδηφάγο βουλγαρικό εθνικισμό.
Καθώς, λοιπόν, η Ελλάς συνθλιβόταν παγιδευμένη σ’ αυτή τη μέγγενη, ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, με πάνδημη την υποστήριξη του λαού, που με δυναμικά σε όγκο και παλμό συλλαλητήρια σ’ όλη την Ελλάδα έσπευσε να τον στηρίξει, διατύπωσε μια, με σύγχρονη ορολογία θα λέγαμε, καθαρά ελληνική ατζέντα, θέτοντας τους όρους του στην κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, απαιτώντας την τάχιστη εφαρμογή και υλοποίησή τους: την άμεση απομάκρυνση του διαδόχου και των πριγκίπων από το Γενικό Επιτελείο Στρατού και την αποκατάσταση της αξιοκρατίας αντί της ευνοιοκρατίας στο στράτευμα. Την ταχύτατη αναδιοργάνωση και ενίσχυση του Στρατού και του Στόλου. Την εξυγίανση της πολιτικής ζωής. Την εκκαθάριση από τους «ημετέρους» του διπλωματικού σώματος, της Δημόσιας Διοίκησης και του πανεπιστημίου. Την ανακούφιση του πενόμενου λαού από τους επαχθείς φόρους…
Το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου στα Ανάκτορα
Αυτή υπήρξε η ελληνική ατζέντα που οι φιλοπάτριδες αξιωματικοί απαίτησαν από τη νόμιμη κυβέρνηση να υλοποιήσει. Διέπραξαν, όμως, εξαιτίας του άδολου πατριωτισμού τους και του πνεύματος νομιμοφροσύνης που τους διέκρινε ένα κολοσσιαίο σφάλμα, αφού «δεν είναι δυνατόν ποτέ να ζητάει κανείς να διορθώσουν τα κακώς κείμενα οι υπαίτιοι της δημιουργίας τους». Έτσι, η κατάσταση περιήλθε σε πλήρες αδιέξοδο, εγκυμονώντας μεγάλους κινδύνους για τον λαό και τη χώρα, ώσπου ο κληθείς ως πολιτικός σύμβουλος του Στρατιωτικού Συνδέσμου, Κρητικός πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος, ο «επαναστάτης του Θερίσου» το 1905, εκτιμώντας τη διαμορφωμένη κατάσταση αποφάνθηκε: «Οι επαναστάσεις γίνονται για να γκρεμίζουν και να κτίζουν»! Κι επειδή στην προκειμένη περίπτωση δεν συνέβη κάτι από τα δύο, γι’ αυτό ο μεν Στρατός επιβαλλόταν αμέσως να επανέλθει στους στρατώνες και να επιδοθεί στην πολεμική του εκπαίδευση, ο ίδιος δε κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του ανωτάτου άρχοντος Γεωργίου του Α’ τον έπεισε να προκηρύξει εκλογές για να δοθεί στον τόπο κυβέρνηση και με δημοκρατικό τρόπο να αρχίσει η πραγμάτωση των όρων της ελληνικής ατζέντας, που έθεσε με το κίνημά του ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος το 1909!
Χρειάστηκε να συμβεί η οδυνηρή στρατιωτική ήττα του 1897 ώστε να τρωθεί σε τέτοιον βαθμό το εθνικό φιλότιμο για να κινητοποιηθούν οι πατριωτικές δυνάμεις, που μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια (1909-1912), σφυρηλατώντας τη σύμπνοια λαού – Στρατού και ηγεσίας, ανέταξαν το κράτος, καθιστώντας το τόσο ισχυρό ώστε να αντιπαλέψει στα πεδία των μαχών των Βαλκανικών, του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Μικρασιατικής Εκστρατείας πολυάριθμους και πανίσχυρους εχθρούς, και να τους νικήσει αλλεπάλληλα. Κι αν επήλθε τελικά η Μικρασιατική Καταστροφή, αυτό κατά την ταπεινή μας άποψη οφείλεται στην εγκατάλειψη των στόχων της ελληνικής ατζέντας και των βασικότατων προϋποθέσεων επιτυχίας τους: της πίστης σ’ ένα κοινό όραμα, του αρραγούς εσωτερικού μετώπου με ομόνοια και ομοψυχία, του άριστου σχεδιασμού και της μεθοδικής προετοιμασίας.
Επειδή δε η Ιστορία έχει χαρακτηριστεί ως «δασκάλα της ζωής», αναρωτιόμαστε εμείς οι Νεοέλληνες τι έχουμε κι αν έχουμε διδαχθεί ή αν θέλουμε να διδαχθούμε κάτι από το Κίνημα στο Γουδί, τη δράση του Νικόλαου Ζορμπά και των μελών του Στρατιωτικού Συνδέσμου, που στην εποχή τους «έβαλαν το κεφάλι τους στον πάγκο του χασάπη» για τα εθνικά δίκαια και μια αξιοπρεπή πατρίδα! Κι αυτό το αναρωτιόμαστε γιατί φέτος συμπληρώθηκαν 50 χρόνια, μισός δηλαδή αιώνας, από το «μαύρο» 1974, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας! Κι ενώ η εχθρική προπαγάνδα οργίασε, κάνοντας τη μέγιστη δυνατή προβολή ισχύος στη Μεγαλόνησο, εμείς για άλλη μια φορά λουφάξαμε πίσω από τις προσεκτικά διατυπωμένες διπλωματικές δηλώσεις προς κατευνασμό του «θηρίου» και διατήρηση του καλού κλίματος που επιβάλλει η τουριστική περίοδος. Τα δε «χλιαρά» έως ανύπαρκτα αντίμετρα στον επιτυχημένο, καθημερινά σχεδόν, μεθοδικό «ψυχολογικό πόλεμο» των αντιπάλων σε βάρος μας, με τους συχνούς εμπτυσμούς, κολαφισμούς, ραπίσματα, απειλές και προκλητικές ενέργειες κατά της χώρας και του λαού της, βαθαίνουν την κόπωση και την ηττοπάθεια στις ελληνικές καρδιές. Δικαίως, λοιπόν έχουμε χρέος να ερωτήσουμε ευθαρσώς το πολιτικό προσωπικό: «Κυρίες και κύριοι, υπάρχει για τα κρίσιμα εθνικά, αλλά και τα άλλα σημαντικά βιωτικά ζητήματα της καθημερινότητάς μας, μια σαφώς διατυπωμένη και συμφωνημένη βασική ελληνική ατζέντα προς αντιμετώπιση και επίλυσή τους με γνώμονα το εθνικό συμφέρον στο ορατό μέλλον; Αν δεν υπάρχει, τι περιμένετε να συνεννοηθείτε, επιτέλους, να τη συνθέσετε και να την εφαρμόσετε; Ή μήπως έχετε εξαντληθεί από την κοπιώδη τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων επιβολής των κάθε άλλου είδους επιταγών που απορρέουν από αλλοδαπές, εισαγόμενες ατζέντες κάθε είδους και λογής, που απαρέσκουν τόσο στην ελληνική συνείδηση και αξιοπρέπεια όσο και απάδουν στον πολιτισμό και στις ιερές μας παραδόσεις, που κράτησαν το έθνος μας όρθιο στη μακραίωνη πορεία του;»
Εμείς οι σκεπτόμενοι πολίτες γνωρίζουμε καλά ότι βολεύει τις εκάστοτε ευθυνόφοβες πολιτικές ηγεσίες «να σπρώχνουν το τενεκεδάκι παραπέρα, πιστεύοντας ότι τα κρίσιμα προβλήματα, όπως το Κυπριακό ή το ζήτημα του Αιγαίου, επιλύονται διά της αποσυνθέσεως»! Αποτύχαμε μετά τη μεγάλη εθνική συμφορά του 1974 να θωρακίσουμε το κράτος οικονομικά και στρατιωτικά σε τέτοιον βαθμό, ώστε να τολμήσουμε να τα επιλύσουμε από θέση ισχύος στις ευκαιρίες που μας παρουσιάστηκαν για 50 ολόκληρα χρόνια. Και τώρα ο ισχυρότερος πολέμιος μέσα σε δυσμενή συγκυρία μεθοδεύει διά της βίας να μας επιβάλει τις θελήσεις του και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα! Δυστυχώς, όμως, πλέον και για τους κυβερνώντες και τους κυβερνωμένους «οι καιροί ου μενετοί», τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα, αφού τα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν στη γειτονιά μας με απρόβλεπτες εξελίξεις και πιστεύουμε ότι μας έχει γίνει μάθημα πως «ο γνωστός μας λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται»!
Γι’ αυτό, όσο είναι ακόμα καιρός, ας παραδειγματιστούμε από το Κίνημα στο Γουδί και με πνεύμα σύμπνοιας και αποφασιστικότητας ας θέσουμε σε άμεση εφαρμογή την ελληνική ατζέντα για την προστασία της πατρίδας.
*Καλλιτέχνης θεάτρου σκιών, φιλόλογος
