Η Τουρκία έχει ιδρύσει περισσότερα σχολεία στην Αλβανία, και μάλιστα με κάποιες παροχές προσελκύει και παιδιά χριστιανών
Του Δημήτρη Γαρούφα*
Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήταν συζήτηση με ομογενή από Κορυτσά που, μεταξύ άλλων, με παράπονο μου ανέφερε ότι στην Αλβανία ιδρύθηκαν δύο ελληνικά σχολεία, ένα στα Τίρανα κι ένα στην Κορυτσά, αλλά η Τουρκία έχει ιδρύσει περισσότερα, και μάλιστα με κάποιες παροχές προσελκύει και παιδιά χριστιανών για να φοιτήσουν στα τουρκικά σχολεία…
Με αφορμή αυτή τη συζήτηση, ξαναθυμήθηκα ότι το 1994 (νέος δικηγόρος τότε, πρωτοεκλεγείς στο Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης το 1993) ήμουν πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικών Θεμάτων του ΔΣΘ και με εισήγησή μας διοργάνωσε ο ΔΣΘ, άνοιξη του 1994, ένα διήμερο συνέδριο με θέμα «Ο Ελληνισμός σήμερα στα Βαλκάνια και στις παρευξείνιες χώρες», του οποίου είχα την εποπτεία.
Καλέσαμε τους ηγέτες των ελληνικής καταγωγής πληθυσμών από αυτές τις χώρες, οι οποίοι παρουσίασαν, ο καθένας για τη χώρα του, στοιχεία παρουσίας Ελληνισμού: υπάρχουσα υποδομή, προβλήματα και προοπτικές. Γι’ αυτό, άλλωστε, την ίδια εποχή ιδρύθηκαν φροντιστήρια ελληνικής γλώσσας σε πόλεις των Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Σκοπίων κ.λπ. και ιδρύθηκαν, επίσης, σύλλογοι πολιτών ελληνικής καταγωγής.
Την ίδια περίοδο έγιναν κάποιες προσπάθειες από φορείς της Θεσσαλονίκης για προβολή του ελληνικού πολιτισμού στην ευρύτερη βαλκανική περιοχή και τη στήριξη διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας (ενδεικτικά αναφέρω την Επιτροπή Διάδοσης Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού, που είχε ιδρύσει το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας το 1995, και μέχρι το 2005 διοργάνωνε σεμινάρια για την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό σε εκπαιδευτικούς από αυτές τις χώρες). Σημαντική ήταν και η δράση του ΙΜΧΑ καθώς και κάποιων σωματείων («ΑΕΡΟΠΟΣ», Σύλλογος Μοναστηριωτών Θεσσαλονίκης κ.ά.), αλλά όλα αυτά ήταν αποσπασματικά…
Έλειπαν ο κεντρικός προγραμματισμός, το όραμα και η στρατηγική, και γι’ αυτό δεν αξιοποιήσαμε την ιστορική ευκαιρία που οι γεωπολιτικές εξελίξεις δημιούργησαν για τον Ελληνισμό μετά το 1989… Μάλιστα, μετά το 2010, με αφορμή την οικονομική κρίση, η Ελλάδα -με πίεση των «δανειστών»- εγκατέλειψε τα οικονομικά ερείσματα που δημιούργησε σε γειτονικές χώρες (οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκποιήθηκαν σε τρίτους). Δυστυχώς, το κενό το καλύπτει η Τουρκία, η οποία ξοδεύει τεράστια ποσά ιδρύοντας σχολεία σε γειτονικές χώρες (ακόμα και στην Αλβανία…), αναλαμβάνοντας στοχευμένα -μεγάλα- έργα και δημιουργώντας ερείσματα ισχυρής επιρροής σε κάθε χώρα – και, φυσικά, αυτή η επιρροή της δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα για την Ελλάδα.
Κλείνοντας, επισημαίνω ότι η χώρα μας στα Βαλκάνια πρέπει να έχει οικονομική και πολιτιστική παρουσία, και πάντα να λειτουργεί σε πρωταγωνιστικό – σταθεροποιητικό ρόλο, προβάλλοντας και εκφράζοντας τις αρχές της ελευθερίας και της δημοκρατίας, αλλά και βοηθώντας με στόχο την άμβλυνση των διαφορών…
Πρέπει να αξιοποιήσει και τους ελληνικής καταγωγής πληθυσμούς που ζουν σε γειτονικές χώρες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να λειτουργούν σαν γέφυρα φιλίας μεταξύ Ελλάδας και των χωρών στις οποίες ζουν. Χρειάζεται μια νέα βαλκανική πολιτική από τη χώρα μας, που θα ασκείται με οδηγό τις αρχές του οικουμενικού Ελληνισμού.
* Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
