Του δρος Μάριου Παναγιώτη Ευθυμιόπουλου*
Την 7η Οκτωβρίου 2023 είχαμε μιας μεγάλης έκτασης εγκληματική πράξη. Μια τρομοκρατική επίθεση. Η τρομοκρατική αυτή επίθεση της παλαιστινιακής Χαμάς προς το Ισραήλ, με τον τρόπο που εξελίχθηκε, δείχνει ότι η Χαμάς δεν είχε στόχο την «απελευθέρωση». Ούτε έχει βλέψεις για κάτι τέτοιο στο μέλλον. Δεν θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι το Ισραήλ αναμένεται να επιβάλει πλήρη έλεγχο εντός και εκτός της Γάζας στο σύνολο. Γιατί δεν αναμένεται να παραδοθεί η Χαμάς σύντομα. Αλλά και ο πόλεμος δεν αναμένεται να σταματήσει σύντομα. Κανονικά, η αντίδραση του Ισραήλ αλλά και της παλαιστινιακής Αρχής έπρεπε να αφορά και μόνο την αντιμετώπιση της Χαμάς: Την τρομοκρατία και τη στυγνή δολοφονία που διέπραξε. Ο Μαχμούτ Αμπάς ζει μόνο τον «πολιτικό βίο». Δεν έχει δύναμη. Το Ισραήλ αντιδρά με τον πλέον στρατιωτικό τρόπο. Ας μην ξεχνάμε πως για τη Γάζα η Χαμάς έδωσε όλους τους λόγους να πράξει το Ισραήλ στρατιωτικές επιχειρήσεις. Και να σημειώσουμε εδώ πως ο στόχος της Χαμάς ήταν να «τορπιλιστεί το παλαιστινιακό ζήτημα» και πιθανή λύση που έφερνε η Σαουδική Αραβία με το Ισραήλ. Δεν είναι έτσι τίποτα τυχαίο από πλευράς Χαμάς. Αντιθέτως, είναι ενορχηστρωμένο. Ωστόσο υπάρχει μεγάλο πολιτικό κόστος. Ένα κόστος που βάζει ακόμα και το Αβραχαμικό Σύμφωνο στον «πάγο». Θα φανεί στο εγγύς πολιτικό, διπλωματικό και οικονομικό μέλλον η νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας της περιοχής.
Θα πρέπει στο σημείο αυτό να πούμε πως η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα σήμερα δεν είναι αποδεκτή από κανένα. Αλλά με το ερώτημα να διατηρείται: Πώς εξοντώνει κανείς την τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς; Ποια είναι η αναθεωρητική στάση που θα έχουν όλες οι γείτονες χώρες της Μέσης Ανατολής απέναντι στο Ισραήλ αλλά και το Ισραήλ απέναντι στα θέματα στρατηγικής συνεργασίας και ασφάλειας; Ποια θα είναι η νέα στρατηγική αρχιτεκτονική ασφάλειας; Πώς ορίζεται η τρομοκρατία; Και πώς πρέπει να αντιδρά κανείς σε αυτό; Στρατηγικά, επιχειρησιακά αλλά και επικοινωνιακά; Και πώς μας επηρεάζει;
Ο τρόπος που εξελίχθηκε η επίθεση αυτή έδειξε χρόνιο στρατηγικό σχεδιασμό. Επιχειρησιακή διαλειτουργικότητα με απλό τρόπο: Με ομάδες κρούσης. Με απλό στρατιωτικό οπλισμό. Αλλά και τεχνολογική τεχνογνωσία: Στο πού, πώς και τι ώρα να χτυπήσουν και σε πολλαπλά επίπεδα.
Υπάρχει και επικοινωνιακή πολιτική προπαγάνδα από τη Χαμάς. Που, μεταξύ άλλων, έδειχνε την προετοιμασία αλλά και την επίθεση σε ζωντανή μετάδοση σε περιπτώσεις. Έδειξε πως μεταξύ των νεκρών ήθελαν να έχουν και ομήρους. Για να μπορούν να διαπραγματευτούν. Σε όλα τα σενάρια για να φέρουν την ηγεσία του Ισραήλ να κάνει διαπραγμάτευση. Σταθερή η πολιτική της Χαμάς, να παίρνει ομήρους.
Η πολιτική αντίδραση του Ισραήλ ήταν αναμενόμενη, αλλά όχι και άμεση. Ήταν, ωστόσο, η μεγαλύτερη πολιτική αντίδραση, που οδήγησε το Ισραήλ σε μια εμπόλεμη κατάσταση σήμερα. Ανακήρυξε τον πόλεμο στη Χαμάς. Πολιτική απόφαση πολέμου ενός κράτους εναντίον μιας τρομοκρατικής ομάδας. Υβριδική απειλή. Η οποία Χαμάς τούς περίμενε. Το πρώιμο αυτό αποτέλεσμα φαίνεται και έναν μήνα μετά. Με στρατιωτικά και επικοινωνιακά μέσα. Αλλά και μέσα παραπληροφόρησης σε περιπτώσεις. Δεν έχει την πολιτική δυνατότητα η Χαμάς. Δεν είναι στρατός. Είναι τρομοκρατική ομάδα, η οποία όμως εξασφάλισε εκπαίδευση, χρηματοδότηση και επικοινωνιακή ικανότητα. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ενορχηστρώνεται η όλη επικοινωνιακή πολιτική από τη Χαμάς: Διατηρώντας ζωντανή σύνδεση, μέχρι και καθημερινή αναφορά στα ΜΜΕ και σε ομιλητές, ακόμα και στα διεθνή ΜΜΕ. Τα βίντεο τα οποία ετοιμάστηκαν αλλά και τις ψεύτικες εικόνες μεταξύ της αληθινής καταστροφής που υφίσταται ο άμαχος πληθυσμός. Αυτός είναι πραγματικό μοντέλο υβριδικού πολέμου, που εξελίσσεται. Ο πόλεμος έπρεπε και πρέπει να είναι εναντίον της Χαμάς, και μόνο. Και, σίγουρα, όχι εναντίον του παλαιστινιακού λαού.
* Αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας, πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας, Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος, πρόεδρος του Strategy International (SI) Ltd
Σε όσα αναφέρονται στο άρθρο, ο αρθρογράφος έχει δίκιο.
Όμως έχει παραλείψει πολλα.
Ενώ κάνει αναφορά στην ” Πολιτική απόφαση πολέμου ενός κράτους εναντίον μιας τρομοκρατικής ομάδας” παραγνωρίζει την διαφορά που υπάρχει μεταξύ ενός κράτους και μια τρομοκρατικής ομάδας στο πεδίο των πρακτικών. Με άλλα λόγια παραλείπει το γεγονός πως το κράτος είναι υποχρεωμένο να εφαρμόζει το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις, κάτι που δεν είναι αναμενόμενο να γίνει από τρομοκράτες.
Ο ισχυρισμός και μόνο πως ένα κράτος μπορεί να κάνει χρήση “τρομοκρατίας” θέτει τον συλλογισμό εκτός πλαισίου νομιμότητας. Και κυρίως, όταν κάποιοι είναι πρόθυμοι “να βάλουν νερό στο κρασί τους” και να μπουν στην λογική πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, θα πρέπει να έχουν επίγνωση πως στην πραγματικότητα δεν εξαγνίζουν τα σημερινά πεπραγμένα του Ισραήλ αλλά δυστυχώς (και το εννοώ με πλήρη νοηματική ένταση) εξαγνίζουν το ολοκαύτωμα. Και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να προσεχτεί ιδιαιτέρως.
Δεύτερον η σύγκριση των μέσων προπαγάνδας που μπορεί να έχει η Χαμάς σε σχέση με το Ισραήλ και τους συμμάχους του είναι καταφανώς ετεροβαρής και προφανώς όχι υπέρ της Χαμάς.
Τρίτον αναφέρεται στο κείμενο πως ” η Χαμάς δεν είχε στόχο την «απελευθέρωση” δήλωση η οποία κάνει αισθητή την παρουσία του ελέφαντα στο δωμάτιο. Η “απελευθέρωση” ή απελευθέρωση προαπαιτεί κατοχή.
Τέταρτον το άρθρο κλείνει ως εξής: ” Ο πόλεμος έπρεπε και πρέπει να είναι εναντίον της Χαμάς, και μόνο. Και, σίγουρα, όχι εναντίον του παλαιστινιακού λαού”.
Πόλεμος μεταξύ ενός ισχυρού κράτους και αμάχων δεν υπάρχει.
Αυτό είναι δεδομένο. Και θα έπρεπε ο αρθρογράφος να το γνωρίζει.
Η Χαμάς που επιρρίπτεται η ευθύνη από κάθε άποψη δεν είναι μια οργάνωση που
γεννιέται σε μια ημέρα. Απαιτείται χρόνος ώστε να πάρει την τελική της μορφή.
Ποιος λοιπόν ευθύνεται για το φαινόμενο Χαμάς?
Ο Λαός της Παλαιστίνης που ζουν σε συνθήκες άλλων εποχών?.
Τα συμφέροντα εκεί παίζονται σε άλλο επίπεδο.
Γιατί είναι τόσο πολύτιμο αυτό το τμήμα εδάφους και θάλασσας γεωπολιτικά?
Πόσοι έχουν συμφέροντα και εμπλέκονται σε αυτό το πόλεμο?
Όσο υπάρχουν άνθρωποι που εμποτίζονται-δηλητηριάζονται με μίσος και εκδίκηση
ο χορός καλά κρατεί για τα συμφέροντα άλλων.
Όσο για την ενημέρωση το πόσο παραμένει αδέσμευτη και ελεύθερη αποτελεί
καθαρό θέμα αντίληψης και μόνο.