Πόλεμος στο Ισραήλ: Τι ξημερώνει στην περιοχή μας

Του Σάββα Καλεντερίδη

Το Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2023 θα καταγραφεί ως η «μαύρη ημέρα» στην ιστορία του κράτους του Ισραήλ, αφού η Χαμάς, παρά τις προειδοποιήσεις της Αιγύπτου στον ίδιο τον Νετανιάχου, έπιασε στον ύπνο τις ισραηλινές Αρχές άμυνας και ασφάλειας και πραγματοποίησε επιχείρηση εισβολής από ξηράς, αέρα και θάλασσας. Ο αιφνιδιασμός ήταν απόλυτος, με αποτέλεσμα οι δυνάμεις της Χαμάς να καταλάβουν μια έκταση σχεδόν διπλάσια από την έκταση της Λωρίδας της Γάζας, την οποία διατήρησαν σχεδόν δύο εικοσιτετράωρα.

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ξεπέρασαν το σοκ του αιφνιδιασμού και κατόρθωσαν να επιστρατεύσουν πάνω από 350.000 εφέδρους μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, ενώ από τη Δευτέρα και την Τρίτη είχαν αποκαταστήσει πλήρως τον έλεγχο του εδάφους που είχαν καταλάβει οι δυνάμεις της Χαμάς, για να ακολουθήσει η επιχείρηση καταστροφής της Χαμάς. Η επιχείρηση στη Γάζα έχει ήδη αρχίσει με αεροπορικούς βομβαρδισμούς και μεμονωμένες ειδικές επιχειρήσεις εξουδετέρωσης υψηλόβαθμων στελεχών της Χαμάς, ενώ πιθανόν να ακολουθήσουν επιχειρήσεις απελευθέρωσης ομήρων, από μεικτές ομάδες Ισραηλινών και Αμερικανών κομάντος. Το κύριο ζήτημα είναι η χερσαία επιχείρηση και η μορφή που θα έχει, αφού θα επιδιωχθεί η «διευθέτηση» του θέματος των αιχμαλώτων και των ομήρων.

Για τη χερσαία επιχείρηση υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια: Εισβολή με 100.000 στρατό και κατοχή της Λωρίδας της Γάζας για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί, μέχρι την πλήρη εξάλειψη της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ. Εισβολή με 100.000 στρατό και πλήρη εκκένωση της Λωρίδας της Γάζας από τους Παλαιστινίους, με μεταφορά τους στη Χερσόνησο του Σινά, κατόπιν συμφωνίας Αιγύπτου – ΗΠΑ – Ισραήλ.

Είναι προφανές ότι όποιο σενάριο κι αν επιλεγεί, θα προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις στον αραβικό αλλά και στον μουσουλμανικό κόσμο, με άγνωστες τις συνέπειες που θα έχουν αυτές οι αντιδράσεις στην πολιτική που θα ακολουθήσουν τα κράτη έναντι του Ισραήλ.

Πάντως το μεγάλο ζητούμενο είναι πώς θα αντιδράσουν οι «αντιπρόσωποι» της Τεχεράνης στην περιοχή πέριξ του Ισραήλ και αν η κατάσταση εκτραχυνθεί και στο ίδιο το κράτος του Ιράν. Η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, οι Ιρανοί πολιτοφύλακες των Φρουρών της Επανάστασης που δρουν στη Συρία και είναι αρκετές χιλιάδες, οι πολιτοφύλακες της Χάσντι Σάμπι, αλλά και οι σιίτες του Κινήματος Σαντρ του Ιράκ, οι Χούθι της Υεμένης έχουν εξοπλιστεί και έχουν εκπαιδευτεί από το Ιράν και αποτελούν αξιόμαχη και υπολογίσιμη δύναμη στην περιοχή. Αν η κατάσταση εκτραχυνθεί και εμπλακούν σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ όλες αυτές οι δυνάμεις, οι απανταχού Παλαιστίνιοι αλλά και άλλες δυνάμεις που είναι πιθανόν να προκύψουν, τότε είναι πιθανόν να τεθεί εν αμφιβόλω και η ίδια η ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ.

Η επιστράτευση 360.000 εφέδρων, ο επικείμενος σχηματισμός κυβέρνησης εθνικής ενότητας και η παρουσία δύο αεροπλανοφόρων και άλλων πολεμικών πλοίων των ΗΠΑ με μεγάλες δυνατότητες εκτόξευσης πυραύλων Κρουζ αποτελούν απόδειξη ότι κάτι μεγάλο θα δούμε να εξελίσσεται στην περιοχή μας.

Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, πέραν όλων των άλλων που θα επηρεάσουν την Κύπρο και την Ελλάδα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η στάση που τηρεί η Τουρκία και ο ίδιος ο Ερντογάν στο θέμα. Από την πρώτη ημέρα της επίθεσης της Χαμάς όλα τα κόμματα στήριξαν αναφανδόν τη Χαμάς, με τον Κιλιτσντάρογλου να περιορίζεται σε δήλωση που έλεγε «Όπως πάντα είμαστε στο πλευρό των Παλαιστινίων».

Το αξιοπερίεργο είναι ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) συγκρατήθηκε και δεν έκανε δήλωση στήριξης, τη στιγμή που είναι γνωστό ότι το κόμμα και η κυβέρνηση είναι -μετά το Κατάρ- οι πιο κρίσιμοι υποστηρικτές της Χαμάς σε επίπεδο πολιτικής υποστήριξης και παροχής κάθε είδους διευκολύνσεων σε υψηλόβαθμα στελέχη της οργάνωσης, από διαβατήρια, άδειες παραμονής, άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, ξέπλυμα χρήματος κ.λπ. από τη ΜΙΤ του κ. Φιντάν μέχρι πρόσφατα…

Όσον αφορά τον Ερντογάν, τα πρώτα εικοσιτετράωρα εμφανίστηκε περίπου ως διαμεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, αποφεύγοντας να πάρει το μέρος της συμμάχου του Χαμάς και προσπαθώντας να μη διαταράξει τις σχέσεις του με το Ισραήλ και όσα διακυβεύονται από αυτές, όπως, για παράδειγμα, η συμμετοχή της Τουρκίας στο ενεργειακό «παιχνίδι» της Αν. Μεσογείου, του αγωγού φυσικού αερίου προς Τουρκία συμπεριλαμβανομένου, οι ευνοϊκές εξελίξεις στο Κυπριακό, καθώς και οι ευνοϊκές εξελίξεις στο Αιγαίο και τα Ελληνοτουρκικά, πάντα με βάση τις επιδιώξεις της Άγκυρας.

Όμως αυτό κράτησε μέχρι τη στιγμή που του έβαλαν στο τραπέζι τα σχέδια του Ισραήλ για τη Γάζα. Εκεί ο Ερντογάν κατάλαβε ότι δεν μπορεί να συνεχίσει την πολιτική του «επιτήδειου ουδέτερου», γιατί αυτό θα τον απονομιμοποιούσε πολιτικά στην ίδια του τη χώρα, ενώ θα αποδυνάμωνε τον ρόλο που προσπαθεί να κατοχυρώσει στον μουσουλμανικό κόσμο.

Έτσι, χωρίς να έχει κανένα πρόβλημα, άλλωστε είναι συνηθισμένος στις οβιδιακές μεταμορφώσεις, ανέσυρε από την «εργαλειοθήκη» του τις σκληρές εκφράσεις κατά του Ισραήλ και των ΗΠΑ, προς απογοήτευση του κ. Αμός Χοκστάιν, της κυρίας Νούλαντ και του κ. Πάιατ, που είναι οι «αρχιτέκτονες» της προσέγγισης Ισραήλ – Τουρκίας, Κυπριακής Δημοκρατίας – ψευδοκράτους και Ελλάδος – Τουρκίας.

Με τη Μέση Ανατολή να είναι ίσως στην πιο εύφλεκτη κατάσταση που ήταν τις τελευταίες δεκαετίες, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα αντιδράσουν οι «αρχιτέκτονες» των προσεγγίσεων, που θα αναβαθμίσουν την Τουρκία και θα πλήξουν τα ελληνικά συμφέροντα σε Κύπρο και Αιγαίο. Πάντως είναι απορίας άξιο αν η κατάσταση αυτή προβληματίσει εκείνους που έβλεπαν «παράθυρα ευκαιρίας» και προπαγάνδιζαν διάφορες ανοησίες στον ελληνικό λαό, ενώ έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να δούμε πώς αναμένεται να υποδεχθεί τον υβριστή των ΗΠΑ και του Ισραήλ Ταγίπ Ερντογάν ο κ. Μητσοτάκης στη Θεσσαλονίκη στις 7 Δεκεμβρίου…