Αν θέλουμε να ενημερωθούμε για τα ήθη και τα έθιμα των προγόνων μας ανοίγουμε κάνα βιβλίο. Όχι την τηλεόραση
Του Παναγιώτη Λιάκου
Οι συστοιχίες ψεμάτων και ανακριβειών που εκτοξεύονται από τα συστημικά ΜΜΕ πλήττουν όχι μόνο το παρόν, αλλά και το παρελθόν και το μέλλον του έθνους. Γι’ αυτό είναι καλό να απαντώνται. Ένα από τα χυδαιότερα ψέματα είναι ότι οι αρχαίοι Έλληνες σέβονταν αδιακρίτως όλους τους νεκρούς. Ακόμα κι αν τους θεωρούσαν προδότες. Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Τους προδότες τούς αντιμετώπιζαν ασεβώς. Δεν τους απέδιδαν τιμές. Στον Παυσανία (Αρκαδικά § 4.22.7) διαβάζουμε ότι οι Αρκάδες θανάτωσαν διά λιθοβολισμού τον Αριστοκράτη Β’ (ο τελευταίος βασιλιάς της αρχαίας Αρκαδίας) και το κουφάρι του το έριξαν έξω από τα τείχη της πόλεως. Ο Αριστοκράτης Β’ έλαβε μέρος στον Β’ Μεσσηνιακό Πόλεμο (660 π.Χ. – 650 π.Χ.) στο πλευρό των Μεσσηνίων. Διαπιστώθηκε, όμως, από τους Αρκάδες ότι πρόδωσε δύο φορές τους Μεσσηνίους επειδή χρηματίστηκε από τους Λακεδαιμονίους. Έπειτα από αυτό το περιστατικό οι Αρκάδες κατήργησαν τη βασιλεία.
Παρατίθεται το χωρίο του Παυσανίου όπου αναφέρεται η μοίρα του Αριστοκράτη Β΄:
«τὸν δὲ Ἀριστοκράτην οἱ Ἀρκάδες καταλιθώσαντες τὸν μὲν τῶν ὅρων ἐκτὸς ἐκβάλλουσιν ἄταφον, στήλην δὲ ἀνέθεσαν ἐς τὸ τέμενος τοῦ Λυκαίου λέγουσαν: πάντως ὁ χρόνος εὗρε δίκην ἀδίκῳ βασιλῆι, εὗρε δὲ Μεσσήνης σὺν Διὶ τὸν προδότην ῥηιδίως. Χαλεπὸν δὲ λαθεῖν θεὸν ἄνδρ’ ἐπίορκον. Χαῖρε Ζεῦ βασιλεῦ, καὶ σάω Ἀρκαδίαν».
Η απόδοση στη νέα ελληνική έχει ως εξής: «Οι Αρκάδες λιθοβόλησαν τον Αριστοκράτη μέχρι θανάτου και πέταξαν το πτώμα του πέρα από τα σύνορά τους χωρίς ταφή, και αφιέρωσαν στήλη στο τέμενος του Λυκαίου Διός με τα λόγια: Πραγματικά ο χρόνος απένειμε δικαιοσύνη σε έναν άδικο βασιλιά. Και με τη βοήθεια του Δία φανέρωσε εύκολα τον προδότη της Μεσσήνης. Είναι δύσκολο για έναν επίορκο να κρυφτεί από τον Θεό. Χαίρε, βασιλιά Δία, και σώζε την Αρκαδία».
Οι πρόγονοί μας, λοιπόν, δεν απέδιδαν τιμές στα κουφάρια των προδοτών επειδή θεωρούσαν ότι έτσι θα γίνονταν συμμέτοχοι στα ανομήματά τους.
