Μεταμνημονιακή Ελλάδα: Όταν η βαρβαρότητα αποτελεί κοινωνική κανονικότητα

Η βίαιη φτωχοποίηση της κοινωνίας αμέσως μετά τα Μνημόνια αποτέλεσε συνειδητή πράξη των πολιτικών με σκοπό τη διάσωσή τους

Του Αλκιβιάδη Κ. Κεφαλά*

Η βαρβαρότητα που εξάσκησαν τα μέλη του πληρώματος του πλοίου «Blue Horizon» στον άτυχο νέο, με αποτέλεσμα τον βίαιο θάνατό του, δεν αποτελεί εξαίρεση στην ελληνική κοινωνία. Το γεγονός αυτό, μαζί με τον καθημερινό βασανισμό των ζώων και την εγκατάλειψη των κατοικίδιων στον δρόμο, για να μη στερηθούν οι ιδιοκτήτες τους τις διακοπές, καθώς και ο τρόπος οδήγησης στους δρόμους, μέχρι τον βασανισμό ηλικιωμένων από ληστές, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η βαρβαρότητα αποτελεί κοινωνική κανονικότητα. Η βίαιη φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας αμέσως μετά τα Μνημόνια αποτέλεσε συνειδητή πράξη του πολιτικού συστήματος με σκοπό να διασώσει εαυτόν. Το πολιτικό σύστημα είχε να διαλέξει μεταξύ εκτελεστικού αποσπάσματος (αυτό διδάσκει η Ιστορία) και κοινωνικής φτωχοποίησης.

Ομως η απόλυτη υλική εξαθλίωση συνεπάγεται τον οριζόντιο και κάθετο εκβαρβαρισμό της κοινωνικής ιεραρχίας. Σε συνθήκες κοινωνικής, εθνικής και κρατικής αποσύνθεσης η επιβίωση μιας διεφθαρμένης εξουσιαστικής δομής, όπως το πολιτικό σύστημα, συνεπάγεται την ταχεία διάχυση της βαρβαρότητας στην κοινωνία, στο κράτος και στη διοίκηση. Η κρατική παιδεία, συνεπικουρούμενη από την καταλυτική δύναμη των ΜΜΕ, επιδιώκει την καλλιέργεια ατομικής συνείδησης δουλείας, όπου ο κάθε «κωπηλάτης στη γαλέρα» αφενός προσπαθεί να βελτιώσει τη θέση του στον «πάγκο» με κάθε μέσο και τρόπο, χωρίς ηθικούς φραγμούς, και αφετέρου επιδιώκει με αισχρές πράξεις να γίνει αρεστός στον «αφέντη».

Τα μέλη του πληρώματος του «Blue Horizon» έσπρωξαν και εγκατέλειψαν τον Αντώνη στη θάλασσα να πνιγεί ώστε, όπως πίστευαν, με αυτή την πράξη θα υπερασπίζονταν τα οικονομικά συμφέροντα της εταιρίας, που σε αυτή την περίπτωση δεν ήταν περισσότερα από μερικά ευρώ, όσα δηλαδή αντιπροσωπεύει η τιμή ενός εισιτηρίου, που εσφαλμένα διέγνωσαν ότι δεν έφερε ο τραγικός νέος. Η βαρβαρότητα με διαφορετικές μορφές και εκφράσεις αποτελεί την κανονικότητα στην ελληνική κοινωνία. Πρόσφατα, σε δημόσιο οργανισμό, 40 υπάλληλοι, επί συνόλου 200, υπέγραψαν κατά του συλλόγου εργαζομένων επειδή ο τελευταίος είχε αναρτήσει πανό στην πρόσοψη του κτιρίου κατά του εγκλήματος των Τεμπών. Οι υπογράφοντες σε άλλες εποχές αυτοπροσδιορίζοντο ως «προοδευτικοί και δημοκρατικοί».

Το ακατανόητο και ταυτόχρονα τραγικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι κάποιοι από τους «διαμαρτυρόμενους» είναι γονείς παιδιών με προβλήματα έπειτα από ατύχημα, ενώ σχεδόν όλοι τους είναι γονείς. Εδώ έχουμε μία περίπτωση μοχλευόμενης κοινωνικής βαρβαρότητας και εφαρμογής της κοινωνικής μηχανικής που εξασκεί το πολιτικό σύστημα στη μάζα. Σε αυτή την περίπτωση η βαρβαρότητα δεν εκδηλώνεται από φτώχεια, αλλά από την επιθυμία να φανούν αρεστοί στην εξουσία, αποσκοπώντας στον ωφελιμισμό. Είναι αυταπόδεικτο γεγονός ότι οι «βάρβαροι» αδυνατούν να επεξεργαστούν το γεγονός ότι σε ένα κράτος με διαλυμένες δομές και με μία βαθιά διεφθαρμένη πολιτική ηγεσία είναι πιθανόν στο μέλλον να βρεθούν και τα δικά τους παιδιά, καθώς και οι ίδιοι, δολοφονημένοι από το κράτος όπως τα παιδιά στα Τέμπη.

Επειδή η ανέχεια και η ανάγκη αποτελούν επίγεια κόλαση, η βαρβαρότητα λόγω φτώχειας είναι κατανοητή και ερμηνεύσιμη. Η βαρβαρότητα, όμως, του συστήματος εξουσίας, όπως και αυτή της «βολεμένης» μεσαίας γραφειοκρατικής ιεραρχίας, που προφανώς δεν βιώνει καταστάσεις φτώχειας, κοινωνικής εξαθλίωσης και περιθωρίου, άπτεται των πλέον σκοτεινών πτυχών της ανθρώπινης ψυχής. Με κάθε μορφής πολίτευμα η ιεραρχική εξουσία ποτέ δεν ασκήθηκε με υπευθυνότητα και δικαιοσύνη. Πάντα η εξουσία υπηρετεί τον εαυτό της και τα συμφέροντά της εις βάρος του δικαίου.

Ομοίως, οι εξουσιαζόμενοι εκπαιδεύτηκαν από την εξουσία να έλκονται από τον θύτη και όχι από το θύμα, από τη δύναμη και όχι από την ανάγκη, από την αμαρτία και όχι από την ηθική. «Ανθρωπε, περήφανε άνθρωπε, ενδεδυμένε με εφήμερη εξουσία, αγνοώντας την εύθραυστη ουσία σου, σαν θυμωμένος πίθηκος παίζεις με αισχρές πράξεις μπροστά στον αιώνιο ουρανό που κάνει τους αγγέλους να κλαίνε…» (Shakespeare).

*∆ιδάκτωρ Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, UK, τ. διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

Please enter your comment!
Please enter your name here

Τελευταία άρθρα

Μετρό… Μακεδονίας

Ευτύχησα να επιβιβαστώ στο μετρό της Θεσσαλονίκης, έστω και όχι από τους πρώτους. Και η λέξη «ευτύχησα» δεν αποτελεί...

Καλό το Σχέδιο αλλά… 4-1

Κάποιοι σοφοί είπαν: «Όταν ο άνθρωπος σχεδιάζει, ο Θεός γελάει». Και να δεις που είχαν δίκιο...

14 χρόνια «δημοκρατία»

Η εφημερίδα μας συμπλήρωσε χθες 14 χρόνια δυναμικής παρουσίας στον Τύπο. Η «δημοκρατία» αγαπήθηκε από τους αναγνώστες, που δεν...

«Μετανθρωπισμός: Η εξέλιξη ή το τέλος του ανθρώπου;»

Το βιβλίο «Μετανθρωπισμός - Η εξέλιξη ή το τέλος του ανθρώπου;» είναι το δεύτερο πόνημα της Σωτηρίας Ορφανίδου, από...