Ποιος «κυβερνά» το υπουργείο Εξωτερικών; – Οι «σύμβουλοι» του μεγάρου Μαξίμου;

Φέσι μέχρι τον αστράγαλο, μοιάζει να έχει φορέσει το μέγαρο Μαξίμου στο υπουργείο Εξωτερικών. Δεν είναι μόνο ότι βάζει και βγάζει στελέχη του σε κρίσιμα πόστα, όπως πρόσφατα τον γενικό γραμματέα του στη θέση του διοικητή της ΕΥΠ, αλλά «πρωθυπουργικοί σύμβουλοι» εμφανίζονται να διαφημίζουν τη «διπλωματική δραστηριότητά» τους, υπερσκελίζοντας τους διπλωμάτες

Ποιος τελικά κυβερνά το υπουργείο Εξωτερικών, διερωτώνται οι διπλωμάτες. Οι «πρωθυπουργικοί σύμβουλοι», ή η πολιτική και υπηρεσιακή ηγεσίες του υπουργείου;

Τα ερωτήματα αυτά είναι εύλογο να πλανώνται στο υπουργείο Εξωτερικών και να σχηματίζεται η εντύπωση ότι το μέγαρο Μαξίμου έχει φορέσει φέσι στο υπουργείο. Πόσο μάλλον όταν «πρωθυπουργικοί σύμβουλοι» εμφανίζονται με αναρτήσεις τους στα social media να διεκδικούν «διπλωματικές δάφνες» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, και ως εκ τούτου, εμμέσως πλην σαφώς, να δημιουργούν την εντύπωση ότι υποκαθιστούν στον ρόλο τους ακόμα και τους αρμόδιους διπλωμάτες.

Φέσι

Ενδεικτική είναι η περίπτωση του δημοσιογράφου, Ιάσονα Πιπίνη, ο οποίος στην αρχή του Αυγούστου, με την ιδιότητα του «πρωθυπουργικού συμβούλου για θέματα Λατινικής Αμερικής» (!), συμμετείχε στη συνάντηση της αντιπροσωπείας του υπουργείου Εξωτερικών, με επικεφαλής μάλιστα τον νέο γενικό γραμματέα του, Θεοχάρη Λαλάκο, και τον επικεφαλής της αρμόδιας Α7 Διεύθυνσης του υπουργείου, Η. Κρεμμύδα, με αντιπροσωπεία από το Περού.

Σε ανάρτησή του για την επίσκεψη στο Facebook, ο Ι. Πιπίνης δεν παρέλειψε να τονίσει ότι «ο δεύτερος γύρος πολιτικών διαβουλεύσεων Ελλάδας – Περού, στην Αθήνα, γίνεται σε συνέχεια της επίσκεψής μου στο Περού, τον περασμένο Μάιο, όπου με την ιδιότητα του ειδικού συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα Λατινικής Αμερικής συναντήθηκα με τον υφυπουργό Εξωτερικών και τους υπουργούς Τουρισμού και Πολιτισμού».

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει κατά πόσο η συμβολή του Ι. Πιπίνη για αυτή τη συνάντηση ήταν τόσο σημαντική όσο, εμμέσως πλην σαφώς, ο ίδιος την παρουσιάζει. Ωστόσο, προκαλεί εντύπωση, και σίγουρα όχι καλή, ότι στην ανάρτησή του αναδεικνύει τον δικό του ρόλο, γράφοντας κάπου στο τέλος της ότι «μεταξύ των άλλων» συμμετείχαν και οι Έλληνες διπλωμάτες (!). Αντίθετα, βέβαια, η ορθή ιεράρχηση είναι η ανάρτηση της πρεσβείας μας στο Περού, όπου, μετά τους διπλωμάτες, αναφέρεται και το όνομα του «πρωθυπουργικού συμβούλου».

Φιάσκο

Λίγη σεμνότης και ταπεινότης, λοιπόν, δε βλάπτει. Ο Ι. Πιπίνης ήταν ένας δημοσιογράφος, τον οποίο η ΝΔ, ως αντιπολίτευση, έκανε σημαία της επειδή έγραφε για έναν σκανταλιάρη πρώην πρέσβη της Βενεζουέλας στην Ελλάδα, που καταγγέλθηκε για σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Η ΝΔ, στο πλαίσιο της αντιπολιτευτικής της τακτικής, προσπάθησε να συνδέσει την υπόθεση με τον Τσίπρα. Κατόπιν, το 2019, όταν έγινε κυβέρνηση, το μέγαρο Μαξίμου έχρισε τον Ι. Πιπίνη «πρωθυπουργικό σύμβουλο».

Αγνοούμε, βέβαια, εάν ήταν εισηγήσεις του Ι. Πιπίνη ή άλλων εκείνες που εισάκουσε τότε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και έσπευσε να αναγνωρίσει τον φερόμενο ως «ηγέτη» της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, Χουάν Γκουαϊδό, ως πρόεδρο της χώρας.

Όπως και να’ χει, όμως, όλο αυτό κατέληξε σε φιάσκο, αφού και ο Μαδούρο παρέμεινε πρόεδρος της Βενεζουέλα, και ο Γκουαϊδό απεδείχθη κατώτερος του μηδενικού, με αποτέλεσμα να τον εγκαταλείψουν ακόμα και οι σύμμαχοί του στις ΗΠΑ. Κι όλα αυτά προς τέρψιν των απανταχού και εν Ελλάδι … «μαδουραίων».

Η «ελίτ» του ΥΠΕΞ

Η πρακτική του μεγάρου Μαξίμου να φοράει καπέλο στο ΥΠΕΞ δεν είναι καινούργια. Για παράδειγμα, με τις ευλογίες του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, το 2019 ανασύρθηκε από τη σύνταξη ο Θεμιστοκλής Δεμίρης και τοποθετήθηκε στη θέση του γενικού γραμματέα του υπουργείου. Λες και δεν υπήρχαν ικανοί εν ενεργεία διπλωμάτες για να αναλάβουν το πόστο. Ως γνωστόν, πρόσφατα, πάλι με ντιρεκτίβα Μαξίμου, τον πήραν από το ΥΠΕΞ και τον έβαλαν επικεφαλής της ΕΥΠ. Εν μέσω της θύελλας του σκανδάλου των υποκλοπών.

«Πράκτωρ ΘουΔου»: Από το «τηλεγραφόμετρο» του ΥΠΕΞ στις υποκλοπές της ΕΥΠ

Επίσης, η πρώην επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Ελένη Σουρανή, το 2020 συναντήθηκε στο Βερολίνο με τον σύμβουλο και «δεξί χέρι» του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, εν αγνοία, όπως λέγεται και δεν έχει διαψευσθεί, του υπουργείου Εξωτερικών.

Προαγωγές

Πρόσφατα, προήχθησαν από τον βαθμό του πληρεξούσιου υπουργού Α’, στον βαθμό του πρέσβη, οκτώ διπλωμάτες. Ουσιαστικά, οι προαχθέντες σε αυτό τον τίτλο συνθέτουν τη σημερινή «ελίτ» του υπουργείου Εξωτερικών. Πολλοί από αυτούς φέρονται να διαθέτουν πολύ καλή πρόσβαση στο μέγαρο Μαξίμου και κάποιοι στο υπουργικό γραφείο Δένδια.

Μεταξύ των προαχθέντων, είναι και η Ε.Σουρανή, πρέσβης τώρα στη Ρώμη. Η μέχρι πρότινος διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Κ.Μητσοτάκη αντικατέστησε σε αυτό το πόστο την Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Η τελευταία, αν και πρέσβης στην Ουάσιγκτον, φέρεται να κινεί ακόμα και τώρα σημαντικά νήματα εντός του ΥΠΕΞ. Σύμφωνα με πλειάδα δημοσιευμάτων, μάλιστα, το 2019, η ίδια φέρεται να έπαιξε τον κύριο ρόλο στην τοποθέτηση διπλωματών σε θέσεις – κλειδιά, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην κεντρική υπηρεσία του υπουργείου, στην Αθήνα, καθώς και στην καρατόμηση «μη αρεστών».

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όταν υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Νίκος Κοτζιάς, η Ε.Σουρανή υπηρετούσε στη Δανία και στη συνέχεια τοποθετήθηκε στη νευραλγικής σημασίας για την Ελλάδα πρεσβεία μας στα Τίρανα. Με την ανάδειξη της ΝΔ στην κυβέρνηση, το 2019, επέστρεψε στην Αθήνα.

Ελληνο-τουρκικά

Προαγωγή πήρε και ο Μιχάλης Διάμεσης. Ο διπλωμάτης, επί ΣΥΡΙΖΑ-Κοτζιά, ήταν πρέσβης στην Αίγυπτο, και μετά τις εκλογές του 2019, τοποθετήθηκε στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα, όπου, όμως, υπηρέτησε μόνο δύο χρόνια και αντικαταστάθηκε.

Έντονη φημολογία εντός του ΥΠΕΞ τον έφερε να βρισκόταν σε πλήρη απομόνωση από την πολιτική και υπηρεσιακή ηγεσίες του υπουργείου και να μην ενημερωνόταν ουσιαστικά για τις εξελίξεις στα ελληνο-τουρκικά. Στην πραγματικότητα, βέβαια, τον χειρισμό πολλών σημαντικών πτυχών των ελληνο-τουρκικών είχε αποσπάσει το μέγαρο Μαξίμου, όπως φαίνεται και από τις επαφές Σουρανή – Καλίν.

Γενικός

Προήχθη, ακόμα, ο Θεοχάρης Λαλάκος, ο οποίος, πρόσφατα, μετά τη μετακίνηση Δεμίρη στην ΕΥΠ, τοποθετήθηκε στη θέση του νέου γενικού γραμματέα του υπουργείου.

Ο Θ.Λαλάκος έχει μια ενδιαφέρουσα πορεία. Έχει υπηρετήσει στο γραφείο της άλλοτε υπουργού Εξωτερικών, Ντόρας Μπακογιάννη, και, επί υπουργίας Νίκου Κοτζιά, ήταν επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου στα Σκόπια και κατόπιν πρέσβης στην Ουάσιγκτον μέχρι το τέλος του 2019. Το 2020 τον αντικατέστησε η Α.Παπαδοπούλου.

Στη συνέχεια, τοποθετήθηκε πρέσβης στη Λευκωσία, μετά από την ανάκληση εκ μέρους του Ν.Δένδια μιας τοποθέτησης – φιάσκο διπλωμάτη, για την οποία ευθύνεται το μέγαρο Μαξίμου. Μετά από ενάμιση χρόνο στην Κύπρο, ο Θ.Λαλάκος επέστρεψε στην Αθήνα, όπου ανέλαβε το υψηλό πόστο του γενικού διευθυντή Πολιτικών Υποθέσεων.

Αναβαθμίσεις

Στον βαθμό του πρέσβη αναβαθμίστηκε ο επί πολλά έτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και επικεφαλής της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στην ΕΕ, Ιωάννης Βραΐλας. Επίσης, ο Ιωάννης Ραπτάκης, πρέσβης στο Λονδίνο, ο οποίος, όπως ευρύτατα ακούγεται μεταξύ των υπαλλήλων του υπουργείου Εξωτερικών, είναι από τους λίγους που διαθέτει τόσο στενές σχέσεις με τον Νίκο Δένδια. Πολλοί, μάλιστα, τον χαρακτηρίζουν ως τον «εκλεκτό» του.

Επιπλέον, ο Αικατερίνη Νασίκα, πρέσβης στη Μόσχα. Η τοποθέτησή της στη ρωσική πρωτεύουσα, μετά τις εκλογές, το 2019, ήταν επεισοδιακή. Κατά πληροφορίες, μάλιστα, προκάλεσε θύελλα αρνητικών σχολίων εκ μέρους της ρωσικής πλευράς για τον «άγαρμπο» τρόπο που λειτούργησε η Αθήνα. Κι αυτό, γιατί αντικαταστάθηκε η πρέσβης, Α.Αθανασίου, μόλις λίγες ημέρες αφότου είχε υποβάλλει τα διαπιστευτήριά της στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν. Κάτι που θεωρείται άκρως «χοντροκομμένο» στη διεθνή διπλωματική πρακτική.

Ακόμα, η Αγλαΐα Μπαλτά, η οποία, όταν η Ν.Μπακογιάννη ήταν υπουργός Εξωτερικών υπηρέτησε στο διπλωματικό γραφείο της. Επί ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Κοτζιά είχε τη Διεύθυνση Εθιμοτυπίας και κατόπιν τοποθετήθηκε πρέσβης στο Παρίσι.

Επίσης, η Μαρία Θεοφίλη, η οποία, με υπουργό Εξωτερικών των Ευάγγελο Βενιζέλο, ήταν γενική διευθύντρια σε θέματα προσωπικού και οικονομικά, ενώ επί ΥΠΕΞ, Ν.Κοτζιά, τοποθετήθηκε στο Παρίσι και εν συνεχεία επικεφαλής στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΗΕ.

Δεν προήχθησαν

Δεν προήχθησαν 17 διπλωμάτες. Ανάμεσά τους ο Ν.Γαριλίδης, πρέσβης στο Κάιρο. Σύμφωνα με φημολογία, υπήρξε «πρόβλημα» με την προ καιρού επίσκεψη του πρωθυπουργού, με μέλη της οικογενείας του, στην Αίγυπτο.

Ο Δ.Τζιράς, πρέσβης της Ελλάδας στο Λονδίνο στη δύσκολη περίοδο της καραντίνας του Covid, οπότε είχαν δημοσιοποιηθεί παράπονα πολιτών για την πρεσβεία. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, φέρεται να ξαναβρίσκεται πλάι στη Γιάννα Αγγελοπούλου, με την οποία είχε συνεργαστεί και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004. Επί ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Κοτζιά ήταν γενικός διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και στη συνέχεια τοποθετήθηκε πρέσβης στο Λονδίνο.

Δεν προήχθησαν επίσης οι εξής: Θ.Πασάς, Χ.Αλειφέρη, Δ.Χρονόπουλος, Π.Στουρνάρας, Τ.Γαλαθιανάκη, Μ.Παντζόπουλος, Α.Λούπα, Ε.Κουβαριτάκης, Δ.Τουλούπας, Δ.Κυβετός, Κ.Γεωργίου, Ε.Τσαούσης, Λ.Μαρινάκη, Πρωτονοτάριος, Θ.Αγγελάτου.