Πρόσκαιρη η ανθεκτικότητα της Ρωσίας – Κινδυνεύει με “οικονομική λήθη”, προειδοποιούν οι οικονομολόγοι

Η ανθεκτικότητα που εμφανίζει η οικονομία της Ρωσίας στις κυρώσεις της Δύσης, ως απόρροια της εισβολής της στην Ουκρανία, είναι πρόσκαιρη εκτιμούν πολλοί οικονομολόγοι, προειδοποιώντας ότι η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με “οικονομική λήθη”.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την προηγούμενη εβδομάδα αναθεώρησε επί τα βελτίω τις προβλέψεις του για το ΑΕΠ της Ρωσίας το 2022, κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, εκτιμώντας ότι η ρωσική οικονομία θα συρρικνωθεί τελικά φέτος κατά 6% αντί για 8,5% που ανέμενε προηγουμένως. Σύμφωνα με το Ταμείο, η ρωσική οικονομία φαίνεται πιο ανθεκτική στις οικονομικές κυρώσεις από ό,τι αναμενόταν.

Η δε Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας εξέπληξε τις αγορές στα τέλη Ιουλίου, μειώνοντας το βασικό της επιτόκιο στο 8%, ήτοι χαμηλότερα από το επίπεδο που βρισκόταν πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, επικαλούμενη την άμβλυνση του πληθωρισμού, το ισχυρό νόμισμα και τον κίνδυνο ύφεσης.

Επίσης, το ρούβλι ανέκαμψε δυναμικά από την ιστορική “βουτιά” που κατέγραψε αμέσως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, με το ρωσικό νόμισμα μάλιστα να εμφανίζει την καλύτερη επίδοση στην παγκόσμια αγορά συναλλάγματος φέτος, σιγοντάροντας τους ισχυρισμούς του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ότι οι κυρώσεις της Δύσης απέτυχαν να εκπληρώσουν τους στόχους τους.

Εν τω μεταξύ, η Ρωσία συνέχισε να εξάγει ενέργεια και άλλα εμπορεύματα, εκμεταλλευόμενη κυρίως την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ωστόσο, παρά τις εξελίξεις αυτές, όπως επισημαίνει το CNBC, πολλοί οικονομολόγοι εκτιμούν ότι μακρόθεσμα το πλήγμα για τη ρωσική οικονομία θα είναι ισχυρό, λόγω της εξόδου των ξένων επιχειρήσεων από τη χώρα -που θα πλήξει την παραγωγική ικανότητα και θα προκαλέσει “brain drain”- αλλά και της απώλειας σημαντικών αγορών πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπως και της μειωμένης πλέον πρόσβασης σε κρίσιμες τεχνολογίες.

Ο Ian Bremmer, πρόεδρος του Eurasia Group, δήλωσε στο CNBC τη Δευτέρα ότι αν και οι βραχυπρόθεσμες αναταράξεις από τις κυρώσεις της Δύσης είναι ηπιότερες από ό,τι αρχικά αναμενόταν, η πραγματική πρόκληση εκτείνεται πέραν του 2022.

“Μη δημοσιευμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων εντείνεται καθώς τα αποθέματα εξαντλούνται και η έλλειψη ανταλλακτικών από το εξωτερικό προκαλεί προβλήματα”, επισημαίνει ο Bremmer. 

Πιο συγκεκριμένα, ο Bremmer τονίζει ότι όσο οι κυρώσεις της Δύσης εντείνονται και η λαϊκή δυσαρέσκεια αυξάνεται, οι Ρώσοι με ανώτερη εκπαίδευση εγκαταλείπουν τη χώρα, υπογραμμίζοντας το ουσιαστικό πλήγμα που επιφέρουν οι εμπορικές κυρώσεις σε ευαίσθητες τεχνολογίες αλλά και “τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους, που υπονομεύουν την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη”.

“Το brain drain οδηγεί σε άμεση μείωση του πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία εργασίας, ιδιαίτερα των εργαζομένων υψηλής παραγωγικότητας, μειώνοντας το ΑΕΠ”, εξηγεί ο πρόεδρος του Eurasia Group και προσθέτει: “Επηρεάζει συνολικά την παραγωγικότητα, περιορίζει την καινοτομία και πλήττει τη συνολική εμπιστοσύνη στην οικονομία, μειώνοντας τις επενδύσεις και τις αποταμιεύσεις”.

Στο πλαίσιο αυτό, το Eurasia Group προβλέπει μια διαρκή, μακροπρόθεσμη πτώση της οικονομικής δραστηριότητα η οποία θα οδηγήσει τελικά σε συρρίκνωση του ρωσικού ΑΕΠ κατά 30%-50% σε σχέση με το προ του πολέμου στην Ουκρανία επίπεδο.

“Καταστροφικό πλήγμα”

Σε ανάλογο μήκος κύματος κινείται και έκθεση του Πανεπιστημίου του Γέιλ που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, η οποία αναλύει δεδομένα υψηλής συχνότητας καταναλωτικών, εμπορικών και ναυτιλιακών συναλλαγών, τα οποία σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης δίνουν μια πιο αληθινή εικόνα από αυτήν που παρουσιάζει το Κρεμλίνο.

Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, οι ισχυρισμοί ότι η οικονομία της Ρωσίας καταφέρνει να επιβιώσει των κυρώσεων είναι υπερβολικά εξωραϊστικοί. 

Η μελέτη επισημαίνει ότι οι διεθνείς κυρώσεις και η έξοδος περισσότερων των 1.000 πολυεθνικών επιχειρήσεων από τη Ρωσία επιφέρει “καταστροφικό πλήγμα” στην οικονομία της χώρας.

“Η στρατηγική θέση της Ρωσίας ως εξαγωγέας εμπορευμάτων έχει επιδεινωθεί αμετάκλητα, καθώς αντιμετωπίζει πλέον από θέση αδυναμίας την απώλεια των παλαιών βασικών αγορών της και αντιμετωπίζει έντονες προκλήσεις πραγματοποιώντας μια ‘στροφή προς την Ασία’ με μη ανταλλάξιμες εξαγωγές όπως το φυσικό αέριο”, αναφέρει η έκθεση του Γέιλ.

Προσθέτει δε ότι οι ρωσικές έχουν “σε μεγάλο βαθμό καταρρεύσει”, με τη Μόσχα να αντιμετωπίζει πλέον προκλήσεις όσον αφορά τη διασφάλιση εισροών, ανταλλακτικών και τεχνολογίας από ολοένα και πιο δυσαρεστημένους εμπορικούς εταίρους και ως αποτέλεσμα βιώνει εκτεταμένες ελλείψεις σε επίπεδο εφοδιασμού.

“Παρά τις αυταπάτες του Πούτιν περί αυτάρκειας και υποκατάστασης των εισαγωγών, η ρωσική εγχώρια παραγωγή έχει παγώσει εντελώς καθώς δεν έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει τις επιχειρήσεις, τα προϊόντα και το ταλέντο που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Η απώλεια εγχώριας καινοτομίας και παραγωγικής βάσης έχει οδηγήσει σε εκτίναξη των τιμών και σε δυσαρέσκεια των καταναλωτών”, επισημαίνει ακόμη η έκθεση του πανεπιστημίου.

“Ως αποτέλεσμα της επιχειρηματικής ‘υποχώρησης’, η Ρωσία έχασε εταιρείες που αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του ΑΕΠ της, αντιστρέφοντας μια πορεία ξένων επενδύσεων σχεδόν τριών δεκαετιών και ενισχύοντας την άνευ προηγουμένου ταυτόχρονη φυγή κεφαλαίων και πληθυσμού, σε μια μαζική έξοδο οικονομικής βάσης”, καταλήγει η έκθεση του Γέιλ. 

Καμία διέξοδος από την “οικονομική λήθη”

Η φαινομενική ανθεκτικότητα της ρωσικής οικονομίας και η ανάκαμψη του ρουβλίου αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό στην εκτίναξη των τιμών της ενέργειας και τους αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων -που εφήρμοσε το Κρεμλίνο προκειμένου να περιορίσει τις εκροές ξένου συναλλάγματος από τη χώρα- παράλληλα με τους περιορισμούς στις ρωσικές εισαγωγές.

Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο και ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, και ως εκ τούτο το πλήγμα στο ΑΕΠ από τον πόλεμο και τις επακόλουθες κυρώσεις της Δύσης έχει αμβλυνθεί από τις υψηλές τιμές της ενέργειας και τη συνεχιζόμενη εξάρτηση της Ευρώπης, προς το παρόν, από τον ρωσικό ενεργειακό τομέα.

Η Ρωσία έχει πλέον χαλαρώσει ορισμένους από τους ελέγχους κεφαλαίων και έχει μειώσει τα επιτόκιά της σε μια προσπάθεια να αποδυναμώσει το ρούβλι και να ενισχύσει τα δημοσιονομικά της μεγέθη.

“Ο Πούτιν καταφεύγει σε μια καταφανώς μη βιώσιμη δημοσιονομική και νομισματική παρέμβαση για να εξομαλύνει αυτές τις διαρθρωτικές οικονομικές αδυναμίες, η οποία έχει ως αποτέλεσμα ο κρατικός προϋπολογισμός να εμφανίσει έλλειμμα για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια και εξανεμίζει τα συναλλαγματικά αποθέματα παρά τις υψηλές τιμές της ενέργειας – και τα οικονομικά του Κρεμλίνου βρίσκονται σε πολύ πιο δεινή κατάσταση από ό,τι θεωρείται”, σημειώνουν οι οικονομολόγοι του Γέιλ.

Επισημαίνουν επίσης ότι οι εγχώριες χρηματοπιστωτικές αγορές της Ρωσίας εμφανίζουν τις χειρότερες επιδόσεις στον κόσμο μέχρι στιγμής φέτος, παρά τους αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων, με τους επενδυτές να προεξοφλούν “τη διαρκή, επίμονη αδυναμία της οικονομίας λόγω του περιορισμού της ρευστότητας και των πιστώσεων”, αλλά και του εξοστρακισμού της Ρωσίας από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές.

“Κοιτάζοντας μπροστά, δεν υπάρχει διέξοδος από την οικονομική λήθη για τη Ρωσία όσο οι συμμαχικές χώρες παραμένουν ενωμένες όσον αφορά τη διατήρηση και την αύξηση των πιέσεων σε βάρος της Μόσχας”, σημειώνει η έκθεση του Γέιλ.

“Τα ηττοπαθή πρωτοσέλιδα ότι η οικονομία της Ρωσίας έχει ανακάμψει απλώς δεν τεκμηριώνονται – τα στοιχεία δείχνουν ότι σε κάθε επίπεδο η ρωσική οικονομία κλυδωνίζεται και δεν είναι τώρα η ώρα να βάλουμε φρένο”, καταλήγουν οι οικονομολόγοι του πανεπιστημίου.

Πηγή: capital.gr

  1. Αυτό είναι από την αρχή το θέμα. Και το έχουμε ξαναδεί με την ΕΣΣΔ.
    Η οποία απέτυχε να συμμετάσχει στην τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση λόγω του εμπάργκο στη τεχολογία από τη Δύση. Στα τελευταία χρόνια της είχε ελάχιστες χιλιάδες υπολογιστές ενώ οι ΗΠΑ πάνω από εκατομμύριο. Και αυτό είχε μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η Ρωσία κατάφερε να κατανοήσει την Γ’ ΒΕ αλλά ποτέ δεν έγινε παραγωγός στους τομείς της. Η τεχνολογική υστέρηση φάνηκε και στα προιόντα της Β’ ΒΕ. Τα φτιαχνει μεν αλλά δεν είναι ανταγωνιστικά. Γι αυτό δεν έχουμε κανένα προιόν της Ρωσίας στο σπίτι. Γι αυτό και οι εξαγωγές της είναι πρώτες ύλες
    Οχι ότι είναι εύκολο να γίνεις καταναλωτής της Γ’ ΒΕ βέβαια. Χρειάστηκε η εργασία πολλών στελεχών επιχειρήσεων επί σειρά ετών για να γίνει αυτό και τώρα καταστρέφεται. Το βλέπουμε στα Lada που κατάφερε να φτιάχνει μετά το Μαιο χωρίς “εγκέφαλο”, καταλύτες, αεροσακους κτλ Ακόμη χειρότερα για τη Ρωσία ο κόσμος ζει στην 4η ΒΕ. Και για να μείνουμε στο παράδειγμα δεν θα υπάρξει Lada με αυτόνομη οδήγηση. Αυτό βέβαια είναι το νύχι του λιοντριού.
    Ολη η οικονομία από την 3η ΒΕ επιστρέφει στη 2η αντί να προχωράει στη 4η.

  2. Η σοφή και ισχυρή Δύση θυμίζει την έξυπνη αλεπού με το κριάρι, λέω για τότε που η αλεπού ακολουθούσε το κριάρι πιστεύοντας πως θα πέσουν κάτω τα κινούμενα μέρη του ζώου από το πίσω μέρος του σώματος του.

  3. Αν δεν έχετε προσωπικό όφελος καλό είναι να ερμηνεύετε περισσότερο κριτικά τα facts.Αν δηλαδή η Ρωσία που είναι πρωτοπόρος σε fluid mechanics, CFD και τα λοιπά ,που απαιτούν υπερυπολογιστές και εξαιρετικα υψηλη καταναλωση ενέργειας, δεν είναι κατ εσας, παρα χώρα που παράγει απαρχαιωμένα Lada, τι να πει κανεις.Αν κατασκευάζει Σουκχοι και S400 δεν είναι λογικό να ισχυριζεσθε ότι αδυνατεί να κατασκευάσει …Τογιοτα.Θα σας αναφέρω μόνο δύο ονόματα πανεπιστημίων που μάλλον(σίγουρα) σας διαφεύγουν, του Τομσκ και του Νοβοσιμπίρσκ…Και κάτι τελευταίο, τα τελευταία χρόνια με τις ποικίλες ανοησιες για πράσινη ενέργεια, πράσινα αυτοκίνητα και πράσινα άλογα, οι Ρώσοι φρόντισαν να τελειοποιήσουν τόσο πολύ τη τεχνολογία αποθήκευσης και απόδοσης του πυρηνικού καυσίμου που εξάγουν, που η αγορά του να συνεχίζεται και σήμερα απρόσκοπτα από τις ΗΠΑ…Μη πυροβολείτε τη κοινή λογική γιατί μπορεί να πάρουν όλους μας τα σκάγια…Με καταλαβαίνετε.

  4. Η Ρωσία έχει φυσικούς πόρους, ενέργεια και καρτερικούς πολίτες, η δε Δύση δεν διαθέτει πόρους και ενέργεια, έχει όμως ΛΟΑΤΚΙ, γερασμένες κοινωνίες και είναι μολυσμένη από το μικρόβιο του διεθνισμού. Τι λέτε; ποιος θα επιβιώσει; η αυτάρκης Σπάρτη ή η Αθήνα που στηρίζεται στο συμμαχικό ταμείο;

  5. @…..
    Πάμε στα facts. Ta S-300 όπως και τα Su-27 είναι προιόντα της ΕΣΣΔ. Η Ρωσία τα τελευταία 30 χρόνια απλά τα εξέλιξε. Τα S-400/Su-30/34/35 δηλαδή είναι εξελικτικά βήματα της ίδιας τεχνολογίας της δεκαετίας του 80. Τα έφτιαχνε η ΕΣΣΔ βασισμένη στη τεχνολογία της Β ΒΕ.
    Τα Su-57 από την άλλη που δεν είναι προιόν της Β’ ακόμη δεν έχουν σχηματίσει ούτε ένα σμήνος στη Ρωσική ΠΑ.
    Παρατήρηση: Ολα αυτά είναι κορυφαία συστήματα της Β’ ΒΕ. Και όπως η Α ΒΕ πιο πριν αλλά και η Αργοτική έχουν προιόντα που είναι άκρως απαραίτητα. Καμία αντίρρηση επί αυτού.
    Αλλά Βάσεις Δεδομένων? ERP? CRM? προσέσορες? Αυτά δεν είναι εξωτικές τεχνολογίες. Είναι της Γ ΒΕ. Και δεν υπάρχουν. Το πόσο απαραίτητα είναι φαίνεται σε εμας στις καθυστερήσεις παραλαβής αυτοκινήτων γιατί η Ταιβαν δεν παρήγαγε τσιπάκια! Αλλα΄και στα Lada που φτιάχνει πια η Ρωσία. Δεν θα έφτιαχναν αυτοκίνητο το 2022 με χειρότερες δυνατότητες από αυτό που έφτιαχναν το 2012 αν μπορούσαν. Και δεν μιλάμε να σχεδιάσεις τα τσιπάκια που είναι πολύ πιο δύσκολο. Για τη παραγωγή τους λέμε. Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε πια καν να σκεφτούμε ένα προιόν που δεν ενσωματώνει τις τεχνολογίες της Γ ΒΕ.

    Δεν είπα ότι δεν έχουν τους ανθρώπους ή στελέχη. Εχω δουλεψει μαζί τους επανειλημμένα και ξέρω από πρώτο χέρι ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις τεχνολογίες της Γ ΒΕ. Πλην όμως ήταν εισαγώμενες. Και δεν υποτιμώ τη προσπάθεια που χρειάστηκε για να γίνει η Ρωσική οικονομία μια οικονομία που χρησιμοποιεί τις τεχνολογίες της Γ ΒΕ. Αλλά όλο αυτό που φτιάχτηκε τα τελευταία 30 χρόνια κινδυνεύει. Καλώς ή κακώς βασίστηκε στη τεχνολογία της Δύσης.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

Please enter your comment!
Please enter your name here

Τελευταία άρθρα

Ο Πούτιν ως άλλοθι

Ο τρόμος που επικρατεί στις τάξεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και της ηγεσίας του εν όψει των επερχόμενων ευρωεκλογών...

Έτοιμοι να τα «βρουν» ήταν Ρώσοι και Ουκρανοί

Ένα 17σέλιδο μυστικό έγγραφο, που θα μπορούσε να είχε τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία πριν καλά καλά ξεκινήσει, δημοσιεύεται...

Ένας οικονομολόγος στο τιμόνι του ρωσικού υπουργείου Άμυνας

Η αλλαγή-έκπληξη στην ηγεσία του ρωσικού υπουργείου Άμυνας στη Ρωσία ερμηνεύεται από δύο απλά νούμερα. Ο συνδυασμένος προϋπολογισμός του...

Οι ταραχές στα αμερικανικά πανεπιστήμια

Την αποκάλεσαν «Ματωμένη Πέμπτη» («Bloody Thursday»), όμως, στην πραγματικότητα, την 15η Μαΐου 1969, από τις συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και...