Ο Δήμος Θεσσαλονίκης παρουσιάζει για πρώτη φορά το 12τομο μητρώο των προσφύγων από τη Μικρά Ασία που εγκαταστάθηκαν στην πόλη, το οποίο αποτελεί το μοναδικό τέτοιου είδους αρχείο στη χώρα μας
Ένα σπουδαίο τεκμήριο, που σχετίζεται με την άφιξη των προσφύγων στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, παρουσιάστηκε πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για το Προσφυγικό Μητρώο του Δήμου Θεσσαλονίκης (1922-1926), που ανακαλύφθηκε πριν από δύο χρόνια από το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης και αποτελεί το μοναδικό αρχείο αστικής εγκατάστασης προσφύγων στη χώρα μας.
Το μητρώο, το οποίο αποτελείται από 12 τόμους, ανακαλύφθηκε έπειτα από έρευνα στο αρχείο του Δημοτολογίου της Διεύθυνσης Αστικής Κατάστασης του Δήμου Θεσσαλονίκης, ανέφερε η αναπληρώτρια προϊσταμένη του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης Γεωργία Μιχαήλ κατά τη διάρκεια της παρουσίασής του στο διεθνές επιστημονικό συνέδριο «Η επόμενη μέρα μετά την Καταστροφή», που διοργανώθηκε στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης. «Το αρχείο 2.500 σελίδων βρέθηκε σε κακή κατάσταση, πολλά βιβλία δεν είχαν εξώφυλλα και έχριζαν ιδιαίτερης συντήρησης», πρόσθεσε ο δημοσιογράφος και ιστορικός ερευνητής του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Νίκος Μαραντζίδης.
Ολοι οι τόμοι είχαν κατεστραμμένη τη ράχη εκτός από έναν, στον οποίο αναγραφόταν «Προσφυγικό Μητρώο Α’», ο οποίος αποτέλεσε και το πρότυπο για τη συντήρηση και την επαναβιβλιοδέτηση των υπόλοιπων. Το αρχείο είναι χωρισμένο με αλφαβητική σειρά και τα γράμματα παρέπεμπαν στο επώνυμο του πρόσφυγα ή στην οικογένεια που καταγραφόταν στο μητρώο.
Μάλιστα, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μαραντζίδης, χρησιμοποιούνταν έως τη δεκαετία του 1980 για την έκδοση ορισμένων πιστοποιητικών. Η χρήση του σταμάτησε με τη μηχανοργάνωση των υπηρεσιών του δήμου. Στη συνέχεια αφέθηκε στην τύχη του, καθώς δεν θεωρήθηκε ιστορικό τεκμήριο.
Σημαντικό τεκμήριο για τον προσφυγικό Ελληνισμό
Πλέον, το αρχείο αποκαταστάθηκε και αποτελεί ένα σημαντικό τεκμήριο, το οποίο θα συμβάλει στη διεύρυνση της ιστορικής έρευνας που αφορά τον προσφυγικό Ελληνισμό.
Ο κ. Μαραντζίδης ανέφερε πως μετά την έλευση των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη ο μοναδικός οργανωμένος φορέας Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην περιοχή ήταν ο Δήμος Θεσσαλονίκης.
Μάλιστα, δεν είχε μόνο το καθήκον για την καταγραφή και την πολιτογράφηση των προσφύγων, αλλά και την πραγματοποίηση έργων υποδομής μέσα στους προσφυγικούς συνοικισμούς, όπως την οριοθέτηση οικισμών, διάνοιξη δρόμων, τη σύνδεσή τους με την πόλη, τη δημιουργία υδρονομικών δικτύων και δημόσιων κρηνών, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, με τη δημιουργία ιατρείων και φαρμακείων μέσα στους συνοικισμούς και την εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής, ακόμα και τη δημιουργία σχολείων και την υποστήριξή τους για τη μόρφωση των παιδιών των προσφύγων.
Στη Θεσσαλονίκη οι προσφυγικοί συνοικισμοί οι οποίοι διοικητικά ήταν ενταγμένοι στον δήμο ήταν ανατολικά σε Τούμπα, Χαριλάου και Τριανδρία, δυτικά έφθαναν έως το Ελευθέριο Κορδελιό, βόρεια στον Εύοσμο, στις Συκιές και στην Πολίχνη ενώ τα διοικητικά όρια του Δήμου Θεσσαλονίκης έφταναν έως τον προσφυγικό οικισμό της Νέας Ευκαρπίας.
Πηγή: newsbreak.gr
