Του Γιώργου Κ. Στράτου
Η Ανάσταση του Κυρίου και το Άγιον Πάσχα αποτελούν την κορυφαία στιγμή για κάθε χριστιανό. Τα μηνύματα της εορτής των εορτών είναι τόσα και τέτοια που δεν αφήνουν ασυγκίνητο κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως αν πιστεύει και σε ποιον Θεό. Η Μεγάλη Εβδομάδα συνιστά τη σύνοψη της πεμπτουσίας του χριστιανισμού. Αυτός είναι και ο λόγος που εκατοντάδες χιλιάδες πιστοί εκκλησιάζονται με κατάνυξη ειδικώς αυτές τις μέρες, ασχέτως του πόσο συχνά το κάνουν τον υπόλοιπο χρόνο.
Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδος αποτελούν ένα μνημειώδες πνευματικό έργο, πέρα από τη θρησκευτική τους αξία. Εκτός από τον Θεό, τους Αποστόλους, τους Ευαγγελιστές και τους Προφήτες, γράφτηκαν από ιεράρχες και μελωδούς με τεράστια καλλιέργεια και ταλέντο, γνήσια αγάπη για τον συνάνθρωπο και θεόπνευστη έμπνευση. Το αποτέλεσμα είναι όχι απλώς να μεταφέρουν ολοζώντανα σκηνές από τη Διδασκαλία και τα Πάθη του Χριστού αλλά να σχολιάζουν ευστοχότατα διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, να απαντούν σε αιώνια υπαρξιακά και φιλοσοφικά ερωτήματα, γαληνεύοντας τις αγωνίες της ψυχής μας. Πολλοί εν Χριστώ αδελφοί συμβάλλουν σε αυτό το έργο και φροντίζουν όλα να γίνονται με τον καλύτερο τρόπο για να αντιληφθούμε την ουσία και την αξία των μηνυμάτων των αγίων αυτών ημερών.
Ανάμεσά τους και ένα τόσο δα βιβλιαράκι που είτε το κρατούν στη χούφτα τους οι περισσότεροι είτε σίγουρα το έχουμε δει όλοι στα χέρια των γονιών, των παππούδων και των γιαγιάδων μας. Είναι «Η Μεγάλη Εβδομάς – Κατά την έκδοσιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου» από τις Εκδόσεις Παπαδημητρίου από το 1896! Μία Σύνοψη της Ιεράς Συνόψεως. Μέσα σ’ αυτό υπάρχουν τα πάντα όλα! Η ύπαρξή του γεννά ένα ύψιστο καθήκον για την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, τις Θεολογικές Σχολές των Πανεπιστημίων, την Ακαδημία Αθηνών και όποιον θεωρεί ότι οφείλει να συμβάλλει στο έργο. Σπουδαίοι ειδικοί, όχι μόνο θεολόγοι, έχουν αναλύσει σε βιβλία, άρθρα και δημοσιεύσεις τους το νόημα των χωρίων των μεγαλοβδομαδιάτικων ακολουθιών. Το ρεζουμέ όλων αυτών, απλά, σύντομα, σε κατανοητή γλώσσα και διάταξη, θα πρέπει να συγκεντρωθεί σ’ ένα αντίστοιχου μεγέθους βιβλιαράκι, το οποίο η Ιεραρχία να φροντίσει να φτάσει δωρεάν σε κάθε πιστό σε όλους τους ναούς. Δεν χρειάζεται ανάλυση για τη σπουδαιότητα αυτού του θεάρεστου έργου. Από μόνη της η δυνατότητα να κουβαλάς πάνω σου τις ιδέες της Πίστης σου και να μπορείς να ανατρέχεις σ’ αυτές για να πάρεις παρηγοριά και δύναμη, φτάνει και περισσεύει.
Η πιο χριστιανική ταινία που γυρίστηκε ποτέ δίνει το παράδειγμα, καθώς επιβεβαιώνει την ανάσα και τη δύναμη που μπορούν να μας δώσουν τέτοια έργα. Πρόκειται για το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον» του μεγάλου Ιταλού σκηνοθέτη Πιερ Πάολο Παζολίνι. Γυρισμένη το 1964, μόνο με ερασιτέχνες ηθοποιούς, με διαλόγους που προέρχονται απευθείας από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, καθώς ο Παζολίνι πίστευε ότι οι εικόνες δεν θα μπορούσαν ποτέ να φτάσουν στα ποιητικά ύψη του κειμένου! Όταν ο Δημιουργός εμπνέει και καθοδηγεί τους μεγάλους δημιουργούς…
Σπουδαίο το άρθρο του Στράτου, αλλά η τελευταία παράγραφος που έχει να κάνει με την ταινία του Παζολίνι «Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον», λίγη σχέση έχει με τη θρησκεία. Ο Παζολίνι, δεν ήταν ποτέ αυτό που λέμε ….θρήσκος. Ο άνθρωπος ήταν Μαρξιστής δηλωμένος, άρα άθεος. Απλά η ταινία του, δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια παραβολή των εννοιών του Μαρξισμού με τη διδασκαλία του Χριστού. Η εποχή στην οποία έζησε ο Παζολίνι, ήταν η εποχή της μεγάλης φτώχειας στην Ιταλία, όπου το έγκλημα ήταν καθημερινότητα και οι επαίτες, ήταν χιλιάδες στους δρόμους της Ρώμης και των άλλων μεγάλων πόλεων, κυρίως του Νότου. Οπότε, οι έννοιες του Ευαγγελίου του Ματθαίου (του μοναδικού Ευαγγελίου που είναι πλούσιο σε σε μυνήματα αλλά και σε ιστορικά στοιχεία) μετατρέπονται σε ένα είδος «μαρξισμού», που καταγγέλλει την ασυμμετρία μεταξύ φτώχειας και καπιταλισμού. Δεν είναι επίσης περίεργο καθόλου το γεγονός ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας, προέτρεπε τους οπαδούς του να πάνε να τη δούν. Άλλως το, το ίδιο συνέβαινε και στην Ελλάδα, όπου οι διθυραμβικές κριτικές για την ταινία προέρχονταν από επίσης αριστερούς κριτικούς (Ραφαηλίδης, Δανίκας κλπ).
Επίσης, ο Παζολίνι είναι αυτός ο οποίος γύρισε τη «βρώμικη» ταινία «Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα», εμπνευσμένος από τον ήδη κυριευμένο από τον Σατανά Μαρκήσιο Ντε Σάντ. Η ταινία αυτή δεν προβλήθηκε καν στην Ιταλία, λόγω σοβαρών αντιρρήσεων του Βατικανού. Μπορεί βεβαίως ο Παζολίνι να μέσω της ταινίας αυτής να στηλιτεύει τον Φασισμό, αλλά από την άλλη, υπήρξε ως ο…καλύτερος διαφημιστής του έργου του Ντε Σάντ.
Η καλύτερη ταινία που γυρίστηκε ποτέ για τη ζωή του Χριστού, ήταν «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ», την οποία ακολουθεί κατά πόδας η μεταγενέστερη ταινία του Μελ Γκίμπσον «Τα Πάθη του Χριστού».
Δεν μπορώ να ξέρω το γιατί εστιάζει ο αρθρογράφος στην ταινία του Παζολίνι, αλλά και μόνο το γεγονός ότι ο Μαρξισμός επευφημήθηκε μέσα από αυτήν, αυτομάτως η ιστορία του κινηματογράφου την τοποθετεί μέσα στα πλαίσια της μαρξιστικής προπαγάνδας.