Του Σάββα Καλεντερίδη
Ο Ερντογάν συνεχίζει να μας εκπλήσσει με τις κινήσεις και τα «ξεπετάγματα» που κάνει στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.
Τα πρώτα εικοσιτετράωρα μετά την εισβολή της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ και τη διάπραξη στυγερών εγκλημάτων, ο Ερντογάν προσπάθησε να ακολουθήσει πολιτική τύπου «Ουκρανίας». Δηλαδή, μια πολιτική ισορροπιών μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με στόχο να αναλάβουν ο ίδιος και η τουρκική διπλωματία διαμεσολαβητικό ρόλο.
Όταν όμως άρχισαν οι βομβαρδισμοί και οι εικόνες των νεκρών παιδιών έκαναν τον γύρο του κόσμου, ξεσηκώνοντας τους ανά τον κόσμο μουσουλμάνους, ο Ερντογάν έκανε για άλλη μια φορά μία από τις γνωστές του κυβιστήσεις, παίρνοντας ανοιχτά θέση υπέρ της Χαμάς.
Μάλιστα, όσο περνούσε ο καιρός γινόταν ολοένα πιο επιθετικός, δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι «η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά απελευθερωτικό κίνημα», ενώ, αφού πρώτα προχώρησε σε προσωπικές επιθέσεις εναντίον του Νετανιάχου, έφτασε στο σημείο να πει ότι το Ισραήλ είναι ένα «τρομοκρατικό κράτος».
Όπως ήταν φυσικό, αυτό προκάλεσε την αντίδραση του Νετανιάχου, αλλά και του Ισραηλινού ΥΠΕΞ Ε. Κοέν, με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να υπενθυμίζει στον Ερντογάν ότι αυτός συναγελάζεται με τρομοκράτες της Χαμάς και ότι ο ίδιος βομβάρδισε κουρδικά χωριά στην ίδια τη χώρα του.
Φυσικά, δεν ακούσαμε τον Νετανιάχου να δηλώνει ότι το πραγματικό απελευθερωτικό κίνημα είναι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν – ΡΚΚ, ούτε να μιλά για την πολιτική εθνοκάθαρσης που ακολουθεί η Τουρκία έναντι των Κούρδων. Έχει τις δικές του αμαρτίες και το Ισραήλ στο θέμα αυτό – ίσως γι’ αυτόν τον λόγο ο Νετανιάχου δεν έδωσε την αρμόζουσα «πληρωμένη» απάντηση στον Ερντογάν.
Όσον αφορά τις συνέπειες της πολιτικής Ερντογάν στο θέμα, ακολουθεί μετάφραση σχετικού άρθρου του Τούρκου δημοσιογράφου Mehmet Y. Yılmaz, που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο Τ24:
Είναι άλλο πράγμα να αγωνιζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν από τον Νετανιάχου και τους άνδρες του δεν θα μείνουν ατιμώρητα, αλλά είναι άλλο πράγμα να πούμε ότι η νόμιμη ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ είναι αμφισβητήσιμη εξαιτίας αυτού του εγκλήματος.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι το Ισραήλ είναι «τρομοκρατικό κράτος». «Η καρδιά μου ανακουφίστηκε – λέω ανοιχτά ότι το Ισραήλ είναι τρομοκρατικό κράτος» είπε.
Δεν ξέρω αν είπε αυτά τα λόγια υπό την επίδραση της δικής του συνείδησης, όπως συνήθως συμβαίνει, ή αν τα διάβασε από γραπτό κείμενο. Αν αυτή είναι μια προπαρασκευασμένη ομιλία, μπορούμε να πούμε ότι η Τουρκία γίνεται ολοένα πιο ιρανική στην εξωτερική της πολιτική έναντι του Ισραήλ.
Η Τουρκία είναι μια χώρα που αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ και έχει διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις. Είναι τέτοια η εμπορική σχέση, που η Τουρκία πουλάει περισσότερα από όσα αγοράζει. Το 2022, η Τουρκία πούλησε αγαθά αξίας 6,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ισραήλ και εισήγαγε αγαθά αξίας 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αντάλλαγμα.
Υπήρξαν περίοδοι κρίσεων στην εξωτερική πολιτική προς το Ισραήλ από τότε που το ΑΚΡ ανέλαβε την εξουσία, αλλά η Τουρκία δεν έθεσε ποτέ υπό αμφισβήτηση την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ και η παραδοσιακή εξωτερική πολιτική μας σχετικά με την Παλαιστίνη και το Ισραήλ βασίζεται σε ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
Αλλά τώρα ο πρόεδρος λέει ότι το Ισραήλ είναι τρομοκρατικό κράτος. Αν το έλεγε αυτό ως προσωπική άποψη, φυσικά θα δημιουργούσε διπλωματικά προβλήματα, αλλά ύστερα από λίγο θα ξεχνιούνταν τα λόγια που ειπώθηκαν για προπαγάνδα.
Όπως συναντηθήκαμε με τον Σίσι και από το σημείο τού «δεν θα είμαι ποτέ μαζί του στο ίδιο τραπέζι» φτάσαμε στο σημείο να σφίξουμε τα χέρια, συμβαίνει και αυτό – οι σχέσεις μεταξύ των χωρών βελτιώνονται με τον καιρό όταν επανέρχεται η λογική.
Αν όμως πρόκειται για μια ομιλία γραμμένη γνωρίζοντας τις αντιδράσεις και τις συνέπειες που θα προκαλούσε, τότε αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία έχει πάρει θέση πολύ κοντά στο Ιράν όσον αφορά το Ισραήλ.
Είναι περιττό να μετρήσουμε εδώ τη ζημιά που προκάλεσαν οι εκρήξεις οργής του Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική, τις οποίες χρησιμοποιούσε στην πραγματικότητα στην εσωτερική πολιτική.
Θα ήταν ωφέλιμο για τον Ερντογάν να θυμάται τα συμφέροντα της χώρας που είναι υπεύθυνος και υποχρεωμένος να προστατεύει. Το όνομα αυτής της χώρας είναι Δημοκρατία της Τουρκίας.
Θα ήταν χρήσιμο να θυμηθεί πως αυτές οι εκρήξεις οργής κατέστρεψαν τις μακροχρόνιες σχέσεις με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, και ότι ώθησαν την Αίγυπτο και το Ισραήλ εναντίον της Τουρκίας και στο πλευρό της Ελλάδας και των Ελληνοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αναμφίβολα, αυτό που κάνει η κυβέρνηση Νετανιάχου στη Γάζα είναι μια εθνοκάθαρση και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, που μπορεί πλέον να χαρακτηριστεί γενοκτονία. Νέοι άνθρωποι προστίθενται σε αυτούς που το λένε αυτό κάθε μέρα και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια μέρα ο Νετανιάχου και όσοι ανέλαβαν ενεργό ρόλο σε αυτή τη γενοκτονία, ως σχεδιαστές και υλοποιητές, θα τιμωρηθούν.
Έτσι εξελίσσονται αυτά τα πράγματα, χρειάζεται να περάσει καιρός, δεν είναι θέμα μίας ημέρας. Όταν αλλάξει το πολιτικό κλίμα που κυριαρχεί στον κόσμο σήμερα, θα δούμε ότι θα συσταθεί δικαστήριο γενοκτονίας για τον σκοπό αυτόν.
Είναι άλλο πράγμα να αγωνιζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν από τον Νετανιάχου και τους άνδρες του δεν θα μείνουν ατιμώρητα, αλλά είναι άλλο πράγμα να πούμε ότι η νόμιμη ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ είναι αμφισβητήσιμη εξαιτίας αυτού του εγκλήματος.
