Ποιες αλλαγές φέρνει στο στράτευμα η «Ατζέντα 2030»! Σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό για την επόμενη μέρα παίζουν οι μόνιμες απειλές της Τουρκίας
Από τον Νικ. Σταυρουλάκι
Η «Ατζέντα 2030» φιλοδοξεί να καταστήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις ικανές να επιφέρουν πολλαπλάσια καίρια πλήγματα στον εχθρό, από όπου και εάν προέρχεται. Με τη στρατηγική περικύκλωση της Ελλάδας που επιδιώκει η Άγκυρα και την ταυτόχρονη αποκοπή του εθνικού κορμού από το νησιωτικό αρχιπέλαγος, αλλά και την Κύπρο, στην προοπτική να διατηρεί η Τουρκία ανά πάσα στιγμή τακτικό πλεονέκτημα έναντι της χώρας μας, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις καλούνται τώρα να ανταποκριθούν στο δόγμα «ταυτόχρονη φονική δράση 360°», εγκαταλείποντας το γνωστό παλαιότερο ηττοπαθές δόγμα του «ισοδύναμου τετελεσμένου».
Ταυτόχρονα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας λαμβάνει υπ’ όψιν την εθνική κρίση του Δημογραφικού, την προοπτική τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ατομικά, να αποκτούν πολλαπλάσιο αριθμό δεξιοτήτων επί του πεδίου, όπως το γεγονός ότι ο στρατιώτης του 21ου αιώνα πρέπει να είναι στέλεχος χειριστής εξοπλισμού drone και αντι-drone, χωρίς απώλεια του πλεονεκτήματος της μάχης «σώμα με σώμα», όπου απαιτείται…
Ο υπουργός Ν. Δένδιας έχει αναφέρει ότι «απομακρυνόμαστε από την παλιά λογική της πορείας των 40 χιλιομέτρων, με 25 κιλά φόρτο στην πλάτη, με ένα κράνος 2,5 κιλών και ένα υποπολυβόλο Thomson στο χέρι». Όπως εξηγούν επιτελείς στην «κυριακάτικη δημοκρατία», τα στελέχη οφείλουν να έχουν επιστημονική εξειδίκευση στον χειρισμό μηχανημάτων τελευταίας τεχνολογίας και ταυτόχρονα να εκπαιδεύονται σε αντιλήψεις εξαιρετικά προωθημένες, που θα προσδίδουν πλεονέκτημα ισχύος επί του πεδίου. Η καλλιέργεια αυτών των αντιλήψεων θα πρέπει να διατρέχει το σύνολο της ιεραρχίας, ώστε η διοίκηση να «βλέπει» μπροστά από το πεδίο, αλλά και ο μαχητής να δίνει τις σωστές πληροφορίες με δυνατότητα εκτίμησης της κατάστασης.
Όμως, πέρα και πάνω από αυτό, θα πρέπει να εγκατασταθεί πρωτίστως στα στελέχη, στους κληρωτούς αλλά και στον λαό αυτό που αποκαλείται «αγάπη για την πατρίδα», κατά τη σωκρατική ρήση: «Μητρός τε και Πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η Πατρίς. Και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις, τοις νουν έχουσιν».
Από το βήμα της Βουλής ο Ν. Δένδιας αναφέρθηκε ειδικά στην τουρκική απειλή και την ανάγκη ενίσχυσης της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας. Έκανε λόγο για επιδείνωση της τουρκικής συμπεριφοράς, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Θεωρώ ότι υπάρχει απειλή και ότι επιδεινώνονται τα στοιχεία συμπεριφοράς από την άλλη πλευρά του Αιγαίου». Πρόσθεσε πως υφίσταται μεγάλη και μεγεθυνόμενη απειλή και ότι «οφείλουμε να δημιουργήσουμε χθες -όχι αύριο- δυνατότητα αποτροπής απέναντι σε έναν ισχυροποιημένο και διεκδικητικό γείτονα». Αναφέρθηκε ειδικά στο τουρκικό δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», επισημαίνοντας ότι πριν από μία δεκαετία δεν υπήρχε καν ως έννοια: «Όλη αυτή η αντίληψη αναθεωρητισμού που πηγάζει από την Άγκυρα δεν υφίστατο σε αυτήν την ένταση» Πιο καθαρό μήνυμα από αυτό δεν υπάρχει.
Στο πλαίσιο αυτό εντείνεται η παρουσία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, το Καστελόριζο ανήκει στη γεωγραφική περιοχή της Αν. Μεσογείου. Δεν είναι στο Αιγαίο. Το ίδιο και η Κύπρος. Η Ελλάδα έχει σημαντικά γεωπολιτικά συμφέροντα ακόμα και κυριαρχικά δικαιώματα, και ευθύνες σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο έως τις ακτές της Μ. Ανατολής και της Αφρικής. Άρα θα πρέπει να υπάρχει στον νέο σχεδιασμό και μια συγκεκριμένη δομή που να ασχολείται με αυτή την περιοχή.
Στο πεδίο της κριτικής που ασκείται ο Ν. Δένδιας δημοσίως έχει τονίσει την ανάγκη εθνικής συνεννόησης: «Πρέπει όλοι μαζί να δημιουργήσουμε μια κατάσταση που να επιτρέψει σε έναν μελλοντικό πρωθυπουργό, αν έρθει η κακιά στιγμή, να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος και όχι υπό το κράτος αδυναμίας. Αυτή είναι η αγωνία που διέπει την Ατζέντα 2030».
Μεταξύ των σημαντικότερων είναι η κατάργηση επιπέδων διοίκησης, η συγχώνευση στρατοπέδων και η θητεία των στρατευσίμων που από το 2026 θα γίνεται μόνο στον Στρατό Ξηράς. Η μετεκπαίδευση της εφεδρείας θα αρχίζει κάθε χρόνο τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με τη νέα δομή δυνάμεων επιδιώκεται:
– Ενδυνάμωση Αυτονομίας Μειζόνων Σχηματισμών.
– Δημιουργία τεσσάρων Ανώτατων Στρατιωτικών Διοικήσεων, Θράκης, Ηπείρου & Μακεδονίας, Αιγαίου & Ανατολικής Μεσογείου και ΑΣΔΥΣ.
Ταυτόχρονα προωθείται η κατάργηση Ενδιάμεσων Επιπέδων Διοίκησης – Κατάργηση 1ης Στρατιάς, Αναβάθμιση Γενικής Επιθεώρησης Στρατού, καθώς και η δημιουργία Διοίκησης Μη επανδρωμένων Μέσων σε Πολεμικό Ναυτικό, Πολεμική Αεροπορία, Αεροπορία Στρατού.
Συγχωνεύσεις
Στην αναδιοργάνωση των μονάδων συμπεριλαμβάνεται η συγχώνευση 45 επιπλέον στρατοπέδων, η συγχώνευση στρατιωτικών δικαστηρίων (από 15 σε 6). Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται εξοικονόμηση πόρων ως εξής: 16.500.000 ευρώ από συγχωνεύσεις στρατοπέδων, 85.000.000 ευρώ από τον εξορθολογισμό κατανομής προσωπικού, ενώ με την κατάργηση της 1ης Στρατιάς εξοικονομούνται 2.000.000 ευρώ και 29.504 ανθρωποώρες/μήνα.
Σημαντικές αλλαγές επέρχονται και στη θητεία. Η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ επιδιώκει ένας νέος να θέλει να επιλέξει να ενταχθεί στις Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς θα έχει μπροστά του μια αξιοσημείωτη εξειδικευμένη καριέρα, που αργότερα θα την αξιοποιήσει σε δουλειά σε πιο εξελιγμένο τεχνολογικά περιβάλλον ή σε κάποια πιο εξελιγμένα συστήματα που μπορεί να βρει κάποιος σήμερα στη χώρα μας ή και στον κόσμο.
Ειδικότερα, ετοιμάζεται πλήρες νομοθέτημα για τη θητεία που θα περιλαμβάνει την καθαυτή θητεία, την εφεδρεία αλλά και την Εθνοφυλακή, το οποίο το ΥΠΕΘΑ προωθεί σύμφωνα με πληροφορίες και θα τα ανακοινώσει αμέσως μετά το καλοκαίρι. Αφορά μια τελείως διαφορετική άποψη για τη θητεία από ό,τι είναι γνωστή μέχρι σήμερα. Επιδιώκεται να θεσμοθετηθεί θητεία ως ευκαιρία, παράθυρο γνώσης και εκπαίδευσης. Βασική κατεύθυνση είναι ο πολίτης που κατατάσσεται στον Στρατό μέσα σε 9 μήνες να έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο μαχητή.
«Παλιά ο Στρατός ήταν όπως ο καθένας το έχει στην αντίληψή του, με εξαίρεση ίσως τους πιλότους, ένα περιβάλλον ταλαιπωρίας και αυταπάρνησης» σημειώνει ο Ν. Δένδιας. «Τώρα μετατρέπεται σε ένα εξελιγμένο περιβάλλον χειρισμού συστημάτων, και μάλιστα των πιο προηγμένων συστημάτων στον πλανήτη, είτε στην Αεροπορία είτε στο Ναυτικό ή εκεί που ήταν πολύ λιγότερο συνηθισμένο, στον Στρατό Ξηράς. Πρόκειται για καριέρα που μπορεί να γεμίσει μια ανθρώπινη ζωή» τόνισε ο ΥΠΕΘΑ Δένδιας.
Η λογική της «στρατιωτικής οικογένειας» και τα κενά που πρέπει να καλυφθούν… χθες
Η «Ατζέντα 2030» επιδιώκει λύσεις οριζόντιες και κάθετες σε όλα τα θέματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Σχετικά με την πολιτική δημιουργίας κατοικιών για την αντιμετώπιση των στεγαστικών αναγκών των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, η στρατιωτική ηγεσία προωθεί πρόγραμμα κατασκευής οικιών σε προσιτές τιμές. Ταυτόχρονα προωθείται η λογική της «στρατιωτικής οικογένειας», στο πιο προστατευμένο περιβάλλον που μπορεί να εφαρμοστεί. Στο κρίσιμο οικιστικό ζήτημα επιδιώκεται όταν κάποιο στέλεχος μετατίθεται σε άλλη γεωγραφική θέση, «να παίρνει και το κλειδί του σπιτιού του στο χέρι. Στο πλαίσιο αυτό κατασκευάζονται ήδη πάνω από 1.000 οικίες τον χρόνο, όπως και βρεφονηπιακοί σταθμοί για τα παιδιά, ενώ βελτιώνεται το σύστημα διασποράς υπηρεσιών υγείας από τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία».
Σε ό,τι αφορά τις αμοιβές των στελεχών των Ε.Δ., ο υπουργός Εθνικής Άμυνας έχει αναφερθεί στο πρόβλημα των χαμηλών μισθών. «Πρέπει να προσπαθήσουμε να υπάρχει μια έντιμη ανταλλαγή υπηρεσιών και αντιμισθίας. Αυτό που υπήρχε, εν μέρει εξαιτίας της κρίσης, δεν ήταν μια έντιμη συναλλαγή. Το ελληνικό κράτος δεν απέδιδε στο στέλεχος αυτά τα οποία έπρεπε να του αποδώσει. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι υπηρετούσε καθαρά για λόγους φιλοπατρίας» σημείωσε, αποτυπώνοντας ακριβώς την αίσθηση που έχουμε όλοι για το προσωπικό τίμημα που καταθέτουν τα στελέχη υπηρετώντας την πατρίδα.
Ασφαλώς «μυστικά» και «ευαίσθητες πτυχές» υπάρχουν και καλύπτονται στις αλλαγές που έχει εξαγγείλει το ΥΠΕΘΑ στο πλαίσιο της «Ατζέντα 2030». Αναφύονται πρακτικά προβλήματα από τις αλλαγές, τα οποία δεν γνώριζαν εκ των προτέρων αξιωματούχοι του Στρατεύματος, με αποτέλεσμα να διατυπώνονται ενστάσεις. Ωστόσο πρέπει να γίνει η αρχή και ας είναι άγνωστο πού θα οδηγήσουν. Για την ώρα επικρατεί σύγχυση, καθώς πολλά ανώτατα στελέχη δεν έχουν εικόνα των αλλαγών, ούτε και μπορούν να αξιολογήσουν τις συνέπειες από τις αλλαγές.
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας έχει ανακοινώσει ριζικές αλλαγές στον τρόπο που έχουν στηθεί και λειτουργούν οι Ένοπλες Δυνάμεις. Στο επίκεντρο της «Ατζέντα 2030» για τον Ελληνικό Στρατό είναι η εξοικονόμηση πόρων… Θετικό, αν δεν γίνεται εις βάρος της αμυντικής ικανότητας της χώρας.
Την ίδια ώρα η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στις στρατιωτικές σχολές έδειξε άλλη μία φορά την τραγική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι Ένοπλες Δυνάμεις. Όταν σε λίγο δεν θα υπάρχουν στελέχη για να υπηρετήσουν τα σύγχρονα οπλικά συστήματα, τότε οποιαδήποτε συζήτηση για «αποτρεπτικές και επιχειρησιακές δυνατότητες» πέφτει στο κενό. «Το γεγονός αυτό έρχεται να προστεθεί στο μυστικό σχέδιο του ΥΕΘΑ “Ατζέντα 2030”, που με μοναδικό κριτήριο το οικονομικό αποτύπωμα αιφνιδιάζει συνεχώς ακόμα και τα Γενικά Επιτελεία και προκαλεί διαρκή αποδιοργάνωση» λένε αξιωματικοί.
Η «Ατζέντα 2030» συνιστά θετική εξέλιξη, εφόσον δεν περιοριστεί στην πολιτική, αλλά αναδιαμορφώσει θεσμικές διαδικασίες. Θα πρέπει να βασίζεται σε υπαρκτές συνθήκες και να ανταποκρίνεται σε υπαρκτά και βάσιμα σενάρια πολέμου στην περιοχή της Αν. Μεσογείου, όπου η θερμοκρασία συνεχώς ανεβαίνει.
Δημοσιεύεται στην «κυριακάτικη δημοκρατία»
