Του Κωνσταντίνου Σχοινά
Μα, άραγε τι μεσολάβησε από τον τουρισμό του 1940 και του 1950 μέχρι τον σημερινό τουριστικό χάρτη;
Πώς από τις καμπάνιες διά χειρός Εγγονόπουλου (!) φτάσαμε να πανηγυρίζουμε για επιχειρήσεις ανακατάληψης του αιγιαλού πολεμώντας με πλαστικά και με φλοκάτες;
Κακά τα ψέματα, ορισμένες φορές στο ολίγον βρίσκεται το ευ. Ας μην πάμε στον προ-προηγούμενο αιώνα, όταν η περιήγηση ήταν σπορ μιας χούφτας πεπαιδευμένων αριστοκρατών, οι οποίοι αναζητούσαν την έμπνευση ανάμεσα στις πέτρες όπου αγόρευε ο Περικλής ή στις απόκρημνες ακτές όπου θαλασσόδερνε ο Οδυσσέας. Και στην αρχή του προηγούμενου αιώνα ήταν μικρές ομάδες Ευρωπαίων που ενδιαφέρονταν για συγκεκριμένες περιοχές της πατρίδας μας και σε αυτούς προσπαθούσε να συστήσει το ελληνικό κράτος τη χώρα μας όπως πράγματι ήταν. Εντάξει, ίσως με δόση εξιδανίκευσης, αλλά δεν της έκαναν και 50 λίφτινγκ, όπως συνηθίζεται σήμερα (και σε προφίλ χωρών και σε ανθρώπινες φάσες, βεβαίως).
Στη βόρεια Ελλάδα θυμούνται οι πατέρες μας π.χ. τους πρώτους Γάλλους τουρίστες στο νησί της Θάσου. Διόλου τυχαία απολάμβαναν τους περιπάτους τους μεταξύ άλλων στην οδό Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής. Τέλος πάντων, οπωσδήποτε μορφωμένοι άνθρωποι, κολλημένοι μεν -ως αγύριστα δυτικά κεφάλια- με το «ένδοξο αρχαίο παρελθόν», αλλά με τούτα και με κείνα δεν παρέλειψαν να εκτιμήσουν και αυτό που έβλεπαν στο παρόν τους.
Σχεδόν σε άλλον πλανήτη εκτυλίσσονται τα του 21ου αιώνα. Ένταξη Βαλκάνιων γειτόνων μας στη ζώνη Σένγκεν και ακαριαία άφιξη ορδών, τις οποίες ουδεμία τουριστική καμπάνια δεν πρόφτασε να τις… διαπλάσει, απλά τους μίλησε ένα ένστικτο… εξόδου στις θερμές νότιες θάλασσες. Σαν τις καρέτα καρέτα που σέρνονται στην άμμο για να βουτήξουν στη θάλασσα περιφέρονται στις βόρειες παραλίες μας και οι -έχοντες συνήθως πλούσια προσόντα στην περιοχή της κοιλιακής χώρας – Βούλγαροι… αριστοκράτες. Αδιάφοροι για την ταυτότητα της χώρας που τους ψυχαγωγεί (και την αρχαία και τη σύγχρονη), αδιάφοροι για τη γαστρονομία της (ειδάλλως δεν θα κουβαλούσαν μέχρι και εμφιαλωμένα νερά από την πατρίδα τους!), αδιάφοροι προφανώς και για την καταπόνηση που υφίσταται το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της εξαιτίας τους.
Νομίζω πως το παλιό μοντέλο θα μείνει σε λήθαργο διαρκείας και ούτε και μια πιθανή αύξηση Δυτικοευρωπαίων τουριστών θα άλλαζε σήμερα το επικρατούν μοτίβο. Αιτία τελικά είναι μάλλον και το ξέφτισμα της υψηλής παιδείας που κάποτε χαρακτήριζε την Ευρώπη πριν καταντήσει τσιφλίκι των κομισάριων!
