Παυλόπουλου αποκαλύψεις…

Του Μανώλη Κοττάκη 

Η συνέντευξη που έδωσε προχθές το βράδυ στο «Ενώπιος ενωπίω» του Νίκου Χατζηνικολάου ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος για το καλοκαίρι του 2015 αλλά και για την πορεία του στην πολιτική γενικότερα θα αποτελέσει στο μέλλον ένα ιστορικό ντοκουμέντο.

Πολύ δε περισσότερο που ο κύριος Παυλόπουλος ανακοίνωσε ότι δεν θα γράψει, όπως η Μέρκελ, απομνημονεύματα «για να αγιοποιήσει τα λάθη του», αλλά θα περιοριστεί απλώς κάποτε στη δημοσίευση του προσωπικού του ημερολογίου από τις ημέρες εκείνες.

Και θα αποτελέσει ιστορικό ντοκουμέντο όχι μόνο γιατί αποκαλύφθηκε τι έκανε ο ίδιος στο παρασκήνιο, αλλά και για το πώς ο ίδιος μετέτρεψε τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας από υβρίδιο «ανεύθυνου άρχοντα» σε καταλύτη του πολιτεύματος, ο οποίος σε στιγμές οριακές για τον τόπο κινήθηκε στα… όρια των συνταγματικών του αρμοδιοτήτων, ίσως και λίγο πέρα από αυτά.

Αυτό ήταν ένα μεγάλο συνταγματικό μάθημα για όλους μας. Και μάλιστα σε καιρούς που κάποιοι σκίζουν κάθε μέρα το Σύνταγμα σελίδα σελίδα για να το κόψουν και για να το ράψουν στα μέτρα τους. Όχι στα μέτρα της Ελλάδας μας.

Αλλά πριν φτάσουμε σ’ αυτό προηγήθηκε ένα άλλο μάθημα για τις συνταγματικές ελευθερίες. Η αποκάλυψή του για τα κριτήρια με τα οποία κινήθηκε στα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008, όταν κατηγορήθηκαν αυτός και η κυβέρνηση Καραμανλή για παθητική στάση και επειδή δεν κατέβασε στον δρόμο τον Στρατό να αντιμετωπίσει τους αναρχικούς.

Συνταγματικό μάθημα διότι έδειξε ότι στο δικό μας δυτικό κράτος δικαίου προέχουν η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος, ακόμα κι αν αυτό έχει ως προσωρινή συνέπεια τη βλάβη ιδιωτικών περιουσιών.

Το πόρισμα της Δικαιοσύνης για το σχέδιο «Πυθία» αποκάλυψε ότι με τα επεισόδια του 2008 διεπράχθη συνωμοσία κατά του πολιτεύματος για την αποστέρηση του πρωθυπουργού από την εξουσία του. Ο γνωστός αναρχικός Επαμεινώνδας Σκυφτούλης σε συνέντευξή του μερικά χρόνια αργότερα στο «Πρώτο Θέμα» υποστήριξε ότι «το αστικό σύστημα της χώρας πρέπει να ανάψει ένα κερί στο μπόι του Προκόπη Παυλόπουλου», καθώς, αν είχαν υιοθετήσει τις εισηγήσεις των φανατικών αυτός και ο Κώστας Καραμαλής για την κάθοδο των τανκς στο Σύνταγμα, οι συνέπειες θα ήταν δύο: Πρώτον, θα είχε αιματοκυλιστεί η Αθήνα, όπως επεδίωκαν άλλωστε ξένες δυνάμεις με τις προκλήσεις των εισαγόμενων αναρχικών από το Κοσσυφοπέδιο, και, δεύτερον, θα είχε διαταραχθεί και θα είχε πληγεί βάναυσα η ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος. Θα είχε δηλαδή δεχθεί ένα αποφασιστικό πλήγμα η δημοκρατία μας.

Η στάση του Παυλόπουλου και του Καραμανλή τότε δεν «έκοψε εισιτήρια» στην κοινή γνώμη, καθώς μεγάλο μέρος της συντηρητικής βάσης της Νέας Δημοκρατίας που δεν είχε επαρκή πληροφόρηση για το τι συνέβαινε στο παρασκήνιο ενοχλήθηκε από όσα ελέχθησαν περί αμυντικής στάσεως της Αστυνομίας, αλλά, απ’ ό,τι φαίνεται, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για την ιστορική δικαίωση. Το δόγμα αυτό άλλωστε «πρώτα η ανθρώπινη ζωή και μετά οι περιουσίες» το υιοθέτησε ακόμα και η τρέχουσα κυβέρνηση σε άλλες περιπτώσεις. 

Το συνταγματικό μάθημα όμως που έδωσε ο Προκόπης Παυλόπουλος χωρίς ίχνος διδακτισμού ήταν η στάση του κατά τις δραματικές ημέρες της κρίσης του 2015. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι, πολύ πέρα από τις αρμοδιότητές του ως Προέδρου της Δημοκρατίας, δέχτηκε και μίλησε σε ανοιχτή ακρόαση στη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να τον ακούσουν όλοι οι τραπεζίτες της Ευρώπης να εγγυάται το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για το τρίτο Μνημόνιο στο Κοινοβούλιο και, κατά συνέπεια, να εγγυάται την παραμονή της χώρας στο ευρώ.

Καθένας από τους κλασικούς Προέδρους της Δημοκρατίας που διαβάζει το Σύνταγμα και το ερμηνεύει στενά θα περιοριζόταν στις αρμοδιότητές του. Δεν θα έκανε τέτοια ριψοκίνδυνη υπέρβαση. Ο Παυλόπουλος την έκανε γιατί συνταγματικότητα στην πτώχευση δεν υπάρχει και, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν ήταν και η μοναδική.

Ο Πρόεδρος ήταν σε απευθείας γραμμή με τον πρόεδρο Ολάντ και τον παλαιό γνώριμό του από τη θητεία του στο υπουργείο Εσωτερικών Σόιμπλε. Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αποκάλυψε ότι κάθε βράδυ μετά τα μεσάνυχτα, όταν χτυπούσε το τριψήφιο τηλέφωνο στο σπίτι, γνώριζε εκ των προτέρων ότι ήταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για να του συνεισφέρει κάποια ιδέα με τις νομικές γνώσεις του, όπως ο ίδιος σημείωσε. Στο πολίτευμά μας αυτά δεν συνηθίζονται. Να καλεί ο Πρόεδρος να συμβουλέψει τον πρωθυπουργό. Συνήθως ο πρωθυπουργός ζητάει τις συμβουλές του Προέδρου. Κι όμως το έκανε! Χωρίς εγωισμό.

Και έκανε και άλλα που δεν είπε. Όπως ότι ζήτησε από τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή να παρέμβει στον Αλέξη Τσίπρα και με αυστηρό τηλεφώνημά του να του υποδείξει τις ευθύνες του σε περίπτωση μη ψήφισης του τρίτου Μνημονίου.

Αυτή η σχολή σκέψης ονομάζεται στην πατρίδα μας «καραμανλική Δεξιά», αλλά έλκει την καταγωγή της απευθείας από τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Ιωάννη Μεταξά, τον στρατηγό Παπάγο και τον στρατηγό Πλαστήρα, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή εν τέλει, γιατί βάζει πάντοτε την πατρίδα πάνω από το κόμμα και δεν κάθεται να «ψειρίζει» το Σύνταγμα όταν επίκειται η καταστροφή.

Το σημειώνω αυτό γιατί τον άνθρωπο αυτόν, τον Προκόπη Παυλόπουλο, δεν τον ψήφισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2015 με την κατηγορία ότι έχει ευθύνη για το πελατειακό κράτος και επέλεξε τη δυστυχώς ολίγιστη για τις απαιτήσεις του θεσμού Κατερίνα Σακελλαροπούλου, την πορεία της οποίας δυστυχώς ακολουθεί μέχρι στιγμής και ο νέος πρόεδρος, παρά τις ελπίδες μας και την εκτίμηση που τρέφουμε στο πρόσωπό του. 

Υπό το φως των νεότερων εξελίξεων, βεβαίως, φαντάζει ως και ανέκδοτο σήμερα η αιτιολογία του κυρίου Μητσοτάκη για την απόρριψη της υποψηφιότητας Παυλόπουλου ότι έχει ευθύνες για το πελατειακό κράτος, καθώς όλα όσα συμβαίνουν στην Κρήτη μάς αποδεικνύουν ότι ο ορισμός του πελατειακού κράτους είναι ίδια η κυβέρνησή του. Τέλος πάντων. Δεν είναι το θέμα μας αυτό.

Το θέμα μας είναι ότι, όπως είπε ο κύριος Παυλόπουλος, οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας μοιάζουν με ένα μπαλόνι, το οποίο είναι ξεφούσκωτο στις καλές και ήσυχες και ειρηνικές συνταγματικές μέρες, αλλά πρέπει να φουσκώνει στις κρίσιμες περιόδους. Ο Προκόπης Παυλόπουλος δεν είχε κανέναν δισταγμό να «φυσήξει» ενώ κάποιοι άλλοι φυσούν όπου φυσάει ο άνεμος. 

Η τελική μου σκέψη: Η Ιστορία μας στο μέλλον θα συμπεριφερθεί πολύ καλύτερα στον Παυλόπουλο (αλλά, βεβαίως, και στον Κώστα Καραμανλή, όπως αποδείχτηκε από τις δηλώσεις Χριστοδουλάκη ότι υπήρχε κι άλλος δρόμος για να αποφύγουμε το Μνημόνιο) απ’ ό,τι εμείς ως οργανωμένη κοινωνία. Εθισμένοι στη διαβολή, στην πονηρία και στον εξυπνακισμό, αποδώσαμε ως κοινωνία στον Παυλόπουλο άσκοπο μπιζιμποντισμό. Τα γεγονότα δείχνουν ότι δεν ήταν καθόλου άσκοπος αλλά σκόπιμος και χρήσιμος για την πατρίδα και για το εθνικό συμφέρον.

Και για όση αξία έχει για να καταλάβουμε ότι ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας ακόμα και σήμερα είναι πλήρως ενεργός και ασχολείται με μεγάλο ενδιαφέρον για τα προβλήματα του τόπου, ναι, όταν χτυπήσει το τηλέφωνο μετά τις 12 τα μεσάνυχτα, όλοι ξέρουμε ότι στην άλλη άκρη της γραμμής είναι ο άγρυπνος Παυλόπουλος που μας τηλεφωνεί από το ταπεινό του γραφείο στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.

Εκεί όπου βρίσκεται μέχρι τις πρώτες μεταμεσονύκτιες ώρες μόνος, παρέα με τα σπαθιά, τα καριοφίλια και τα εθνόσημα που του χάρισαν οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της πενταετούς θητείας του, όταν διέτρεχε διαρκώς την Ελλάδα απ’ άκρου εις άκρον.