Του Μανώλη Κοττάκη
«Μας τρέφετε με όσα γράφετε, αλλά εκτός από τα αρνητικά, βρείτε να γράψετε και τα θετικά. Πείτε κάτι στρογγυλό!» Το ασανσέρ στο κτίριο «Μακεδονία» όπου στεγάζεται η ναυτιλιακή εταιρία του αγαπημένου μας καπετάν Παναγιώτη Τσάκου ανέβαινε προς τον πέμπτο όροφο του κτιρίου, στην «αίθουσα ψηφιακού πολέμου» της εταιρίας και της διπλανής, του προσομοιωτή της. Μια μεγάλης εμβέλειας πνευματική προσωπικότητα που στεκόταν απέναντί μου βρήκε την ευκαιρία να με «ορμηνέψει». Με πατερική αγάπη.
Ήμασταν αμφότεροι εκεί στο πλαίσιο μιας κλειστής παρουσίασης του συλλογικού τόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη που επιμελήθηκε ο βουλευτής Ροδόπης Ευριπίδης Στυλιανίδης και μετέχει σε αυτόν (δίπλα σε κορυφαίους επιστήμονες) η ταπεινότητά μου. Με ένα νομικό κείμενο για τις επιπτώσεις της ΑI στα ΜΜΕ (εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη).
«Η εποχή δεν προσφέρεται για στρογγυλεύσεις αλλά για γωνίες!» πρόλαβα να απαντήσω κατά την έξοδό μας από τον ανελκυστήρα, αλλά ταυτόχρονα σκέφτηκα δεύτερη φορά την προτροπή. Έκανε αντίλαλο! «Πείτε κάτι στρογγυλό! Πείτε κάτι στρογγυλό!» Εντάξει, λοιπόν. Θα το πω το «στρογγυλό».
Με κέντρισε να το πω και η παρότρυνση του συνομιλητή μου (πρέπει πάντα να ακούς, δεν τα ξέρεις όλα) και όλα όσα μάθαμε από τους επιτελείς του καπετάνιου στην αίθουσα ψηφιακού πολέμου όπου αναπτύσσεται το digitalization, η ψηφιοποίηση ενός στόλου 100 πλοίων (που «επιχειρούν» σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη) και η ευθεία διασύνδεσή του με το κτίριο «Μακεδονία».
Εκεί ενημερωθήκαμε για το πώς λειτουργεί η ποντοπόρος σε συνθήκες παγκόσμιας κρίσης και γενικής απορρύθμισης- αποσταθεροποίησης των θαλάσσιων μεταφορών. Ο ηλεκτρονικός χάρτης στα Στενά του Ορμούζ αλλά και στη δυτική ακτογραμμή της αφρικανικής ηπείρου ήταν κοκκινισμένος. Συναγερμός. Πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα ασφαλείας που πρέπει να τηρηθούν απαρεγκλίτως προτού ένα πλοίο του καπετάνιου εισέλθει στην επικίνδυνη ζώνη.
Στον πίνακα με τις προειδοποιήσεις και τους συναγερμούς για θέματα κυβερνοασφάλειας τα «κόκκινα φωτάκια» αναβόσβηναν επίσης, 1.032 alerts για επιθέσεις, τα περισσότερα προερχόμενα από τις ΗΠΑ εκείνη τη στιγμή, μας έδειχναν πόσο περίπλοκος και επικίνδυνος έχει γίνει ο νέος κόσμος. Και για να επιβιώσει ένα πλοίο σε αυτόν πρέπει να είναι ένα μεγάλο στρατηγείο. Να έχει δεδομένα και πληροφόρηση.
Δεδομένα τα οποία αποκτά μέσω δορυφόρου μέσα από τους 579 αισθητήρες που φέρει έκαστο και του προσφέρουν ένα στιγμιότυπο το δευτερόλεπτο. Δεδομένα τα οποία αποκτά και από τον «πύργο ελέγχου» του κτιρίου «Μακεδονία». Όπως για παράδειγμα η πληροφορία που τους δόθηκε προχθές ότι από τους πυραύλους του Ισραήλ στην Τεχεράνη κτυπήθηκαν και ιρανικές τράπεζες.
Η ερώτηση προς τους ξεναγούς μας διατυπώθηκε ευθέως: Ποιος αποφασίζει σε συνθήκες κρίσης; Εσείς από εδώ, τα δεδομένα του ψηφιακού κόσμου, άλλος; Η απάντηση ήταν λυτρωτική! «Ο καπετάνιος». Δηλαδή ο άνθρωπος.
Αυτός έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο, γιατί αυτός μπορεί να σταθμίσει με τους… αισθητήρες του τα δεδομένα υπό τις συνθήκες. Ειδικώς στη χάραξη της ρότας με βάση τον καιρό.
Στον προσομοιωτή της εταιρίας που εκπαιδεύονται τα πληρώματα (simulator) το πλοίο έμπαινε υπό βροχή στο λιμάνι της Σιγκαπούρης. Το είχα ξανακάνει αυτό το «μπάρκο» σε παλαιότερη επίσκεψή μου στα γραφεία της ναυτιλιακής, με πολλά μποφόρ παραπάνω.
«Σας θέλει ο καπετάνιος» διέκοψε τη σκέψη μου ένας από τους συνεργάτες του. Στη διαδρομή από τον πέμπτο όροφο στο ισόγειο, έχοντας τις εικόνες και τις πληροφορίες νωπές στο μυαλό μου, αναλογίστηκα όσα άκουσα προηγουμένως στην κλειστή παρουσίαση του βιβλίου.
Ότι το δόγμα του καπετάν Παναγιώτη Τσάκου είναι «εμπιστοσύνη – παράδοση – ομαδικότης». Ωραίο να ανήκει η παράδοση (tradition) μέσα στις αξίες μιας επιχείρησης. Ό,τι έχει πει στον Ευριπίδη Στυλιανίδη σε ανύποπτη στιγμή, όταν εκείνος ήταν νεαρός υφυπουργός Εξωτερικών, πως η μεγαλύτερη απόσταση που έχει να διανύσει κανείς όταν λαμβάνει αποφάσεις είναι «από το μυαλό στην καρδιά». Πως τα δύο μεγαλύτερα σχολεία γι’ αυτόν ήταν «η φτώχεια και η θάλασσα».
Βρήκα τον καπετάνιο στον περίβολο, καθισμένο σε ένα πεζούλι, όπως συνηθίζει στο πατρικό σπίτι του στα Καρδάμυλα στη Χίο, περιστοιχιζόμενο από τους συνεργάτες του Ευθύμιο Μητρόπουλο (πρώην πρόεδρος του IMO, σημαντική προσωπικότητα), τον καθηγητή Στράτο Παπαδημητρίου και τον υιό του Νίκο Τσάκο, μαζί με δύο Ελληνόπουλα που μας έκαναν επίδειξη γνώσεων και διαλόγων στην κινεζική γλώσσα. Τα νέα αγγλικά στη ναυτιλία είναι τα κινεζικά! Κάτι που πιστοποιείται από το γεγονός ότι σε ιδιωτικό κολέγιο που θα μετατραπεί σε ΑΕΙ συντόμως εγγράφηκαν στο κινεζικό πρόγραμμα σπουδών 76 Ελληνόπουλα.
Αφού τα είπαμε ολίγο με τον καπετάνιο, στη σοφία του οποίου πάντοτε μυούμαι, ετοιμαζόμουν να φύγω. Αλλά η πατερική προσωπικότης πλησίασε για να χαιρετήσει και εκείνη και για να πει στον καπετάνιο δείχνοντάς με: «Καλός!» Και αμέσως μετά: «Οι καλοί είναι επικίνδυνοι».
Συμφωνώ! «Οι καλοί ζουν μέσα στον κίνδυνο. Επί του κινδύνου»… Αλλά καμιά φορά γράφουν και κάτι «στρογγυλό». Άμα αξίζει τον κόπο.
