Η προοπτική μιας αμερικανικής επίθεσης στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις εξοργίζει μεγάλη μερίδα της εκλογικής του βάσης
Παρίσι, Μαρία Δεναξά
Ο πόλεμος του Ισραήλ με το Ιράν προκαλεί κρίση ταυτότητας στο κίνημα MAGA.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχτισε την πολιτική του καριέρα κρατώντας αποστάσεις από τις ενέργειες των προκατόχων του στη Μέση Ανατολή. Η προοπτική, όμως, μιας αμερικανικής εμπλοκής στο Ιράν εξοργίζει μερίδα της εκλογικής του βάσης, η οποία τη θεωρεί ασυμβίβαστη με το σύνθημα «America First» (Πρώτα η Αμερική).
Εκτός από τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης, οι βομβαρδισμοί του Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Ιράν είχαν σαν παράπλευρη συνέπεια και το βαθύ ρήγμα που προκάλεσαν δέκα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Τεχεράνη. «Ένα σχίσμα», όπως το αποκαλεί ο αμερικανικός Τύπος, σχεδόν από την έναρξη των βομβαρδισμών.
Στο στρατόπεδο του Ντόναλντ Τραμπ επικρατεί διχασμός από την προοπτική ο Αμερικανός πρόεδρος να διατάξει επίθεση εναντίον των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ενώ αρχικά φαινόταν να αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο. Από τη μία, οι ισορροπιστές ζητούν αυτοσυγκράτηση και φοβούνται άλλη μια αμερικανική στρατιωτική αποτυχημένη επέμβαση στη Μέση Ανατολή, μετά το Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Από την άλλη, τα «γεράκια», οι σκληροπυρηνικοί της εξωτερικής πολιτικής και οι φιλοϊσραηλινοί -ένθερμοι πολεμοκάπηλοι- πιέζουν τον Ντόναλντ Τραμπ και του ζητούν να εμπλέξει τις ΗΠΑ στον πόλεμο Ιράν – Ισραήλ.
Σύμφωνα με τη «Washington Post», η πολιτική βάση του Ντόναλντ Τραμπ είναι «μια συμμαχία που εν μέρει διαμορφώθηκε από την αντίθεσή της στις προηγούμενες πολεμικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή». Τώρα, όμως, οι υποστηρικτές του Αμερικανού προέδρου βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με «δύο αντιφατικές προεκλογικές υποσχέσεις: να αποφευχθούν οι πόλεμοι στο εξωτερικό και να εμποδιστεί το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα», συνοψίζουν οι «New York Times».
Στο παρασκήνιο, το βασικό ερώτημα για τους φανατικούς υποστηρικτές του Τραμπ είναι το εξής: ποια είναι η πραγματική σημασία της εξωτερικής πολιτικής του «America First»; Είναι ο απομονωτισμός που ενέπνευσε τον Αμερικανό πρόεδρο αρχικά ή οι Ρεπουμπλικάνοι που υποστηρίζουν κάθε του ενέργεια, σε ό,τι και αν αποφασίσει εκείνος;
Aυτοσυγκράτηση
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε στην πολιτική σκηνή της χώρας, πριν από ακριβώς 10 χρόνια, υποσχέθηκε «να κόψει τους δεσμούς με τους πολεμοχαρείς Ρεπουμπλικάνους και να αποφύγει τις παρεμβάσεις στο εξωτερικό», υπενθυμίζουν οι «New York Times».
Τον Φεβρουάριο του 2016, κατά τη διάρκεια μιας τηλεοπτικής συζήτησης στη Νότια Καρολίνα, ο δισεκατομμυριούχος ηγέτης δήλωσε με έμφαση πως «είναι προφανές ότι ο πόλεμος στο Ιράν ήταν ένα μεγάλο λάθος».
Λίγους μήνες αργότερα, στην Ουάσινγκτον, πάντα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, δήλωσε ότι «ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι δεν περιπλανιόμαστε στο εξωτερικό αναζητώντας εχθρούς […] Σε αντίθεση με άλλους υποψηφίους για την προεδρία, ο πόλεμος και η επιθετικότητα δεν θα είναι η πρώτη μου αντίδραση. Δεν μπορεί να υπάρχει εξωτερική πολιτική χωρίς διπλωματία. Μια υπερδύναμη κατανοεί ότι η προσοχή και η αυτοσυγκράτηση είναι πραγματικά σημάδια δύναμης».
Με αυτόν τον τρόπο, ο Ντόναλντ Τραμπ «ξεχώρισε από τους σκληροπυρηνικούς», αποστασιοποιήθηκε από τα «γεράκια» και προσέλκυσε ψηφοφόρους που αντιδρούσαν στην αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στο εξωτερικό» αναφέρει η εφημερίδα «Washington Post».
«Για έναν πρόεδρο που παρουσιάστηκε ως ειρηνοποιός στην ομιλία της ορκωμοσίας του, η προοπτική μιας αμερικανικής εμπλοκής ανοίγει παλιές πληγές στους Ρεπουμπλικάνους που εξακολουθούν να είναι υπό την επήρεια των πολέμων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν» προσθέτει η εφημερίδα «The Hill».
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ο Ντόναλντ Τραμπ ενέκρινε «πολλαπλές στρατιωτικές επεμβάσεις», υπενθυμίζει η «Washington Post», μεταξύ των οποίων η αποστολή επιπλέον χιλιάδων στρατιωτών στο Αφγανιστάν και η εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και στο Ιράκ.
Ωστόσο, ένα μεγάλο χτύπημα κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος θα είχε πολύ πιο σοβαρές συνέπειες, εκτιμά ο αμερικανικός Τύπος, αναφέροντας τον κίνδυνο αντιποίνων σε περίπτωση χρήσης της βόμβας GBU 57 κατά των υπόγειων οχυρών του Ιράν. Η χρήση της συνεπάγεται αναγκαστικά την εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων στην ιρανοϊσραηλινή σύγκρουση.
Ρήγμα από το 2019
Το 2019 ο Αμερικανός πρόεδρος είχε ήδη αρνηθεί να βομβαρδίσει το Ιράν όταν κατερρίφθη αμερικανικό drone παρακολούθησης πάνω από τα Στενά του Ορμούζ, αλλά λίγους μήνες μετά διέταξε τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί.
Είναι εκείνη την εποχή, εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές, που «άρχισε να γίνεται αισθητή η ρήξη εντός του κινήματος MAGA».
Στο Fox News, ο πρώην παρουσιαστής του συντηρητικού τηλεοπτικού σταθμού, Τάκερ Κάρλσον, ζητούσε αυτοσυγκράτηση, σε αντίθεση με τον σχολιαστή Σον Χάνιτι, που στήριζε μια στρατιωτική επέμβαση.
Πέντε χρόνια αργότερα, οι δύο άνδρες βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους υποστηρικτές τους να έχουν πολλαπλασιαστεί. Οι αμερικανικές εφημερίδες κατέγραψαν τις δυνάμεις τους και εντόπισαν τα όρια του διαχωρισμού.
Το Κογκρέσο και το Πεντάγωνο είναι διχασμένα, γράφει ο «Guardian». «Στο Καπιτώλιο, τα περισσότερα μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ιδίως τα ηγετικά στελέχη, δείχνουν σεβασμό προς τον Τραμπ» αναφέρει η «Washington Post».
Ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ από τη Νότια Καρολίνα, μεταξύ άλλων, καλεί τον Ντόναλντ Τραμπ να επέμβει.
Αντίθετα, προσωπικότητες όπως ο γερουσιαστής Ραντ Πολ από το Κεντάκι και η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν αντιδρούν: «Οι πόλεμοι, οι παρεμβάσεις και οι ανατροπές καθεστώτων σκοτώνουν αθώους και βάζουν την Αμερική σε δεύτερη μοίρα και θα μας καταστρέψουν» έγραψε η Γκριν στο Χ.
Και ενώ το Fox News έχει γίνει το φερέφωνο των πιο πολεμοχαρών προσωπικοτήτων του MAGA, αρκετοί εξαιρετικά δημοφιλείς σχολιαστές, με επικεφαλής τον Τάκερ Κάρλσον, κατηγορούν τον Τραμπ ότι διασπά τη βάση του.
«Στην πραγματικότητα, το MAGA ήταν μια κήρυξη πολέμου στους νεοσυντηρητικούς, έτσι δεν είναι; Σε εκείνους που πάντα επινοούν δικαιολογίες για να στέλνουν τους γιους και τις κόρες μας στο εξωτερικό» δήλωσε, για παράδειγμα, η συντηρητική Κάντας Όουενς την Τρίτη, στην εκπομπή της στο YouTube.
Απογοήτευση
Μέσα σ’ αυτό το εκρηκτικό κλίμα «δημιουργούνται περίεργες συμμαχίες μεταξύ σκληροπυρηνικών συντηρητικών και προοδευτικών» τονίζουν οι «New York Times».
«Αυτή την εβδομάδα, διακομματική ομάδα βουλευτών κατέθεσε πρόταση νόμου που απαιτεί έγκριση του Κογκρέσου για οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια κατά του Ιράν» αναφέρει η εφημερίδα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, από την πλευρά του, συνεχίζει να διατηρεί την αβεβαιότητα, επτά ημέρες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών.
«Μπορεί να το κάνω, ίσως κι όχι» απάντησε την Τρίτη σε δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με τους «New York Times», δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ συγκρούεται με μέρος της βάσης του. Αυτό είχε συμβεί πρόσφατα και με την ιστορία των δασμών.
Ωστόσο, μια στρατιωτική επέμβαση θα σηματοδοτούσε «μια αξιοσημείωτη στροφή για τον Ντόναλντ Τραμπ» εκτιμούν οι «New York Times».
«Πρόκειται για σημείο καμπής για το “America First”» εκτιμά πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου.
«Πολλοί άνθρωποι στο κίνημα MAGA, εκείνοι που έχουν επενδύσει πραγματικά πολύ στην εκλογή του Τραμπ και του Βανς, θα απογοητευτούν απίστευτα αν αυτό εξελιχθεί σε έναν ευρύτερο πόλεμο, κι αυτό θα οδηγήσει σε ρήξεις» τονίζει.
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»
Αυτό που μάλλον εννοούσε ο Τράμπ είναι μη παρέμβαση εναντίον της Ρωσσίας.