Αυτογνωσία ή υστερία;

Του Γιώργου Κ. Στράτου

Στην πατρίδα μας υπάρχουν πολλοί «αρμόδιοι και υπεύθυνοι» και πολλά σοβαρά θέματα και καταστάσεις, οι οποίοι και τα οποία με τη συμπεριφορά και την αντιμετώπισή τους μπορούν να σε εξοργίσουν.

Εκτός από αυτά, όμως, το ίδιο αποτέλεσμα έχουν και δεκάδες συμπεριφορές στην καθημερινότητά μας.

Αυτές τις υφίστανται αδιαμαρτύρητα όσοι προσπαθούν να τηρήσουν ένα ελάχιστο κανόνων καλής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Αδιαμαρτύρητα γιατί είναι τέτοια και τόση η μούρλα που κυκλοφορεί ελεύθερη, που δεν ξέρεις ποιον έχεις απέναντί σου και τι μπορεί να σου προκύψει, αν προβάλεις μία απλή παρατήρηση. 

Οι συμπεριφορές αυτές εκτείνονται σε μεγάλη γκάμα. Από τον τρόπο οδήγησης, την προτεραιότητα στους ηλικιωμένους, στους συνοδεύοντες παιδιά, στα άτομα με κινητικά προβλήματα, μέχρι την τήρηση της ουράς, την αντιμετώπιση των εργαζομένων, των θαμώνων των διπλανών τραπεζιών και τον σεβασμό του δημόσιου χώρου.

Ενδεικτικά: διέλευση οχήματος με το φανάρι σε βαθύ κόκκινο, στάθμευση σε σημείο με προφανέστατη απαγόρευση, παρακώλυση κυκλοφορίας μέσων μαζικής μεταφοράς, κορνάρισμα εντός δευτερολέπτου, επιφωνήματα αποδοκιμασίας για καθυστερήσεις προς ανθρώπους που δεν μπορούν να κάνουν πιο γρήγορα, διαμαρτυρίες γιατί προσφέρθηκε προτεραιότητα σε ηλικιωμένο ή γυναίκα σε ενδιαφέρουσα, αγενέστατες παραγγελίες στο «παιδί» ή στην «κοπελιά» που σερβίρει, καταπόνηση της πωλήτριας ενώ δεν θα ψωνίσει, φωνασκίες και βωμολοχίες, σκουπίδια παρατημένα στα παγκάκια, ζώα στα πάρκα δίχως να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής.

Αυτόματα προκύπτουν ερωτήματα γιατί όλα αυτά.

Τι κερδίζεις με την παραβίαση του κόκκινου; Πόση ευαισθησία χρειάζεται για να αντιληφθείς τη βοήθεια που χρειάζεται κάποιος; Πόση ευγένεια για να μην παρενοχλείς κάποιον εν ώρα εργασίας ή αυτόν που κάθεται δίπλα σου; Πόση κοινωνική συνείδηση ότι το ίδιο μέρος που λερώνεις εσύ ή το ζώο σου αύριο θα ήθελες να το βρεις καθαρό, όπως δεν το άφησες; Πώς και γιατί έχουν υποχωρήσει αυτά τα χαρακτηριστικά, αντικαθιστάμενα από επιθετικότητα, απειλή ή και άσκηση βίας με το παραμικρό, αδυναμία να ακουστεί έστω μία παραίνεση για εκτόνωση;

Η ακρίβεια, η ανεργία και η εργασιακή ανασφάλεια, η έλλειψη προοπτικής, η διαφθορά, η αναξιοκρατία, η κατάρρευση της δημόσιας υγείας και παιδείας, η ανεπαρκής και αναποτελεσματική αστυνόμευση, η απαξίωση του αστικού τοπίου και του κοινωνικού ιστού έχουν παίξει σημαντικό ρόλο.

Εκτός αυτών, τα αντιφατικά μηνύματα με τα οποία βομβαρδίζονται οι άνθρωποι τους οδηγούν αναπόφευκτα σε διαταραγμένες συμπεριφορές.

Άντε να ισορροπήσεις όταν, ενώ δεν βγαίνει το σούπερ μάρκετ ούτε για τα αναγκαία, κατακλύζεσαι από διαφημίσεις ειδών πολυτελείας, ενώ δεν ακούς κουβέντα για όσα σοβαρά σε απασχολούν, βομβαρδίζεσαι με τις ζωές των «σελέμπριτις», σου κάνουν συστάσεις και υποδείξεις για τη ζωή σου όσοι δεν έχουν κολλήσει ούτε ένα ένσημο, σου ζητάνε σοβαρότητα και εγκράτεια οι φελλοί και οι άπληστοι!

Πόσα ν’ αντέξεις;

Εδώ είναι που τίθεται θέμα αυτοπροστασίας και υγείας.

Μήπως, αντί για καθημερινές αντικοινωνικές υστερίες, ήρθε η ώρα της αυτογνωσίας και του να πορευθούμε καταπώς αυτή μας επιβάλλει, αντί να συμπεριφερόμαστε σαν θηρία στο κλουβί;