Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναδεικνύει τον «σουλτάνο» σε παγκόσμιο ηγέτη, ενώ ωθεί σταθερά προς το περιθώριο τον Ελληνα πρωθυπουργό
Από τον Ανδρέα Καψαμπέλη
Η Τουρκία του Ερντογάν αναβαθμίζει διαρκώς τον γεωστρατηγικό της ρόλο όχι μόνο σε περιφερειακό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο, ενώ, αντίθετα, η Ελλάδα υπό την κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται σε διαρκή υποχώρηση, κινδυνεύοντας να περιοριστεί σε απλό κομπάρσο. Αυτό είναι, δυστυχώς, το οδυνηρό για τη διεθνή θέση και την εικόνα της χώρας μας συμπέρασμα των τελευταίων εξελίξεων, με ιδιαίτερη αιχμή τις συνομιλίες για το Ουκρανικό στην Κωνσταντινούπολη.
Κι ενώ ο «σουλτάνος» «αλωνίζει» προς πάσα κατεύθυνση, ο Έλληνας πρωθυπουργός πραγματοποιεί από την Πέμπτη ένα εντελώς άνευρο ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες περισσότερο για οικογενειακούς λόγους. Πηγαίνει δηλαδή για να παραστεί στις τελετές αποφοίτησης των παιδιών του από αμερικανικά πανεπιστήμια, ενώ -παρεμπιπτόντως- θα προεδρεύσει την Τρίτη, συνοδευόμενος από την πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (και οικογενειακή φίλη) Μελίνα Τραυλού, σε μια συζήτηση για τη θαλάσσια ασφάλεια που οργανώθηκε ως αναγκαιότητα, στο πλαίσιο της προεδρίας που ασκεί η χώρα μας για τον μήνα Μάιο στο Συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ. Είναι το δεύτερο κατ’ ουσίαν ιδιωτικό ταξίδι που κάνει στις ΗΠΑ μέσα σε ένα τρίμηνο. Το προηγούμενο ήταν στα τέλη Φεβρουαρίου για «ιατρικούς οικογενειακούς λόγους», όπως είχε ειπωθεί.
Την ίδια ώρα, τρέχουν με απίστευτο ρυθμό οι εξελίξεις και στο εσωτερικό της χώρας. Η εικονική πραγματικότητα, που με τη βοήθεια ορισμένων δημοσκοπήσεων επιχειρούν εκ νέου να φιλοτεχνήσουν οι μηχανισμοί του Μεγάρου Μαξίμου, δεν έχουν καμιά σχέση με τις υπόγειες διεργασίες. Το κλίμα στο κυβερνών κόμμα παραμένει βαρύ, ενώ τα πολλαπλασιαζόμενα εσωτερικά μέτωπα συμπληρώνει η ανησυχία για τις επιπτώσεις από τις διεθνείς ανακατατάξεις.
Έχει ενδιαφέρον ότι τη φάση αυτή επέλεξε για να «ξαναμπεί» στο παιχνίδι και ο Αντώνης Σαμαράς, επιδιώκοντας -με νέο άρθρο του, το οποίο είχε παραδώσει προς δημοσίευση στο χθεσινό φύλλο (Σαββάτου) της εφημερίδας «Νέα»- να ταράξει τα νερά και να δρομολογήσει τις επόμενες κινήσεις του. Υπενθυμίζεται ότι ο πρώην πρωθυπουργός διεγράφη από τον κ. Μητσοτάκη τον περασμένο Νοέμβριο, όταν ζήτησε με άλλο άρθρο του την απομάκρυνση του υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη. Τώρα οι χειρισμοί στην εξωτερική πολιτική είναι εκ νέου στο στόχαστρό του και, όπως λέγεται, αυτός θα είναι ένας από τους βασικούς τομείς της ατζέντας για το νέο κόμμα, ο κύβος για τη δημιουργία του οποίου -όπως τουλάχιστον διαβεβαιώνει συνομιλητές του- έχει ριφθεί. Το προηγούμενο διάστημα πραγματοποίησε προς την κατεύθυνση αυτή και αρκετές συναντήσεις -όχι όμως με βουλευτές- στο εξοχικό του στο Λουτράκι, πιστεύοντας ότι μπορεί να διεμβολίσει τη Ν.Δ. του Κ. Μητσοτάκη και να δράσει ως καταλύτης για μια συνολική κινητικότητα στο τελματωμένο πολιτικό σκηνικό. Ο πρώην πρωθυπουργός φέρεται ότι θεωρεί πως στην τρέχουσα συγκυρία ο «αέρας» Τραμπ ευνοεί τα σχέδιά του και πιστεύει ότι θα έχει την ανάλογη στήριξη. Στο πλαίσιο αυτό λέγεται ότι έχει συγκρατήσει και την «ενθαρρυντική συζήτηση» που είχε με τον Ελληνοαμερικανό μεγαλοεπιχειρηματία -και στενό φίλο του Τραμπ- Τζον Κατσιματίδη, όταν, μετά τη διαγραφή του, επισκέφθηκε τις ΗΠΑ.
Αντιθέτως, ο κ. Μητσοτάκης ωθείται σταθερά προς το περιθώριο. Είναι ενδεικτικό ότι, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινωθεί καμιά άλλη συνάντησή του, σε επίσημο ή μη, επίπεδο, αν και η παραμονή του στις ΗΠΑ θα διαρκέσει περίπου μία εβδομάδα. Κι αυτό έρχεται να προστεθεί στις επίμονες πληροφορίες ότι παραμένει αποκλεισμένος από τη νέα διοίκηση Τραμπ, που -σε εντελώς αντίθετη βάση- έχει αναγάγει τον Τούρκο πρόεδρο σε προνομιακό συνομιλητή και «συνεταίρο» στις νέες γεωπολιτικές μοιρασιές. Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης φέρεται ότι επεδίωξε -ανεπιτυχώς και πάλι, όμως- μια νέα μεσολάβηση μέσω του Μπενιαμίν Νετανιάχου, προκειμένου να αποκτήσει επιτέλους πρόσβαση στον Λευκό Οίκο. Άλλωστε, με την ένταση που προκλήθηκε το τελευταίο διάστημα λόγω Μέσης Ανατολής και Ιράν στις σχέσεις Τελ Αβίβ και Ουάσινγκτον -και μένει να φανεί πώς θα εξελιχθεί-, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει αυτόν τον καιρό τις δικές του σκοτούρες και προτεραιότητες. Μάλιστα, χάρη στον Τραμπ, ο Ερντογάν αποκτά παγκόσμιο ηγεμονικό ρόλο όχι μόνο ως οικοδεσπότης και ειρηνοποιός (αν και εισβολέας εδώ και 50 χρόνια στην Κύπρο η Τουρκία) μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλά, λόγω των εξελίξεων, και στη Συρία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, όπως και της αυτοδιάλυσης του κουρδικού PKK, που ήταν ο μεγάλος εσωτερικός εφιάλτης του. Την ίδια ώρα κλιμακώνει εκ νέου τις απειλές του προς ημάς, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτή τη φάση στην Κύπρο.
Αντιθέτως, το παζλ φαίνεται ότι γίνεται εντελώς δυσεπίλυτο για τον κ. Μητσοτάκη, εάν ληφθεί υπόψη και ο παράγοντας «Κίμπερλι Γκίλφοϊλ». Η έως τώρα φημολογία των παρασκηνίων περί καθυστέρησης της έλευσής της στην Αθήνα μετατρέπεται με βάση τις τελευταίες πληροφορίες σε βεβαιότητα. Αρχικώς είχε ειπωθεί ότι η νέα πρέσβης -που ανήκει στον στενό κύκλο συνομιλητών του Τραμπ, λόγω και της επίσημης σχέσης που είχε με τον γιο του- θα έρθει στην Ελλάδα τον Ιούνιο. Το τελευταίο διάστημα, κάθε σχετική συζήτηση πάγωσε, και το μόνο που την «υπενθύμισε» κάπως ήταν η δημοσίευση από την πρεσβεία των ΗΠΑ αγγελίας για την αναζήτηση σωματοφύλακά της, με ετήσιο μισθό ύψους 23.347 ευρώ. Τώρα, οι γνωρίζοντες αναφέρουν ότι η εγκατάστασή της στη χώρα μας θα γίνει «από τον Ιούλιο και μετά», με ό,τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο για το επόμενο διάστημα.
Αβεβαιότητα
Σε κάθε περίπτωση, η συγκεκριμένη εξέλιξη σημαίνει ότι -ακόμα κι αν δεν είναι αυτή η υπερατλαντική πρόθεση- ο κ. Μητσοτάκης διατηρείται εκ των πραγμάτων, τουλάχιστον για όλο το καλοκαίρι, «τυφλός», όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, όσον αφορά τις διαθέσεις και τις προθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ απέναντί του. Αν συνυπολογιστεί και ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του Αμερικανού προέδρου, τότε είναι εύλογο η αγωνία και η αβεβαιότητα του Έλληνα πρωθυπουργού για τα μελλούμενα να εκτινάσσονται στα ύψη. Το τοπίο κάνουν πιο μελαγχολικό για τον ίδιο και οι εξελίξεις στην Ευρώπη, περιορίζοντας -αν δεν εκμηδενίζουν κιόλας- τις πιθανότητες μετακίνησής του, όπως ήταν ο μύχιος στόχος του, σε ένα ευρωπαϊκό αξίωμα έως το 2027.
Πέρα από το «ξεδόντιασμα» που επέφερε ο Τραμπ στη σημερινή ηγετική τάξη πραγμάτων της Ε.Ε., το ισχυρότερο στήριγμά του, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κλυδωνίζεται σοβαρά στη σκιά των δικαστικών αποφάσεων για το Pfizergate, χωρίς να αποκλείεται και η εκπαραθύρωσή της από την προεδρία της Κομισιόν.
Υποταγή Μητσοτάκη στον φιλότουρκο Μερτς
Η ανησυχία που, στα όρια του πανικού, έχει καταλάβει τον κ. Μητσοτάκη για την τύχη του, λόγω της απομόνωσης στην οποία έχει περιέλθει, φάνηκε και από την υποταγή που επέδειξε στον νέο Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Δείχνοντας ότι έχει μεταβληθεί σε έρμαιο κάθε φιλότουρκου παράγοντα, κατά τη συνάντηση που είχαν την Τρίτη στο Βερολίνο όχι μόνο δεν διαφώνησε με την πώληση των μαχητικών Eurofighter στην Άγκυρα, αλλά άνοιξε «κερκόπορτα» για τη συμμετοχή της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα, ύστερα και από την αγορά της ιταλικής Piaggio Aerospace από τον τουρκικό αμυντικό όμιλο Baykar, που αποκτά πρόσβαση σε εξελιγμένα συστήματα.
Αν και στην εσωτερική ειδησεογραφία πέρασε μάλλον απαρατήρητο, εντελώς ενδοτικά ο κ. Μητσοτάκης στις δημόσιες δηλώσεις του πρότεινε μάλιστα (ως βασιλικότερος του βασιλέως) και την υπογραφή «συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας» Τουρκίας – Ε.Ε., έτσι ώστε να υπάρχει ένα πλαίσιο στο οποίο θα λαμβάνονται υπόψη, όπως είπε, και «οι ιδιαιτερότητες όλων των κρατών-μελών»…
Δημοσιεύεται στην «κυριακάτικη δημοκρατία»