Αποχαιρέτα τη Βόρειο Ήπειρο

Tου Μανώλη Κοττάκη

Μόλις εξελέγη ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Ιωάννης, ο οποίος έχει καταγωγή από τη γειτονική χώρα, ρώτησα κορυφαίο αξιωματούχο του υπουργείου Εξωτερικών τι μπορούμε να περιμένουμε από αυτόν. Άλλο Έλλην, άλλο Αλβανός. Ο μακαριστός Αναστάσιος επιθυμούσε διακαώς την εκλογή του τέως Μητροπολίτη Κορυτσάς στον θώκο του, καθώς με την καχυποψία που υπήρχε σε εθνικιστικούς κύκλους στα Τίρανα για τον προκαθήμενο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας θα ήταν αδύνατο να συνεχιστεί το έργο της διάδοσης του χριστιανισμού από Έλληνα σε μια χώρα που ήταν άθεη προ σαράντα ετών. 

Γι’ αυτό εν ζωή ο μακαριστός επέμεινε στην εκλογή του, προετοιμάζοντας μεθοδικά τη διαδοχή του. Η ποιμαντορία του Αναστασίου και η στάση του υπέρ της εκλογής Αλβανού διαδόχου φαίνεται ότι επηρέασαν ακόμα και αυτόν τον τραχύ Αλβανό πρωθυπουργό Ράμα, ο οποίος στον επικήδειο που εκφώνησε στην κηδεία του Αναστασίου στα Τίρανα φάνηκε επηρεασμένος από την ορθόδοξη θεολογία.

Οι παραπομπές του στα ιερά κείμενα της Αγίας Γραφής, πλείστες όσες, ήταν πραγματικά μια ευχάριστη έκπληξη. Όπως μίλησε ο Ράμα για την Ορθοδοξία δεν μίλησαν ποτέ ούτε ο Αλέξης Τσίπρας ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Δυστυχώς. Για την Ορθοδοξία στην Αλβανία τα νέα είναι πιθανώς καλά, λοιπόν. Για τον Ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου όμως; Θα δείξει το ίδιο ενδιαφέρον για τα προβλήματα του Ελληνισμού ο Ιωάννης; Θα τηλεφωνεί φορτικά στον Έλληνα πρωθυπουργό όταν το ελληνικό κράτος θα καθυστερεί να στείλει δασκάλους για τα σχολεία της Βορείου Ηπείρου, όπως έκανε ο Αναστάσιος το 2021;

Ο αξιωματούχος μού είπε ότι ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας έχει δεσμευτεί για τα βασικά, τα οποία είναι τα εξής δύο: Να εκλέγονται παγίως τουλάχιστον δύο μητροπολίτες ελληνικής καταγωγής στη Σύνοδο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας. Να μεριμνά ο Αρχιεπίσκοπος για την επίλυση όλων των εκπαιδευτικών προβλημάτων της νεολαίας της Βορείου Ηπείρου, περιλαμβανομένης και της απόφασης διορισμού των εκπαιδευτικών.

Τα πρώτα δείγματα γραφής του Ιωάννη δυστυχώς δεν ήταν και πολύ θετικά. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος άρχισε να διασπά διοικητικά τις μητροπόλεις περιοχών όπου ηγούνται μητροπολίτες ελληνικής καταγωγής ώστε διά των κατατμήσεων και διά της μειώσεως του ποιμνίου τους να αποδυναμώνει την ισχύ και την επιρροή τους στις τοπικές κοινωνίες.

Με τον Αναστάσιο η Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας είχε άριστη συνεργασία με την τοπική κυβέρνηση, αλλά ήταν ανεξάρτητη. Με τον διάδοχό του Ιωάννη η πρώτη γεύση που έχουμε είναι ότι αθόρυβα μετατρέπεται σε μακριά χείρα της εξουσίας και, μακάρι να διαψευστούμε, χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα προβλήματα του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Το γεγονός μάλιστα ότι τρεις δεκαετίες δίπλα στον Αναστάσιο αρνήθηκε να μάθει την ελληνική γλώσσα την οποία μιλά απταίστως ο τελευταίος Αλβανός μετανάστης στην πατρίδα μας (απλώς καταλαβαίνει ελληνικά χωρίς να μιλά) δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικό γεγονός. Η μη γνώση της γλώσσας είναι άρνηση.

Ευχόμαστε να μας διαψεύσει, αλλά οι οιωνοί δεν είναι πολύ καλοί! Τα πρώτα δείγματα γραφής του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη είναι το «Αποχαιρέτα τη Βόρειο Ήπειρο, μέρος 1».

Το μέρος 2 το ζήσαμε προχθές στη Χειμάρρα. Οι ΜΕΛΙSSES της δημοσιότητας φαίνεται ότι… τσίμπησαν και… μέθυσαν τον καταγόμενο από την περιοχή Χρήστο Μάστορα, ο οποίος μετείχε σε συναυλία για λογαριασμό του πρωθυπουργού Έντι Ράμα. Όση συμπάθεια κέρδισε υποδυόμενος τον Στέλιο Καζαντζίδη ο νεαρός την έχασε παριστάνοντας τον πολιτικό φερετζέ του Ράμα. Η μητέρα του αείμνηστου Κατσίφα τον χαρακτήρισε «προδότη».

Το οξύμωρο εδώ μάλιστα είναι ότι προσχωρούν στον Ράμα… Έλληνες, την ώρα που απομακρύνονται απ’ αυτόν οι Αλβανοί! Η επιχείρηση επιστολικής ψήφου απέτυχε παρά τις περιοδείες του Αλβανού πρωθυπουργού σε όλη την ελληνική επικράτεια. Ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του αριθμός επιστολικών ψήφων πολύ κατώτερος του αναμενομένου. Η Ελληνική Δημοκρατία μέσα στην παρακμή της είναι γι’ αυτούς απείρως προτιμότερη από τη γειτονική απολυταρχία.

Τη χαριστική βολή στο σίριαλ «Αποχαιρέτα τη Βόρειο Ήπειρο μέρος 3» φαίνεται ότι θα τη ζήσουμε στις εθνικές εκλογές αυτής της Κυριακής στη γείτονα. Φαίνεται ότι η εκπροσώπηση της ελληνικής μειονότητας μέσα στο αλβανικό Κοινοβούλιο θα συρρικνωθεί στα πλέον χαμηλά ποσοστά της στα τελευταία πενήντα χρόνια. Θα περιμένουμε βεβαίως τα τελικά αποτελέσματα, αλλά η αίσθηση που υπάρχει αυτή είναι.

Αυτό που συνέβη άλλωστε με τη φυλάκιση και την έκπτωση του Φρέντη Μπελέρη από το δημαρχιακό αξίωμα στη Χειμάρρα μοιάζει να είναι στρατηγική ήττα για την ελληνική εξωτερική πολιτική στην περιοχή. Το γεγονός ότι ο δημοφιλής δήμαρχος εξελέγη ευρωβουλευτής ωφέλησε βεβαίως τον ίδιο προσωπικά -μέχρι στιγμής βεβαίως δεν έχει περιέλθει σε γνώση μας κάποια ηχηρή πρωτοβουλία του στο Ευρωκοινοβούλιο για τη Βόρειο Ήπειρο-, ωφέλησε κάπως σε ψήφους τη Νέα Δημοκρατία, που γλίτωσε από μεγαλύτερο καταποντισμό στις ευρωεκλογές, αλλά είναι λίαν αμφίβολο αν βοήθησε τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό.

Η προαγωγή του Μπελέρη και οι χαμηλότεροι τόνοι του μάλλον έστειλαν και στους υπόλοιπους Βορειοηπειρώτες το μήνυμα ότι είναι προτιμότερο να «τα βρουν» με τον Ράμα, παρά να δίνουν μάχη χωρίς κάλυψη από τη μητέρα Ελλάδα, που έχει προ πολλού «πουλήσει» το παιχνίδι για τα ανθρώπινα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας και τα ιστορικά απαράγραπτα προνόμιά της στην περιοχή.

Και σε όσους εξυπνάκηδες στην πατρίδα μας ο όρος «Βόρειος Ήπειρος» μοιάζει αλυτρωτικός (προτιμούν το Νότιος Αλβανία), μια σκέψη: Η Βόρειος Ήπειρος είναι σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Εφόσον δεν θεωρούν αλυτρωτικό τον όρο «Βόρειος Μακεδονία» για την υιοθέτηση του οποίου έδωσαν μάχη στις Πρέσπες, ας μη θεωρούν και τον όρο «Βόρειος Ήπειρος».

Τουλάχιστον ας σώσουμε αυτό.