«Βουνό» σχηματίζουν οι οφειλές των πολιτών σε Eφορία, Ταμεία, τράπεζες και funds. Καθυστερεί (πάλι) ο φορέας απόκτησης ακινήτων
Τον απόλυτο εφιάλτη για την ελληνική οικονομία αποτελεί το ιδιωτικό χρέος, μια «κρυφή» πληγή που στέκεται σε μια κλωστή πριν σπάσει, με απρόβλεπτες συνέπειες. Τα χρέη σε Εφορία, Ταμεία, τράπεζες και funds ξεπερνούν τα 370 δισ., που, αν συνυπολογιστούν στα 407 δισ. του συνολικού δημόσιου χρέους, τότε το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ΑΕΠ της χώρας πάνω από 3,5 φορές!
Συγκεκριμένα, το συνολικό ιδιωτικό χρέος (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) αγγίζει τα 371,3 δισ. ευρώ, έχοντας αυξηθεί κατά 11,% από το 2019, όταν ήταν 333 δισ. ευρώ. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι περίπου 224 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 60,4% του συνολικού χρέους.
Αναλυτικά, το ιδιωτικό χρέος των 371,3 δισ. ευρώ κατανέμεται ως εξής:
-Τα 107 δισ. ευρώ είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία. Το ποσό εμφανίζεται μειωμένο έναντι του 2023, καθώς μεσολάβησαν πολλές ρυθμίσεις στη διάρκεια του έτους και δόθηκαν νέες ευκαιρίες σε οφειλέτες που είχαν χάσει παλαιότερες ρυθμίσεις να ενταχθούν ξανά σε αυτές. Ως ανεπίδεκτες είσπραξης έχουν χαρακτηριστεί οφειλές 26,3 δισ. ευρώ, κυρίως επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει… εδώ και δεκαετίες.
-Τα 47 δισ. ευρώ είναι χρέη 2,3 εκατομμυρίων οφειλετών (επαγγελματιών και επιχειρήσεων) προς τα ασφαλιστικά ταμεία (ΚΕΑΟ/ΕΦΚΑ). Πέρυσι, οι οφειλές αυτές αυξήθηκαν περίπου 16%.
-Τα 137 δισ. ευρώ αφορούν ενήμερα δάνεια που βρίσκονται στις τράπεζες.
–Τα 61 δισ. ευρώ είναι «κόκκινα» δάνεια τα οποία διαχειρίζονται οι servicers.
-Οι servicers έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους επιπλέον δάνεια 10 δισ. ευρώ, τα οποία εξυπηρετούνται, έχουν «πρασινίσει» και επιχειρείται να πουληθούν ξανά στις τράπεζες.
-Περίπου 12 δισ. ευρώ είναι τα «κόκκινα» δάνεια που εξακολουθούν να βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την ανακοίνωση για τη δημιουργία του φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων, καθυστερεί χαρακτηριστικά η διενέργεια του διεθνούς διαγωνισμού για την ενεργοποίησή του. Πρόκειται για τον φορέα στον οποίο θα περνούν όλα τα ακίνητα των δανειοληπτών που κηρύσσουν πτώχευση και θα μπορούν να παραμείνουν σε αυτά καταβάλλοντας ενοίκιο στο σπίτι τους (για να αποφευχθούν και φαινόμενα εξώσεων) και να τα επαναγοράσουν ύστερα από 12 χρόνια.
Η πρώτη κατοικία
Αξίζει να σημειωθεί πως η μοναδική προστασία πρώτης κατοικίας αφορά μόνο τους δανειολήπτες που θα δηλώσουν πως προτίθενται να πτωχεύσουν και να παραχωρήσουν την κατοικία τους στον νέο φορέα. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο, καθώς εκτιμάται πως έπειτα από συνεχείς παρατάσεις θα τεθεί σε λειτουργία εντός του 2025, δηλαδή με καθυστέρηση τουλάχιστον τεσσάρων ετών, χωρίς να είναι βέβαιο ακόμα ότι θα τηρηθεί και αυτό το χρονοδιάγραμμα.
Πάνω από 400 δισ. ευρώ εκτινάχθηκε το δημόσιο χρέος
Νέα αύξηση του συνολικού δημόσιου χρέος της χώρας καταγράφηκε το πρώτο εξάμηνο του 2024, με αποτέλεσμα να ξεπεράσει τα 407 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το συνολικό δημόσιο χρέος της χώρας στο τέλος του περασμένου Ιουνίου διαμορφώθηκε στο ποσό των 407,059 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 537.000.000 ευρώ, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023, οπότε είχε διαμορφωθεί σε 406.522.000 ευρώ.
Σημειώνεται πως το συνολικό χρέος έσπασε για πρώτη φορά το ψυχολογικό «φράγμα» των 400 δισ. ευρώ το 2022, όταν διαμορφώθηκε σε 400,228 δισ. ευρώ, από 388,34 δισ. ευρώ το 2021. Πρόκειται για μια άκρως ανησυχητική εξέλιξη, καθώς η χώρα μας παραμένει στην κορυφή της ευρωπαϊκής πυραμίδας για το χρέος, ενώ κατέχει τη δεύτερη υψηλότερη θέση σε παγκόσμια επίπεδα (σε ποσοστό επί του ΑΕΠ) με την Ιαπωνία.
Τα δύσκολα για τη χώρα μας, μετά την κρίση χρέους και την περιπέτεια των Μνημονίων, δεν έχουν περάσει, καθώς καταγράφονται τρία ανησυχητικά στοιχεία μέχρι το 2027, ενώ έτος «κλειδί» αποτελεί το 2032, όταν και θα μπουν στο χρέος αναβαλλόμενοι τόκοι ύψους 25 δισ. ευρώ.
Αναλυτικά, μέχρι το 2027 υπάρχει σημαντική ανησυχία για:
α) Τις αυξημένες καταβολές για τοκοχρεωλύσια με μέσο όρο 11 δισ. ευρώ ετησίως.
β) Την αύξηση του μέσου επιτοκίου του νέου δανεισμού το 2023 στο 3,7%, από 1,3% το 2022 και 0,5% το 2021.
γ) Τον αυξημένο αριθμό των νέων συνταξιοδοτήσεων, που με βάση τις προβλέψεις του ΥΠΕΘΟ μόνο για το έτος 2025 θα απαιτηθούν επιπλέον 600.000.000 ευρώ.
Μεγαλύτερο πεδίο ανησυχίας αποτελεί η περίοδος από το 2032 και έπειτα. Με βάση τη μνημονιακή συμφωνία, η περίοδος χάριτος για την καταβολή των τόκων ήταν 10 χρόνια, αλλά η αποπληρωμή τους θα άρχιζε 25 χρόνια μετά την τελευταία δόση από το δάνειο του EFSF που πήρε η Ελλάδα, κάτι που έγινε το 2013. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι η λήξη της αναστολής θα είναι το 2032, αλλά η περίοδος αποπληρωμής θα αρχίσει το 2038. Μάλιστα, στην ίδια συμφωνία προβλέπεται ότι οι αναβαλλόμενοι τόκοι θα αποπληρωθούν εφάπαξ, αλλά σε ισόποσες δόσεις μέσα σε 25 χρόνια από το 2038.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, σε ότι αφορά το έτος 2023, σημειώθηκε υπέρβαση του στόχου στο χρέος κατά 5 δισ. ευρώ. Ο στόχος του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού, προέβλεπε πως το ακαθάριστο χρέος θα διαμορφωνόταν σε 401,00 δισ. ευρώ και τελικά ανήλθε σε 406,522 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας υπέρβαση ύψους 5,52 δισ. ευρώ.
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»
