Του Γιώργου Κ. Στράτου
Οι δραματικές εξελίξεις στη Λωρίδα της Γάζας, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι σχέσεις των ΗΠΑ και της Ε.Ε. με τη Ρωσία και την Κίνα αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο μού γεννούν σειρά ερωτημάτων σχετικά με την αντιληπτική δυνατότητα και τη μαθησιακή ικανότητα των επιτελών που σχεδιάζουν και εκτελούν, με σκοπό την προστασία των αξιών και των συμφερόντων του δυτικού κόσμου.
Τα ερωτήματα αυτά γίνονται ακόμη πιο έντονα, καθώς τίθενται σ’ ένα περιβάλλον το οποίο βάλλει σχεδόν ομοθυμαδόν κατά των πεπραγμένων των μεγάλων δυνάμεων του παρελθόντος. Η Δύση θεωρεί -δικαίως- τον εαυτό της ως φυσικό κληρονόμο των αξιών, θεσμών, επιτευγμάτων και διδαγμάτων που γεννήθηκαν κατεξοχήν από τον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό, την αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και την Ελληνιστική Περίοδο των επιγόνων του. Όσο και αν δυσκολεύεται να το παραδεχθεί, πολλά επίσης οφείλει στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και όσα έμαθε από τους ανθρώπους της – ιδίως μετά την Άλωση.
Όλα τα ανωτέρω απασχόλησαν επί αιώνες την επιστήμη και την τέχνη, σπουδαία πανεπιστήμια και λαμπρά μυαλά, το έργο των οποίων, συμπυκνωμένο στις έννοιες ανθρωπισμός και δημοκρατία, αποτελεί την κορυφαία στιγμή για τον πολιτισμό της ανθρωπότητας.
Τούτων δοθέντων, κάποιες συγκρίσεις ανάμεσα στην εκπαίδευση των πρόσφατων ηγεσιών του δυτικού κόσμου και στα πεπραγμένα τους εν σχέσει με τους προκατόχους τους, οι οποίοι αποτελούν και το αντικείμενο της μελέτης τους, είναι -επιεικώς- απογοητευτικές για τους πρώτους.
Μέχρι ειδικότερες και εγκυρότερες γραφίδες να ασχοληθούν ακόμη περισσότερο. Σταχυολογώ κάποιες από αυτές, ζητώντας σας εκ προοιμίου συγγνώμη για τις αναπόφευκτα αυθαίρετες ιστορικές αναγωγές. Πόση σχέση έχουν οι αποικίες του ελληνικού αποικισμού στα πέρατα του κόσμου και η εξέλιξη των πόλεων που δημιουργήθηκαν από αυτόν με την τύχη των αποικιών των Ευρωπαίων στη Λατινική Αμερική και την Αφρική, και των κρατών που τις διαδέχθηκαν;
Πώς οραματιζόταν την οικουμένη ο Μέγας Αλέξανδρος; Πώς εξέφρασε κοινωνικά και πολιτιστικά τον ιμπεριαλισμό του απέναντι στους λαούς που κατέκτησε; Ποια είναι τα σύγχρονα αντίστοιχα οράματα των μεγιστάνων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που επιδιώκουν να επιβάλλουν ό,τι οι ίδιοι θεωρούν πολιτισμό, ποδηγετώντας σχεδόν ανεμπόδιστα κράτη και νομοθεσίες;
Πόσο μεγάλη απόσταση χωρίζει την Pax Romana (Ρωμαϊκή Ειρήνη) από την απόπειρα για Pax Americana; Πόσο σπουδαίους θεσμούς γέννησε η Ρώμη, με πρώτο και καλύτερο το δίκαιό της, πόσα αθάνατα έργα για την ευημερία των υπηκόων της Αυτοκρατορίας της εκτέλεσε; Πόση καλλιέργεια, σκέψη και φιλοσοφική ενατένιση από τον Ιούλιο Καίσαρα έως τον Μάρκο Αυρήλιο και από τον Σενέκα έως τον Αύγουστο έχει απομείνει στους σημερινούς ομολόγους τους;
Ποιας σύγχρονης αυτοκρατορίας οι θεσμοί άντεξαν για χίλια χρόνια, όπως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας; Και πώς πάνω στους ίδιους θεσμούς, με δάνεια εξισλαμισμένου ή απειλούμενου διοικητικού προσωπικού, στηρίχτηκε για άλλα πεντακόσια χρόνια η Οθωμανική Αυτοκρατορία; Ποια εσωτερική δύναμη και ποια κοσμοαντίληψη οδήγησε σε τέτοια ομοιογένεια, τέτοια πολυεθνή και τόσο διαφορετικά σύνολα;
Πολύς πλούτος βρίσκεται συσσωρευμένος στις βιβλιοθήκες της υφηλίου. Πάρα πολύς για να παραμένει τόσο φτωχός και τόσο δυστυχισμένος ο πληθυσμός του πλανήτη στη συντριπτική του πλειονότητα. Και, το χειρότερο, να μην ξέρει και τι του ξημερώνει, επειδή κάποιοι είναι ανεπίδεκτοι μαθήσεως.