Φιντάν, Γκιουλέρ και Καλίν μαζί στη Βαγδάτη! Τα μυστικά της συνόδου κορυφής στο Ιράκ
Του Σάββα Καλεντερίδη
Η Τουρκία ξεκίνησε τις επιχειρήσεις με τη γενική επωνυμία Pençe, που σημαίνει «δαγκάνα», τις 28 Μαΐου 2019 με εισβολή στο Νότιο Κουρδιστάν – Βόρειο Ιράκ και κατάληψη ορισμένων υψωμάτων και διαβάσεων, με στόχο αφενός μεν να περιορίσει τις δυνατότητες διείσδυσης των ανταρτών του ΡΚΚ στο τουρκοκρατούμενο Κουρδιστάν (ΝΑ Τουρκία) και αφετέρου να επικοινωνούν οι αντάρτες με την αυτοδιοικούμενη περιοχή της Ροζάβα – ΒΑ Συρία.
Οι επιχειρήσεις αυτές συνεχίζονται μέχρι σήμερα, χωρίς να έχουν πετύχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, παρά την υπεροπλία τους σε όλους τους τομείς. Αυτό που τους λείπει είναι η αγωνιστικότητα και η αυτοπεποίθηση, γι’ αυτό, όταν επικρατούν δύσκολες καιρικές συνθήκες, που δεν επιτρέπουν τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών, οι στρατιωτικοί που επανδρώνουν τις βάσεις που έχει δημιουργήσει ο τουρκικός στρατός πάνω στα βουνά και στις διαβάσεις, γνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται να προστρέξουν προς υποστήριξή τους, απλά περιμένουν τον θάνατο, σε περίπτωση που οι αντάρτες επιλέξουν τη δική τους βάση για να τους επιτεθούν.
Όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις και κυρίως οι ίδιοι οι Τούρκοι γνωρίζουν ότι αυτά που περιγράφονται παραπάνω είναι η σκληρή πραγματικότητα. Παραδείγματα και αποδείξεις (π.χ. βίντεο) υπάρχουν πολλά.
Η Τουρκία θεωρεί ότι όσο υπάρχουν οι αντάρτες του ΡΚΚ στο Νότιο Κουρδιστάν και όσο επικοινωνούν με τους Κούρδους της Ροζάβα ο κίνδυνος για την ίδια παραμένει και προϊόντος του χρόνου μεγαλώνει, γι’ αυτό θέλει να βρει μια ριζική λύση. Για τον λόγο αυτό ζήτησε τη βοήθεια της κυβέρνησης του Ιράκ και των Κούρδων του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, της οικογένειας Μπαρζανί.
Η πρόσφατη επίσκεψη της τουρκική ηγεσίας στη Βαγδάτη αποτελεί απόδειξη ότι ο Ερντογάν παίζει «το τελευταίο του χαρτί» στο Κουρδικό και συγκεκριμένα στην εξάλειψη του ΡΚΚ. Διαφωτιστικό για το θέμα είναι το άρθρο της Χαντέ Φιράτ, που δημοσιεύθηκε στη «Χουριέτ», διευκρινίζοντας ότι οι λέξεις «τρομοκρατία» και «τρομοκράτες», που αποδίδονται από την αρθρογράφο στους Κούρδους, μάλλον αφορούν το τουρκικό κράτος:
Ενώ γίνονται βήματα για την εξάλειψη της τρομοκρατίας στα σύνορα με το Βόρειο Ιράκ, ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ και ο επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ιμπραήμ Καλίν βρέθηκαν χθες στη Βαγδάτη. Τι συζητήθηκε με Ιρακινούς αξιωματούχους, ποια μέτρα βρίσκονται στο τραπέζι; Εδώ είναι τα μυστικά της επίσκεψης…
Η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να τερματίσει την παρουσία της τρομοκρατικής οργάνωσης στην περιοχή αυτό το καλοκαίρι. Η Τουρκία, που εκφράζει πάντα το μήνυμα «Ελάτε να το κάνουμε μαζί ή κάντε το μόνοι σας, αλλιώς θα συνεχίσουμε να πολεμάμε μόνοι μας», το τελευταίο διάστημα λαμβάνει θετικά μηνύματα από τη Βαγδάτη γι’ αυτό το θέμα. Για τον λόγο αυτό, μετά τις εντυπωσιακά αυξημένες επαφές μεταξύ των δύο χωρών, πραγματοποιήθηκε χθες η σημαντικότερη σύνοδος κορυφής για την ασφάλεια μέχρι σήμερα μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, του υπουργού Εθνικής Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ και του αρχηγού της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών Ιμπραήμ Καλίν και των Ιρακινών συνομιλητών τους:
– Ο Χακάν Φιντάν και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ Φουάντ Χουσεΐν συναντήθηκαν πρώτα οι δυο τους.
– Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε σύνοδος που διήρκεσε δυόμισι ώρες, στην οποία ήταν παρόντες ο υπουργός Άμυνας και ο Διοικητής της MİT.
– Ο Φιντάν συναντήθηκε επίσης με τον πρόεδρο του Τουρκμενικού Μετώπου του Ιράκ Χασάν Τουράν και τον βουλευτή του Κιρκούκ Ερσάτ Σαλιχί.
Οι υπουργοί Φιντάν και Γκουλέρ και ο διοικητής της MİT Καλίν εξήγησαν τις προσδοκίες της Τουρκίας.
Απαιτήσεις της Άγκυρας
Καταρχάς, ας υπογραμμίσουμε ότι η κυβέρνηση της Βαγδάτης είναι υπέρ της υλοποίησης της Αναπτυξιακής Οδού Βασόρα – Βαγδάτη – Άγκυρα – Κωνσταντινούπολη το συντομότερο δυνατόν. Μια ζώνη απαλλαγμένη από τρομοκρατικές οργανώσεις είναι απαραίτητη γι’ αυτό το έργο. Από τη μία η τρομοκρατική οργάνωση PKK χρησιμοποιεί το έδαφος του Ιράκ και από την άλλη, εκτός από την κυβέρνηση της Βαγδάτης, όταν μιλάμε για το Ιράκ δεν πρέπει να ξεχνάμε την περιφερειακή κυβέρνηση (ΣτΜ: του αυτόνομου Κουρδιστάν) και τη δύναμη της Χασντ αλ-Σάαμπι. Η Άγκυρα συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις της με όλα τα μέρη στο Ιράκ, ιδιαίτερα με την κυβέρνηση της Βαγδάτης, κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ας έρθουμε στον σκοπό της Άγκυρας:
– Η Τουρκία μετέφερε τον αγώνα της με την επιχείρηση Pençe, την οποία ξεκίνησε το 2019, στη γραμμή στα σύνορα της Τουρκίας με το Ιράκ και δημιούργησε περιοχές ελέγχου με προσωρινές στρατιωτικές βάσεις.
– Στόχος είναι τώρα να κλείσει τελείως αυτή η γραμμή… Δηλαδή να καλυφθούν τα ανοιχτά κενά και να δημιουργηθεί ένας διάδρομος ασφαλείας 30-40 χιλιομέτρων, πηγαίνοντας βαθύτερα σε κάποια σημεία για να εδραιωθεί πλήρως η ασφάλεια.
– Μέτρα όπως η πλήρης κάλυψη του χάσματος μεταξύ των περιοχών Metina και Zap, η εξάλειψη της απειλής από την περιοχή Gara και η εκκαθάριση της περιοχής Hakurk βρίσκονται στο τραπέζι.
– Η συνέχιση των επιχειρήσεων αλλά και η εκκαθάριση με κοινές στρατιωτικές επιχειρήσεις του όρους Κανδήλι και του όρους Ασος, που απέχουν περίπου 150-200 χιλιόμετρα από τα τουρκικά σύνορα και στα οποία βουνά εδρεύει η τρομοκρατική οργάνωση, είναι μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν μεταξύ των δύο χωρών. Άλλωστε οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις συνεχίζουν τις αεροπορικές τους επιχειρήσεις κατά του όρους Ασος το τελευταίο διάστημα.
– Εάν δημιουργηθεί το Κοινό Κέντρο Επιχειρήσεων, το οποίο η Άγκυρα έχει φέρει στην ατζέντα, οι δύο χώρες θα μπορέσουν να επιτύχουν ταχύτερα αποτελέσματα κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης.
Ωστόσο, ορισμένα στοιχεία πρέπει να υπογραμμιστούν:
– Το Ιράκ, που θέλει τόσο πολύ την Αναπτυξιακή Οδό και γνωρίζει τη ζημιά που προκαλεί η τρομοκρατική οργάνωση στο έδαφός του, θα πρέπει να συμπεριλάβει το PKK στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων, δηλαδή να το ανακηρύξει επίσημα τρομοκρατική οργάνωση. Η ανακοίνωση ότι το PKK απαγορεύτηκε στην κοινή δήλωση ήταν ένα θετικό βήμα για την ανάπτυξη των σχέσεων.
– Για την ασφάλεια του Ιράκ και την αναπτυξιακή του πορεία, που έχει προκαλέσει ενθουσιασμό στις χώρες της περιοχής, ιδιαίτερα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είναι απαραίτητο να τερματιστεί η δυνατότητα μετάβασης από το Ιράκ στη Συρία και το αντίστροφο. Για τον λόγο αυτό, το τείχος ασφαλείας που εφαρμόζουν πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, θα πρέπει να εφαρμοστεί κι εδώ το συντομότερο δυνατόν. Είναι επίσης γνωστό ότι η κυβέρνηση της Βαγδάτης έχει εντείνει τις εργασίες της σε αυτό το θέμα.
– Ας έλθουμε στο θέμα της Περιφερειακής Διοίκησης (ΣτΜ: του Κουρδιστάν)… Η υποστήριξη που παρέχεται στην τρομοκρατική οργάνωση από τον Μπάφελ Ταλαμπανί και την Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (PUK) με έδρα τη Σουλεϊμανίγια πρέπει να τελειώσει. Είναι γνωστό ότι η Άγκυρα θα λάβει «προχωρημένα μέτρα» γι’ αυτό, εάν χρειαστεί.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σημεία που αναφέρθηκαν παραπάνω, δεν είναι τυχαίο ότι τρία ονόματα συμμετείχαν ταυτόχρονα στις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση της Βαγδάτης. Πρέπει να πούμε ότι η δουλειά έχει διαστάσεις διπλωματίας, στρατιωτικής δράσης, πληροφοριών και επιχειρήσεων σημείου.
Η κοινή μάχη κατά της τρομοκρατίας του PKK συζητήθηκε με Ιρακινούς αξιωματούχους.
Μια ιστορική επίσκεψη
Όσον αφορά τα αποτελέσματα της επίσκεψης στο Ιράκ, οι συναντήσεις ήταν θετικές. Οι διαπραγματεύσεις για την κοινή τελική δήλωση συνεχίστηκαν μέχρι τη νύχτα. Και οι δύο πλευρές τόνισαν ότι κατανοούν πως όλοι οι τομείς των σχέσεων εντάσσονται σε ένα θεσμικό πλαίσιο και σε αυτό το πλαίσιο συμφωνήθηκε να συγκροτηθούν κοινές μόνιμες επιτροπές σε υπουργικό επίπεδο για θέματα όπως η ασφάλεια, το εμπόριο, η ενέργεια, η γεωργία, οι μεταφορές, το νερό και υγεία. Συζητήθηκε επίσης η επίσκεψη του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στο Ιράκ αργότερα φέτος. Η ιρακινή πλευρά αξιολόγησε την επίσκεψη αυτή, στην οποία αποδίδει μεγάλη σημασία, ως «μια ιστορική επίσκεψη που θα ξεκινήσει μια νέα εποχή στις σχέσεις».
Για το ΡΚΚ
Τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής για την Ασφάλεια ήταν άμεσα. Ενώ το Ιράκ κήρυξε την τρομοκρατική οργάνωση PKK ως απαγορευμένη οργάνωση, η κοινή δήλωση που έγινε μετά τη σύνοδο κορυφής ανέφερε: «Η Τουρκία χαιρέτισε την απόφαση που έλαβε το ιρακινό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας ότι το PKK είναι μια απαγορευμένη οργάνωση στο Ιράκ».
