Αυτοκτόνησε πολιτικά… μπας και επιστρέψει

Του Βασίλη Γαλούπη

Τον αποκάλεσαν «κωλοτούμπα» ως πρωθυπουργό και τελικά το παρατσούκλι το έχει κερδίσει με το σπαθί του. Ο Τσίπρας διάλεξε όχι το συνέδριο του κόμματός του, αλλά αυτό της… «Καθημερινής» για να κάνει δημόσιες δεύτερες σκέψεις μετά την ταπεινωτική απόσυρσή του από την πολιτική το περασμένο καλοκαίρι και την πρόσφατη αποκαθήλωσή του ακόμα και από τις διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ.

To «rebranding» που επιχείρησε προχθές ο πρώην πρωθυπουργός, για να παρουσιαστεί με μια επαναπροσδιορισμένη ταυτότητα, απέτυχε. Ο Τσίπρας έφτασε στο σημείο να ξεπλύνει ακόμα και το σκάνδαλο Novartis για να γίνει αρεστός στο νέο σύστημα που προφανώς επιθυμεί να είναι καλοδεχούμενος, απλώνοντας το χέρι για μελλοντική αξιοποίηση και μη κρύβοντας την αγωνία για την πολιτική επιβίωσή του.

Θα περίμενε κανείς πως ύστερα από οκτώ μήνες αδράνειας ο Τσίπρας θα είχε βρει μια φόρμουλα να επαναπροσεγγίσει με σοφία την πολιτική πραγματικότητα. Ο ωμός τρόπος με τον οποίο επιχείρησε να παρέμβει στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, το γεγονός ότι τον αγνόησαν οι ίδιοι οι σύνεδροι του κόμματός του και ειδικά οι προχθεσινές του τοποθετήσεις μοιάζουν με ένα πολλαπλό πολιτικό χαρακίρι. Όποιο πολιτικό κεφάλαιο του είχε απομείνει το ξόδεψε σε λίγες ημέρες.

Πάνω απ’ όλα, όμως, ο Τσίπρας αρνείται να αναλάβει ακόμα και τώρα τις ευθύνες του. Χρησιμοποίησε τον πληθυντικό, ότι «κάναμε» ατυχή διαχείριση στην υπόθεση Novartis ή των τηλεοπτικών αδειών. Σαν να ήταν παρατηρητής της κυβέρνησής του ή απών το 2015-2019, όχι ο πρωθυπουργός.

Πέρα από πολιτικά αυτοκτονικές, οι νέες θέσεις που εμφάνισε το Σάββατο ήταν μια έμμεση αλλά ξεκάθαρη παραδοχή του ίδιου ότι υπήρξε τελικά ένας μικρός ηγέτης. Ύστερα από τόσα χρόνια έκανε μια ενοχική διάχυση ευθυνών, δίχως καν να τολμήσει να κατονομάσει ποιους εννοεί, επειδή γνωρίζει ότι δεν ήταν αρκετός για να σηκώσει αυτός ως ηγέτης το βάρος των σημαντικών αποφάσεων.

Γι’ αυτό, άλλωστε, κι όταν αποφάσισε να αποχωρήσει το περασμένο καλοκαίρι, άφησε πίσω του ένα νεκροζώντανο κόμμα, το οποίο μέχρι και σήμερα βρίσκεται στην Εντατική. Επειδή ουδέποτε βρήκε το θάρρος για να κάνει όσα χρειαζόταν, είτε ως πρωθυπουργός είτε ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η ίδια ηττοπαθής νοοτροπία των «επώδυνων συμβιβασμών» που σφραγίζουν την πολιτική του καριέρα και ακόμα και τώρα τον ωθούν να ρίξει σε άλλους το ανάθεμα για τις δικές του αποτυχίες.

Με το φρέσκο συστημικό του προφίλ ο Τσίπρας σχεδόν ζήτησε συγγνώμη για την… ταλαιπωρία που υπέστησαν τα πολιτικά πρόσωπα στην υπόθεση Novartis, ένα διαπιστωμένο σκάνδαλο όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά με πρόστιμα και καταδίκες και στο εξωτερικό.

Ίσως σήμερα πια να εξηγείται πιο εύκολα γιατί ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός ουδέποτε επέδειξε προσωπικά την πολιτική βούληση που χρειαζόταν για την απαραίτητη εξεύρεση επαρκών στοιχείων, ώστε η υπόθεση να φτάσει μέχρι τέλους. Αλήθεια, για τον Τσίπρα τα π.χ. αδιευκρίνιστα είναι πλέον… διευκρινισμένα;

Την ίδια τακτική ακολούθησε και για τις τηλεοπτικές άδειες, αποποιούμενος τις ευθύνες, σαν να μην ήταν ο ίδιος που είχε πάντα τον πρώτο λόγο στις αποφάσεις, αλλά και στις όποιες διορθωτικές κινήσεις θα μπορούσαν να γίνουν για να αποφευχθούν τα βατερλό της κυβέρνησής του.

Ποιο ακριβώς ήταν το μήνυμα Τσίπρα, τελικά; Ότι παραπλάνησε σκόπιμα το Κοινοβούλιο με το σκάνδαλο Novartis; Ότι παρακολουθούσε άπραγος τον υπουργό του Νίκο Παππά να παρανομεί με τις τηλεοπτικές άδειες; Όπως συχνά έκανε ως πρωθυπουργός, πάλι δεν μας ξεκαθάρισε ποια ήταν τα λάθη του. Αντίθετα, ήταν ξανά σαφής για τα λάθη των… άλλων.

Ο αποπροσανατολισμένος Τσίπρας έχει πια τέτοιο έλλειμμα αυτοπεποίθησης, που προχθές έφτασε να σαλιαρίζει ακόμα και με τον Μητσοτάκη όταν προσπάθησε να δικαιολογήσει τον σημερινό πρωθυπουργό για τη χυδαία ψηφοθηρική στάση του στις «Πρέσπες», λέγοντας ουσιαστικά ότι κατά βάθος ο Κυριάκος θέλει τη συμφωνία.

Ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί μέχρι σήμερα επιτυχία του το ματωμένο «μαξιλάρι» των 37 δισ. που έφτιαξε μαζί με τον Τσακαλώτο και που αφαίρεσε με βία από τη μεσαία τάξη το δικαίωμα στην επιβίωση, διαλύοντας μια κι έξω τις οικογένειες του μεροκάματου.

Για τον Τσίπρα είναι μεγάλη επιτυχία οι «Πρέσπες», που τον έβαλαν απέναντι από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων. Μίλησε με έπαρση για το πώς χειρίστηκε το «όχι» του δημοψηφίσματος, όταν εκείνη την ημέρα έκανε την «κωλοτούμπα», που θα αποτελεί για πάντα την πρώτη σελίδα στην πολιτική του παρακαταθήκη.

Στην πράξη, ο «νέος Τσίπρας» αναιρεί τον «παλιό Τσίπρα». Ο τωρινός Αλέξης δεν κάνει απλά μια διόρθωση πορείας, με γενναία αυτοκριτική ουσίας, αλλά ακυρώνει μέχρι και ζητήματα που υπήρξαν σταθμοί της πολιτικής του.

Το πολυαναμενόμενο comeback του «δικαιώνει» το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Ιούνιο. Στο εξής όσα λέει δεν θα έχουν δα και μεγάλο βάρος. Μπορεί να υποστηρίξει κάτι σήμερα και το αντίθετό του μελλοντικά, δηλαδή ό,τι έκανε και ως πρωθυπουργός.

Χρειάστηκαν πέντε χρόνια πλήρους ξεχαρβαλώματος επί Μητσοτάκη για να ξεθωριάσει κάπως στον κόσμο η αίσθηση χάους που άφησε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά στην πρώτη του εμφάνιση, απελευθερωμένος από τα δεσμά της Κουμουνδούρου, ο Τσίπρας θύμισε σε όλους γιατί όλα είχαν πάει στραβά. Ακόμα ένα «δώρο» προς τον Κυριάκο…