Του Πάνου Σώκου
Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι ρητορικό ούτε συγκυριακό. Είναι πραγματικό και επίκαιρο λόγω της συρρίκνωσης του ΣΥΡΙΖΑ, της διάσπασής του και γενικά της παρατεταμένης κρίσης, που διέρχεται χωρίς διακοπή αυτούς τους οχτώ μήνες από την εκλογική του συντριβή. Τι ισχύει, λοιπόν; Η δική του ήττα είναι και ήττα της Αριστεράς; Ο Μάκης Βορίδης, εκφράζοντας τον ευσεβή του πόθο, έχει μιλήσει παλιότερα για την ανάγκη στρατηγικής ήττας της Αριστεράς, ενώ ο Ευάγγελος Βενιζέλος από την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ είχε μιλήσει για τη ανάγκη στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ. Τι από τα δύο ισχύει:
Ο κ. Βορίδης μετά τις εκλογές, μεταξύ άλλων, είχε πει: «Η Αριστερά βρίσκεται σε μια βαθιά περιδίνηση, η οποία έχει κατά τη γνώμη μου στρατηγικό χαρακτήρα και βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη θέση, υπάρχει μια πολύ βαθιά απογοήτευση σε έναν κόσμο ο οποίος ψήφιζε ΣΥΡΙΖΑ από το προσωπικό που διαχειρίστηκε όλα αυτά τα ζητήματα αυτά τα χρόνια».
Ταύτισε ουσιαστικά την Αριστερά με τον ΣΥΡΙΖΑ, ταύτιση που δεν είναι απολύτως ακριβής, για τους εξής λόγους: Πρώτον, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2015-2019 δεν εφάρμοσε αριστερή πολιτική, αντίθετα υπέκυψε στις απαιτήσεις της τρόικας, υπέγραψε το τρίτο Μνημόνιο και στην πραγματικότητα εναγκαλίστηκε με τις Βρυξέλλες, αδυνατώντας να δώσει αριστερό πρόσημο στην πολιτική του. Αυτό πληρώνει σήμερα, έστω και ετεροχρονισμένα, αφού από εκείνη την περίοδο έμεινε η αντίληψη -που καλλιεργήθηκε και από τη ρητορική της Ν.Δ.- πως η αριστερή ατζέντα, που την εξέφραζε ο ΣΥΡΙΖΑ, περιθωριοποιήθηκε από το εκλογικό σώμα και αποτελεί μια ξεπερασμένη συνταγή, αδύναμη και ανίκανη να δώσει λύσεις στα προβλήματα του κόσμου, λύσεις που να τον διαφοροποιούν από τις νεοφιλελεύθερες συνταγές. Το χειρότερο όλων είναι ότι αυτή την αντίληψη την ενστερνίζονται και τα σημερινά μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, που ψήφισαν τον Στέφανο Κασσελάκη για πρόεδρο αλλά και πολλά στελέχη, που αποτελούν τη νέα ηγετική ομάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στελέχη εκείνα που προέρχονται από την εποχή της ίδρυσης του ΣΥΡΙΖΑ, οι παλιοί αριστεροί, οδηγούνται ή οδηγήθηκαν στο περιθώριο και εκτός κόμματος με την κατηγορία ότι δεν θέλουν τον ΣΥΡΙΖΑ και την Αριστερά να κυβερνήσει.
Δεύτερον, ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάψει προ πολλού να προσδιορίζεται ως ένα αμιγώς αριστερό κόμμα και, μάλιστα, διά του πρώην προέδρου του Αλέξη Τσίπρα, που το είχε ανοίξει προς τον χώρο του κέντρου, θεωρώντας ότι αυτή θα ήταν μια διέξοδος για να γίνει πάλι πλειοψηφικό και να κυβερνήσει ξανά.
Από την άλλη, ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε συνέντευξή του στο «Βήμα» τον Απρίλιο του 2018 είχε πει, μεταξύ άλλων, πως «η στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και όλου του μπλοκ δυνάμεων που συνεργάζονται μαζί του είναι η βασική προϋπόθεση για την ανάκαμψη της χώρας και για την αναστήλωση των δημοκρατικών θεσμών». Λίγους μήνες μετά, στη συζήτηση του Προϋπολογισμού του 2019, είχε υπογραμμίσει πως η «στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ» είναι προϋπόθεση για την κατάρτιση ενός σχεδίου εθνικής ανόρθωσης, «υπό την εγγύηση της προοδευτικής παράταξης». Η εξέλιξη όμως δεν ήταν ακριβώς αυτή που είχε στο μυαλό του ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Κι αυτό γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί μετά την οριακή του ήττα, το 2019, να υπέστη μια βαθιά στρατηγική ήττα το 2023, στη συνέχεια να διασπάστηκε και να οδεύει πλέον στην περαιτέρω συρρίκνωσή του, ίσως και στη διάλυσή του, όμως αυτή του η ήττα δεν συνοδεύτηκε από «την κατάρτιση ενός σχεδίου εθνικής ανόρθωσης, «υπό την εγγύηση της προοδευτικής παράταξης». Το αντίθετο! Η προοδευτική παράταξη παραμένει καθηλωμένη σε πολύ χαμηλά ποσοστά και στην πολιτική ζωή κυριαρχεί το συνονθύλευμα της Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη, που παλαντζάρει από την Κεντροδεξιά μέχρι τον χώρο πέρα της νεοδημοκρατικής Δεξιάς. Επομένως ο στόχος της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ επιτεύχθηκε μεν, αλλά μόνο τον κ. Μητσοτάκη ωφέλησε, και όχι την προοδευτική παράταξη και την ανόρθωση της χώρας, έτσι όπως την εννοούσε ο πρώην υπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Εν κατακλείδι, στη διαμάχη Δεξιάς και Αριστεράς, κι ακόμα στη διαμάχη Δεξιάς και «προοδευτικής παράταξης» οι τελευταίες έχουν χάσει το παιχνίδι, γιατί στα μετά Μνημονίων χρόνια ηττήθηκε κατά κράτος και το πιο αποτελεσματικό δημιούργημά του, που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ…
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το … ανώριμο τέκνο της ανάγκης, καθώς η κατάρευση της χώρας τον έφερε απροετοίμαστο από το 3% στο Μαξίμου.
Όμως η καθολική εναντίωση του συστήματος, με τον Βενιζέλο να ζητάει ότι και ο Βορίδης από τα πανελλαδικής εμβέλειας ιδιωτικά κανάλια έδειξε πως η εγχώρια ολιγαρχία, καταρχάς, τον φοβήθηκε.
Η συνέχεια είναι πλέον γνωστή, η καμμένη γη της χρεοκοπίας και του PSI, τα άδεια ταμεία και όλοι όσοι φώναζαν ” Γερουν γερά” και ” βαστά Σόιμπλε” κατάφεραν τελικώς να φέρουν την ηθική κατάπτωση του ελληνικού λαού, ο οποίος με ένα ιδιότυπο “σύνδρομο της Στοκχόλμης” συγχώρεσε αυτούς που τον εξευτέλισαν επιβραβεύοντας με την ψήφο τους, και μάλιστα δύο φορές, τον χειρότερο εξ αυτών.
Από την άλλη όμως και η αριστερά απέτυχε. Δικαιωματισμος και απόπειρα ισορροπίας με τον ακραίο καπιταλισμό των ημερών μας είχαν ως άμεσο αποτέλεσμα την διάλυση του εκλογικού κομματιού εκείνου που ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν τον παντρεύτηκαν.
Όμως στην παρούσα συγκυρία, όπου οι ΗΠΑ των δημοκρατικών χάνουν και τα ευρωπαϊκά υποσυστήματα εξουσίας του οικονομισμου θα βρεθούν απολογούμενα στους ευρωπαϊκούς λαούς για την απόπειρα αλλοίωσης των ευρωπαϊκών ταυτοτήτων, αργά η γρήγορα, θα εμφανιστεί και στην Ελλάδα ένα καινούργιο “φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ”, υπό την έννοια της ταχύτητας ανόδου.
Το ζήτημα είναι αν αυτό το καινούριο θα είναι αριστερό ή δεξιό.
Δυστυχώς, ακριβώς επειδή το επίδικο είναι ταυτοτικου χαρακτήρα, η δεξιά εκδοχή φαίνεται να έχει το προβάδισμα ακολουθώντας την υπόλοιπη Ευρώπη πατώντας πάνω στα λάθη της χαμένης στα λάθη της αριστεράς.
Και εδώ έρχεται ο ρόλος ο δικός σας φίλοι μου δεξιοί, να μην επαναληφθούν τα λάθη του μεσοπολέμου, να μην αφήσετε την ακροδεξιά να σας γεμίσει το μυαλό με εχθρούς και μίση αλλά να ζητήσετε ανυποχώρητα την εφαρμογή ενός πραγματικού φιλελευθερισμού των πραγματικών συλλογικών ταυτοτήτων και του κράτους πρόνοιας.
Και εκεί δεν θα είστε μόνοι, εκεί δεν θα είστε απέναντι.