Του Αλκιβιάδη Κεφαλά*
Με αφορμή τα Γλυπτά του Παρθενώνα, η αμετροεπής συμπεριφορά του ινδικής καταγωγής Βρετανού πρωθυπουργού προς τον αντίστοιχο της Ελλάδος, εκτός του ότι είναι ασύμβατη με το παραδοσιακό βρετανικό διπλωματικό πρωτόκολλο, αποκάλυψε ότι η Ελλάδα θεωρείται στο εξωτερικό «χώρα ασήμαντου ειδικού βάρους».
Το ερώτημα που προκύπτει από την αντιπαράθεση είναι, αφενός, κατά πόσον οι Έλληνες πολιτικοί έχουν την ικανότητα να υπερασπίζονται το καθολικό φάσμα των εθνικών συμφερόντων της χώρας στο εξωτερικό, αφετέρου κατά πόσον η υπερασπιστική τους γραμμή είναι μη «εισπρακτική» και επίσης μη απτόμενη μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά αντιθέτως είναι το αποτέλεσμα της «κατάθεσης ψυχής».
Το ελληνικό κράτος μετά τη Μεταπολίτευση αποτέλεσε ένα οργανωμένο σύστημα ανθελληνισμού, με αποτέλεσμα οι ιδεολογικές αρχές του Ελληνισμού, που προσδιόρισαν το νεοελληνικό κράτος μετά την Επανάσταση του 1821, να αποδομούνται διαρκώς από την Αριστερά και τους νεοφιλελεύθερους πολιτικούς.
Πράγματι, από το 1832 και μετά, η πολιτική και ιδεολογική αρχή πάνω στην οποία οικοδομήθηκε το ελληνικό βασίλειο ήταν, πρώτον, η πολιτισμική και ιδεολογική συνέχεια του βασιλείου με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και, δεύτερον, η αντιπαλότητά του με το Ισλάμ, που υποστηρίχτηκε ιδεολογικά από τη Μεγάλη Ιδέα.
Αρχικά ο Όθων, με την οικονομική βοήθεια του πατέρα του, βασιλιά της Βαυαρίας, κατόρθωσε να χτίσει σε όλα τα χωριά της παλιάς Ελλάδας σχολεία, με σκοπό να αποκτήσουν οι Έλληνες ομοιογενή γλώσσα, μόρφωση και εθνική συνείδηση. Η συνέχεια με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο ιδεολογικοποιήθηκε μέσω της αρχιτεκτονικής του νεοκλασικισμού και την καθιέρωση της καθαρεύουσας ως επίσημης γλώσσας του κράτους. Η συνέχεια όμως απέδειξε ότι όσο δύσκολο είναι να αφυπνίσεις ένα έθνος, το ίδιο εύκολο είναι να το εξαφανίσεις.
Αποτελεί μνημείο παγκόσμιου πρωτογονισμού το γεγονός ότι με καθολική πολιτική και κοινωνική συναίνεση το αρχιτεκτονικό «νεοκλασικό τοπίο», που είχε μεταμορφώσει την Αθήνα σε μία από τις ωραιότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης, καταστράφηκε για να αντικατασταθεί από τη βαρβαρότητα της πολυκατοικίας.
Ομοίως, το 1976, η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ακύρωσε την προσπάθεια του Όθωνα με την αντικατάσταση της καθαρεύουσας γλώσσας από τη δημοτική, ενώ το 1982 το ΠΑΣΟΚ κατάργησε το πολυτονικό σύστημα, ύστερα από 2.000 χρόνια συνεχούς χρήσης του στην ελληνική γραμματεία. Τους 1.500 τόμους της αρχαίας ελληνικής γραμματείας δεν τους εξέδωσε η κρατικοδίαιτη Ακαδημία, αλλά ο Οδυσσέας Χατζόπουλος μέσα από τις εκδόσεις του.
Μετά τη Μεταπολίτευση, η κρατική ακαδημαϊκή ιδεολογική γραμμή συνέβαλε στην αποδόμηση της ιστορικής συνέχειας του Ελληνισμού, με αποτέλεσμα, χωρίς εθνική ιδεολογία, η χώρα να οδηγηθεί στην οικονομική καταστροφή και στα Μνημόνια.
Συνεπώς, αποτελεί διαλεκτική αντίφαση το πολιτικό σύστημα να εισηγείται αφενός την ιστορική ασυνέχεια του Ελληνισμού, αφετέρου να διεκδικεί τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Υπουργός της Ν.Δ. έχει δηλώσει ότι «είμαστε παιδιά των Οθωμανών», ενώ ο πρωθυπουργός έχει αυτοπροσδιοριστεί ως «αντινατιβιστής», δηλαδή ως άτομο που τοποθετείται κατά των ιδεολογικών γραμμών των αυτοχθόνων Ελλήνων, και επίσης έχει δηλώσει ότι «είναι υπερήφανος που η χώρα μετατρέπεται σε πολυπολιτισμική (ισλαμική) κοινωνία».
Η ελληνική ιδεολογική πενία εμφανίζει το επιχείρημα της «ενότητας του μνημείου» να παρουσιάζεται έωλο. Οι νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί θα θεωρούνταν ειλικρινείς συνομιλητές στη διεκδίκηση της ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς στο εξωτερικό, εάν πρωτίστως και κατ’ ελάχιστον μπορούσαν να αποκαταστήσουν, αναδείξουν, συντηρήσουν και προστατέψουν με δρακόντειους νόμους τα βανδαλισμένα μνημεία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αισθητικής του παρακμιακού ελληνικού δημόσιου χώρου, που καλλιέργησαν οι πολιτικοί της Μεταπολίτευσης, αποτελεί το άγαλμα της Βορείου Ηπείρου επί της οδού Στουρνάρη. Το μικρό, κομψό μνημείο πρώτα «στολίστηκε» με γκράφιτι, μετά ακρωτηριάστηκε, κατόπιν αποκεφαλίστηκε και στο τέλος… εξαφανίστηκε (@Greeksburg, @ForeverZikos).
Η διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα θα νομιμοποιηθεί ηθικά και ιδεολογικά όταν εξελληνιστεί εκ νέου το ιδεολογικό κρατικό μόρφωμα της Μεταπολίτευσης.
*∆ιδάκτωρ Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, UK, τ. διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
