Down but not out: Αποδυναμωμένος, αλλά όχι εκτός παιδιάς. Αυτός είναι στην παρούσα συγκυρία, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσίευσε στο αμερικανικό The National Interest ο Σινάν Τζιντί του Foundation for Defense of Democracies, ο Ταγίπ Ερντογάν, δέκα μήνες (το περισσότερο) πριν από τη διεξαγωγή των προεδρικών και βουλευτικών στην Τουρκία.
Η αβεβαιότητα περιβάλλει κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής στη γείτονα, καθώς το αποτέλεσμα της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης θα αποτελέσει σε κάθε περίπτωση ιστορικό ορόσημο για τη χώρα.
Η λογική του αυτονόητου θα προεξοφλούσε δεινή ήττα για τον Ερντογάν και το κόμμα του, σε ένα περιβάλλον που σημαδεύεται από την εκτίναξη του πληθωρισμού στο 78%, ήτοι στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 24 ετών, και την υποχώρηση της ισοτιμίας της λίρας έναντι του δολαρίου κατά 55% το τελευταίο δωδεκάμηνο. Για να μην μιλήσει κανείς για τη φυσιολογική “κόπωση” από είκοσι χρόνια κυριαρχίας του Ερντογάν και την αποστασιοποίηση μιας νέας γενιάς η οποία δεν έχει γνωρίσει άλλη εξουσία.
Και πράγματι οι δημοσκοπήσεις (όσες και όσο μπορεί κανείς να εμπιστεύεται στην Τουρκία) δείχνουν ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης οδεύει προς την ήττα. Σύμφωνα με την Metropoll, η υποστήριξη των ψηφοφόρων προς το κυβερνών κόμμα υποχώρησε τον Ιούλιο στο 33,8%, έναντι 42,6% στις εκλογές του 2018. Το μονοψήφιο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ποσοστό των εθνικιστών συμμάχων του Ερντογάν, ήτοι του κόμματος του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, δεν αρκεί για να αναπληρωθεί η απώλεια της πλειοψηφίας.
Ωστόσο, ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας δεν είναι αφοπλισμένος. Έχει άλλωστε κάθε κίνητρο να πολεμήσει μέχρις εσχάτων, καθώς ενδεχόμενη απομάκρυνσή του από την εξουσία θα φέρει πιθανότατα το περιβάλλον του ή και τον ίδιο αντιμέτωπο με κατηγορίες διαφθοράς και κατάχρησης εξουσίας. Ένα ισχυρό πλέγμα συμφερόντων (με αποφύσεις ακόμη και στο οργανωμένο έγκλημα) έχει οικοδομηθεί γύρω από το προεδρικό μέγαρο, ενώ ο έλεγχος του συστήματος ενημέρωσης, η στελέχωση του κρατικού μηχανισμού από “νομιμόφρονες” και η κατασταλτική αντιμετώπιση των πιο ενοχλητικών μορφών της αντιπολίτευσης (από το φιλοκουρδικό κόμμα HDP μέχρι την επικεφαλής του CHP της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη) καθιστούν εξαιρετικά ασύμμετρη την αναμέτρηση. Και στο φόντο, η συγκρότηση ένοπλων ομάδων οπαδών του κυβερνώντος κόμματος ανοίγει τον δρόμο για κάθε είδους σενάρια ανωμαλίας την επόμενη μέρα.
Περισσότερο όμως και από τα πλεονεκτήματα που έχει συγκεντρώσει ο Ερντογάν, την αδυναμία μίας ομαλής δημοκρατικής εναλλαγής εντείνουν οι υστερήσεις των αντιπάλων του. Η εξακομματική “Εθνική Συμμαχία” της αντιπολίτευσης είναι εξαιρετικά ετερόκλητη και μοιάζει να έχει παραδοθεί σε μια λογική “ώριμου φρούτου”, η οποία δεν ενθαρρύνει την οργανωτική κινητοποίηση ή την εμβάθυνση της προγραμματικής της συμφωνίας. Με κύριο συνεκτικό στοιχείο την επιδίωξη επανόδου από το προεδρικό σύστημα του Ερντογάν στο πρότερο κοινοβουλευτικό σύστημα, τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν λιγοστά σημεία συμφωνίας σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική ή την εξωτερική πολιτική, όπου συχνά πλειοδοτούν έναντι των κυβερνώντων σε εθνικιστική επιθετικότητα.
Επιπλέον, το HDP, καίτοι τρίτο σε δύναμη κοινοβουλευτικό κόμμα, έχει αποκλεισθεί από τη συμμαχία, αφενός διότι η συνάφεια με τις κουρδικές πολιτικές και πολιτιστικές διεκδικήσεις παραμένει πολιτικά απαγορευτική, αφετέρου διότι οι ψηφοφόροι του θεωρούνται (λανθασμένα) “δεδομένοι” από την “Εθνική Συμμαχία”.
Και δεν βοηθά τα πράγματα η εμμονή του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτη του CHP από το 2010, να είναι αυτός που θα αντιμετωπίσει για λογαριασμό της αντιπολίτευσης τον Ερντογάν στην προεδρική κάλπη, όταν οι πάντες αναγνωρίζουν ότι ο εκ του κόμματός του προερχόμενος, νεότερος και περισσότερο χαρισματικός δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος ταπείνωσε τους κυβερνώντες με την εκλογή του το 2019, θα αποτελούσε έναν ισχυρότερο προεδρικό υποψήφιο.
Μια κυβέρνηση που δεν μπορεί να διαιωνίσει την ηγεμονία της και μία αντιπολίτευση που δεν μπορεί να επιτύχει την ανάδυσή της: πρόκειται για εκρηκτική συνταγή, που επιφυλάσσει το ξέσπασμα αλλεπάλληλων εντάσεων τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στις σχέσεις με τον περίγυρό της.
Πηγή: capital.gr
