Μπορεί η Τουρκία να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο ήμισυ του Αιγαίου, αλλά η κυβέρνηση έκρινε σκόπιμο να «ξεπλύνει» την Άγκυρα. Έτσι, στην τουρκική πρωτοβουλία, μετέχουν μόνο η Ελλάδα και η Ρουμανία
Τη συμμετοχή της Ελλάδας σε κέντρο «αριστείας» που ήθελε εδώ και πολλά χρόνια να δημιουργήσει η Τουρκία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά δεν τα κατάφερνε, λόγω και των ελληνικών αντιδράσεων, έχει αποφασίσει η κυβέρνηση.
Πρόκειται για το Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Ασφάλειας (Maritime Security Center of Excellence Operational Memorandum of Understanding). Το σχετικό νομοσχέδιο έχει καταθέσει το υπουργείο Άμυνας στη Βουλή και θα συζητηθεί αύριο (13-4-2022) στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων.
Πρόκειται για Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ των υπουργείων Άμυνας της Τουρκίας, η οποία έχει πάρει τη σχετική πρωτοβουλία, της Ελλάδας και της Ρουμανίας. Το θέμα κρίνεται ως ιδιαίτερης σημασίας, δεδομένου ότι το Κέντρο έχει ως αντικείμενό του τα θέματα «ναυτικής ασφάλειας». Κάτι που αφορά άμεσα τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις, την έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο και την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο ήμισυ του Πελάγους και τα συνεχή προβλήματα που δημιουργεί η Άγκυρα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες, με συγκεκριμένες εκθέσεις στρατιωτικών, είχαν εκφράσει στο παρελθόν αντίθετη άποψη στο ενδεχόμενο συμμετοχής της χώρας μας σε ένα τέτοιο κέντρο. Τι άλλαξε, άραγε, τα τελευταία χρόνια, και τώρα ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, καθώς και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Κώστας Φλώρος, έδωσαν το πράσινο φως για ένταξη της Ελλάδας σε ένα κέντρο «αριστείας», που, ως όλα δείχνουν, θα λειτουργήσει προς όφελος της Άγκυρας;
Ενδιαφέρον είναι, επίσης, ότι οι μοναδικές χώρες που μετέχουν στην τουρκική πρωτοβουλία, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, είναι η Ελλάδα και η Ρουμανία. Κοντολογίς, η Ελλάδα βάζει πλάτη στην Άγκυρα, τη στιγμή που το αντικείμενο της «ναυτικής ασφάλειας» άπτεται αμέσως των ελληνο-τουρκικών.
Να σημειωθεί πως τα κέντρα «αριστείας» (με ΝΑΤΟϊκό «καπέλο») είναι είτε εθνικά είτε πολυεθνικά, και χρηματοδοτούνται από τα κράτη που συμμετέχουν σε αυτά. Υποτίθεται ότι δε χρηματοδοτούνται άμεσα από το ΝΑΤΟ, ωστόσο ενισχύονται από αυτό, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Έτσι, η Ελλάδα θα χρηματοδοτεί το τουρκικό κέντρο, το οποίο θα βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη. Βέβαια, τα κύρια οικονομικά βάρη αναλαμβάνει η χώρα που το φιλοξενεί. Στην προκειμένη, η Τουρκία.
Διαχρονικός στόχος
Η Τουρκία εδώ και χρόνια προωθούσε τις βλέψεις της για δημιουργία αυτού του κέντρου «αριστείας». Κάτι που δείχνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της για τον τομέα των ναυτικών επιχειρήσεων.
Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες προσέκρουαν στην ύπαρξη του Κέντρου Ναυτικής Αποτροπής (NMIOTC), στη Σούδα, καθώς και στο COE (κέντρο αριστείας) της Γερμανίας για επιχειρήσεις σε κλειστές και ρηχές θάλασσες (COE for Operations in Confined and Shallow Waters – CSW COE).
Άραγε, ο υπουργός Άμυνας, ο οποίος, μαζί με τον Αμερικανό πρέσβη, Τζέφρι Πάϊατ, αρέσκεται να φωτογραφίζεται με φόντο το ΝΑΤΟϊκό κέντρο στη Σούδα, δε γνώριζε τις εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί στο παρελθόν από αρμόδιους Έλληνες στρατιωτικούς για την πολιτική που ακολουθεί η χώρα μας έναντι του τουρκικού κέντρου «αριστείας»;
Εκτός και αν ο Ν.Παναγιωτόπουλος γνωρίζει τις εισηγήσεις, αλλά η συμμετοχή της Ελλάδας στο τουρκικό κέντρο είναι αποτέλεσμα των συναντήσεών του με τον Τούρκο ομόλογό του, Χουλουσί Ακάρ, στο περιθώριο των Συνόδων του ΝΑΤΟ, των… φιλοφρονήσεων που αντάλλαξαν, και των υποσχέσεων για έναρξη ελληνο-τουρκικού «διαλόγου» σε επίπεδο στρατιωτικών, στη σκιά της φημολογίας περί «συγκυριαρχίας» και «συνεκμετάλλευσης» που φέρεται να ανέφερε ο Χ.Ακάρ.
Να σημειωθεί πως η Τουρκία διεκδικεί το μοίρασμα του Αιγαίου στη μέση, στον 25ο Μεσημβρινό, ενώ μονομερώς έχει ανακηρύξει τα όρια της έρευνας και διάσωσης στη μέση του Πελάγους.
Δεν είναι, εξάλλου, τυχαίο ότι σε σχεδόν καθημερινή βάση, σύγχρονα αεροσκάφη ανθυποβρυχιακού πολέμου της γείτονος (ATR), κόβουν στα δύο το Αιγαίο, ενώ πολύ συχνά καταγράφουν πλειάδα παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου.
Επίμονες προσπάθειες
Μέχρι τώρα, τα κέντρα αριστείας, με διαπίστευση στο ΝΑΤΟ, υπολογίζονται στα 25. Να σημειωθεί ότι η Τουρκία ήταν από τις πρώτες χώρες – μέλη του Οργανισμού που έσπευσε να τα εκμεταλλευτεί, παίρνοντας μάλιστα ήδη το 2005-6 ένα -κρίσιμης σημασίας για την ίδια και γενικότερα για το ΝΑΤΟ- κέντρο αριστείας, αυτό κατά της τρομοκρατίας.
Έχοντας στα χέρια της, μεταξύ άλλων, και αυτό το «εργαλείο», η Τουρκία προσπαθεί να «βαφτίζει» κατά το δοκούν όποιον θέλει ως «τρομοκράτη». Κάτι που συστηματικά κάνει για τους Κούρδους εντός της Τουρκίας, της Συρίας και το Ιράκ. Στο Κέντρο Αριστείας Άμυνας κατά της Τρομοκρατίας συμμετέχουν και άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ, Βρετανία, Βουλγαρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ολλανδία και Ρουμανία.
Παράγουν πολιτικές
Ουσιαστικά, τα κέντρα «αριστείας» αποτελούν έναν από τους μηχανισμούς του ΝΑΤΟ που παράγουν μέρος των πολιτικών του, τις οποίες μπορεί στη συνέχεια να υλοποιήσει η ηγεσία του. Την ευθύνη γι’ αυτά έχει η Συμμαχική Διοίκηση Μετασχηματισμού (ACT), σε συντονισμό με τον Ανώτατο Συμμαχικό Διοικητή Ευρώπης (SACEUR). Έτσι, το ACT παράγει μέρος της πολιτικής, την οποία καλείται να υλοποιήσει με στρατιωτικούς όρους η Διοίκηση του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Αποτελούν, τέλος, κομμάτια ενός υποστηρικτικού δικτύου προς το ΝΑΤΟ, εξειδικεύονται στο αντικείμενο που αφορά η «ταμπέλα» τους και διανέμουν στα κράτη – μέλη του Οργανισμού της Συμμαχίας, αλλά και σε άλλα, τις αναλύσεις τους, τις γνώσεις τους, κ.ο.κ..
Τελευταία, η Ελλάδα πήρε το Κέντρο Αριστείας Ολοκληρωμένης Αντιαεροπορικής και Αντιπυραυλικής Άμυνας, το IAMD CoE στη Σούδα. Το Νοέμβριο του 2021, ο Έλληνας υπουργός Άμυνας, μιλώντας σε συνέδριο στη Βαλτική, αφού επετέθη κατά της Ρωσίας, λέγοντας ότι «το ΝΑΤΟ θα πρέπει να προετοιμαστεί για μακρύ αγώνα στις σχέσεις της με τη Ρωσία», ανέφερε ότι «για την υλοποίηση αυτής της προσέγγισης και της σχετικής απαίτησης βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Αντιαεροπορικής και Αντιπυραυλικής Άμυνας του ΝΑΤΟ, το νέο IAMD CoE στη Σούδα, θα ενισχύσει τις σχετικές σε βάθος γνώσεις μας προς όφελος των κρατών – μελών του ΝΑΤΟ και των εταίρων του».
Άραγε, ο Ν.Παναγιωτόπουλος πιστεύει ότι και το Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Ασφάλειας στην Τουρκία, με ελληνική συμμετοχή μάλιστα, θα είναι προς όφελος των κρατών – μελών του ΝΑΤΟ και των εταίρων του;
