Τα παιδιά και τα εγγόνια μας

Του Μανώλη Κοττάκη

Διαβάζουμε σε πρωτοσέλιδα του ημερήσιου Τύπου ότι μεγάλος αριθμός βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, προερχόμενος μάλιστα από τον μητσοτακικό πυρήνα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, πιέζει τον πρωθυπουργό να εξαγγείλει την καταβολή της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με το επιχείρημα ότι αλλιώς θα πάρει την κάτω βόλτα η παράταξη. Έχουμε τεράστια συμπάθεια και εκτίμηση σε όλους όσοι, ύστερα από μια ολόκληρη ζωή, βασανισμένη πολλές φορές, κατάφεραν στην οριζόμενη από τη νομοθεσία ηλικία να βγουν στη σύνταξη και να απολαύσουν το υπόλοιπο της ζωής τους αξιοπρεπώς. Είναι βασική υποχρέωση της Πολιτείας να τους το εξασφαλίσει αυτό. Και η Ν.Δ. τούς το εξασφάλισε με ταχύτητα, με το egov.gr του Πιερρακάκη και με την επιτάχυνση του Χατζηδάκη – να το αναγνωρίσουμε αυτό. Δεν περίμεναν χρόνια για την απονομή της σύνταξής τους. Θυμάμαι τον πατέρα μου, ύστερα από κάθε περικοπή που έκανε η τρόικα στη σύνταξη του ΙΚΑ ως οικοδόμου, πέντε φορές επί ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας μεταξύ 2010 και 2015, δύο φορές επί ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ 2015-2019, να μονολογεί κάθε φορά που απομακρυνόταν από το ATM και έβλεπε στο μικρό χαρτάκι τη συρρίκνωσή της: «Πάλι εγώ φταίω;» Αυτό ήταν το παράπονό του. Το έλεγε πάντα με κατεβασμένο το κεφάλι: «Πάλι εγώ;» Αυτό είναι το παράπονο χιλιάδων συνταξιούχων, νυν και επικείμενων.

Γράφουμε «επικείμενων», γιατί η κυβέρνηση αποκρύπτει επιμελώς ότι ο μνημονιακός νόμος που ψηφίστηκε επί ΠΑΣΟΚ το 2010 προβλέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας με βάση το (αυξανόμενο) προσδόκιμο όριο ζωής, και θα αναπροσαρμόσει προς τα πάνω και πάλι τα όρια συνταξιοδότησης το σωτήριο έτος 2027.

Με τους συνταξιούχους, λοιπόν. Μαζί. Ναι, αλλά η χώρα γερνά. Και το πρόβλημά της δεν είναι μόνο το εισόδημα των συνταξιούχων, που εδώ και πολλά χρόνια αποτελούν, μετά την περιπέτεια των capital controls, τη σταθερή εκλογική πελατεία της Νέας Δημοκρατίας. Το νέο μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι και τα παιδιά και τα εγγόνια τους – πώς θα μεγαλώσουν κι αυτά με αξιοπρέπεια. Το πρόβλημα της χώρας είναι το Δημογραφικό. Πώς θα επιλυθεί; Δεν θα επιλυθεί μόνο με αυξήσεις, ούτε βεβαίως με διορισμούς στο Δημόσιο, από τους οποίους είναι γεμάτα ορισμένα φιλοκυβερνητικά πρωτοσέλιδα εδώ και έξι χρόνια. Δεν είναι η λύση στο υπαρξιακό πρόβλημα επιβίωσης της χώρας μόνο οι συντάξεις και οι διορισμοί. Οι ειδικοί μάς λένε ότι, αν συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς γεννήσεων, το σωτήριο έτος 2048 θα γεννηθεί ο τελευταίος Έλληνας. Η χώρα θα συνεχίσει να υπάρχει ως χώρος. Θα κατοικείται από Αλβανούς, που ελέγχουν πλέον τομείς της οικονομίας, από μετανάστες, από Ευρωπαίους υπηκόους, που έχουν στον έλεγχό τους την ιδιοκτησία της γης στα νησιά του Αιγαίου, από κατοίκους του Ισραήλ, που βρίσκουν απάνεμο λιμάνι μακριά από το θέατρο του πολέμου και αγοράζουν γη σε περιοχές της Ελλάδας στα Τζουμέρκα, στο Πήλιο και στο Πάπιγκο, από Τούρκους, Βουλγάρους και Σκοπιανούς, που αγοράζουν τη Μακεδονία και τη Θράκη. Από Έλληνες, πάντως, δεν θα κατοικείται. Το βασικό ερώτημα για τις ηγεσίες μας λοιπόν είναι πώς βλέπουν την πατρίδα για τα επόμενα χρόνια και τι είναι διατεθειμένες να κάνουν για αυτήν. Τη βλέπουν με τις τετραετίες και με τις καρέκλες ή τη βλέπουν με βάση τις γενιές που θα υπάρξουν και τις προσδοκίες τους ή με βάση αυτές που δεν θα υπάρξουν;

Επειδή αρέσουν οι συμβολισμοί στον πρωθυπουργό, του λέμε ότι έρχεται η ώρα να κάνει ένα μεγάλο κοινωνικό συμβόλαιο η Πολιτεία με τους συνταξιούχους. Για να συμφωνήσουν ότι σε αυτή τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης η Πολιτεία δεν θα σκεφτεί τις ψήφους στις επόμενες εκλογές (καθώς το μισό εκλογικό σώμα αποτελείται από τους συνταξιούχους), ενώ, από την άλλη, οι συνταξιούχοι στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση δεν θα σκεφτούν μόνο τους εαυτούς τους και την αξιοπρέπειά τους, αλλά πρωτίστως τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Που δεν μπορούν να παντρευτούν. Που δεν έχουν χρήματα για να ζήσουν αξιοπρεπώς. Που δεν έχουν χρήματα για να ζήσουν οικογένεια με παιδιά και πρέπει να κάνουν δυο δουλειές για να τα καταφέρουν. Που, άνεργα, μένουν ακόμα στο πατρικό.

Ήρθε η ώρα για μια εθνική συμφωνία για το Δημογραφικό, αλλά όχι με θεωρίες – στην πράξη. Το πώς θα γίνει αυτό ας το βρει η Πολιτεία. Με επιδόματα; Με επιδότηση της αγοράς στέγης σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, ώστε να διευκολυνθεί και η αποκέντρωση και να καλυφθούν οι τρύπες του πληθυσμού σε όλη την περιφέρεια; Με ευνοϊκές αλλαγές στη φορολογική κλίμακα για κάθε παιδί, ώστε να μη σκέφτεται κάθε νέος αν θα κάνει οικογένεια; Ας το βρει αυτό η Πολιτεία. Εμείς δεν ξέρουμε τους αριθμούς, για να υπολογίζουμε τη δημοσιονομική συνέπεια κάθε μέτρου. Αλλά είναι η ώρα για μια εθνική και κοινωνική συμφωνία όλων των κομμάτων και του μισού πληθυσμού που είναι πάνω από τα 60, ώστε στις εξαγγελίες της ΔΕΘ να δοθεί προτεραιότητα αυτή τη φορά στους Έλληνες των 20, των 30 και των 40 ετών. Είναι η ώρα για μια εθνική συμφωνία που δεν θα έχει ως ορίζοντα τις επόμενες εθνικές εκλογές και τις ψήφους που χρειάζεται η Νέα Δημοκρατία για να αγγίξει τις παλιές κορυφές, αλλά το βαθύ μέλλον της χώρας. Όποιος αποτολμήσει να την κάνει μπορεί να μην κόψει πολιτικά εισιτήρια τώρα και να μην του αναγνωριστεί απαραιτήτως εκλογικά από τους πολίτες, μέσα στην ατμόσφαιρα που διαμορφώνεται. Θα έχει αφήσει, όμως, ένα αποτύπωμά του για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται την πατρίδα. Έχει αυτή την ευκαιρία ο κύριος πρωθυπουργός για να εξιλεωθεί για τις αμαρτίες του. Σε τελική ανάλυση, όλοι μας κρινόμαστε από το παράδειγμα που θα αφήσουμε πίσω μας.