Μπορεί τα χρόνια να έχουν περάσει, αλλά όλα όσα έχουν διαδραματιστεί αυτόν τον μήνα από το 1965 έως σήμερα έχουν χαραχθεί βαθιά στη μνήμη μας
Του Νίκου Παπουτσόπουλου
Από τα Ιουλιανά του 1965 στο 1974 και στα ανορθόγραφα Ιουλιανά του 2025, 51 χρόνια δημοκρατίας, ύστερα από ετών προσπάθειες ανάγνωσης μιας Ιστορίας και κατανόησης ιδεολογιών, πολιτικών επιλογών, γλώσσας, ορθογραφίας και πολιτισμού, που παραμένουν μετέωρα και ανισόρροπα ανάμεσα σε θεοβάδιστα ή και αγιώνυμα όρη, σε σκήτες και κελιά και καθίσματα, και ανάμεσα σε pride parades στη βυζαντινή Θεσσαλονίκη (όπου και παραμένει κλειστό το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού) στα όρια του πολιτικού φωτογραφικού φολκλόρ. Σε όρη αγιώνυμα, όπου ο κ. Μητσοτάκης, «επί επισκοπικού θρόνου καθήμενος και μη φλεγόμενος», βάδισε ύστερα από την ορθόδοξη προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης στην υπερψήφιση του γάμου των ομοφυλόφιλων, ύστερα από την περιθωριοποίηση της Εκκλησίας και ύστερα από την αμφισβήτηση της ελληνορθόδοξης παρουσίας στο θεοβάδιστο Όρος.
Αλλά ποιος υποσαχάριος λαός άνευ παιδείας και πολιτισμού ή γνώσης, και με την έλλειψη πολιτισμικής πολιτικής (πλην συναυλιών στην ύπαιθρο και της διοργάνωσης φεστιβαλικών, δήθεν πρωτοποριακών, παραστάσεων ωνάσειων και νιάρχειων σε κάμπους, βρύσες και ραχούλες, όπου πάντοτε ελλοχεύει ο κίνδυνος πυρκαγιάς αλλά και ποιμενικής κριτικής), εκδηλώνει ενδιαφέρον και ανησυχίες ύστερα από τα δεινά και τα μαρτύρια που υπέστη εξαιτίας των πολιτικών επιλογών που οδήγησαν την κοινωνία σε χάος κενότητας; Χάος θλιβερών οικονομικών μέτρων, χάος Μνημονίων τα οποία εξορκίζουν οι Γάλλοι εταίροι και σύμμαχοι και προστάτες και προμηθευτές οπλικών συστημάτων, αλλά τα οποία αδυνατούν να ακυρώσουν άλλες συμφωνίες, συμμαχίες και αλλότρια συμφέροντα. Και ποιος λαός τον οποίο εξαθλίωσαν εφαρμογές άνομων νόμων και ανομολόγητες συνταγματικές καταπατήσεις ακολουθεί τα βήματα του κ. πρωθυπουργού -όπως και άλλων ανεύθυνων, ως συνήθως, υπουργών και λοιπών πολιτικών ταγών- στον Άθωνα, το ανέσπερο λίκνο της πνευματικότητας, μακράν όποιων υλικών εκζητήσεων και ανταλλαγμάτων;
Στο Όρος το σεπτό και αγιώνυμο, όπου εδράζεται η ελευθερία του ανθρώπου από τα γήινα, τα θλιβερά και τα εφήμερα, ανταλλάσσουν υποσχέσεις χρηματοδοτήσεων και αφές κηρίων και δωρεών για τη δήθεν διαφύλαξη και διατήρηση του υλικού -μόνο- πολιτισμικού προϊόντος. Στον Άθωνα, που προσφέρει την καταλλαγή και τη συμφιλίωση με τον άχρονο χρόνο, τον πολιτικό χωροχρόνο, αυτόν που επιδιώκει να κερδίσει ο κ. Μητσοτάκης, για την ίαση των σκανδάλων αλλά και την άφεση αμαρτιών και πλημμελημάτων. Μια χρυσοφόρος επίσκεψη πρωθυπουργού στα ελέη της άφεσης αμαρτιών με τις προσκυνήσεις εικόνων εφέστιων, θαυματουργών και αγίων λειψάνων, και την ομολογία πίστεως στα άκρα της ελευθερίας της έκφρασης μετανοίας, την οποία καλώς γνωρίζουν να προσφέρουν οι Αγιορείτες πατέρες του πνεύματος και της ηθικής και προστάτες της πίστης.
Ελευθερία της πίστης και πνευματικής σύνεσης, ελευθερία του πνεύματος, μακράν των εγκοσμίων και υλικών υποσχέσεων και εκζητήσεων.
Ελευθερία παρόμοια με εκείνη της κυρίας Μέρκελ, η οποία κατέφθασε ιουλιανή -ηρωίς δα και αυτή, όπως και πολλοί διάττοντες αστέρες- στην Ελλάδα του τουρισμού και των selfies, στην τέφρα και στα ερείπια της ξενοδόχου και υποτελούς κοινωνίας που προσπαθεί να ανακάμψει ύστερα από τη λαίλαπα των Μνημονίων χρεοκοπίας, των εμβολιαστικών εφαρμογών και των ιουλιανών δημοψηφισμάτων. Όλων των μέτρων εκείνων τα οποία εξαθλίωσαν τους «οκνούς» και «ράθυμους» Έλληνες, και τους μετέτρεψαν σε αγέλη άγριων μεταπρατών, όπως ακριβώς αποτυπώνει η θλιβερή πραγματικότητα και ιδιαιτέρως οι ηλικίες εφήβων, οι ηλικίες νέων που αναζητούν ελπίδες και εξόδους διαφυγής και μετοικεσίας. Έξοδος προς την «ελευθερία», προς τη διαφυγή από το «χάλκαιον χέρι» της εξουσίας, που παραμένει βαρύ και άκαμπτο και ασυγκίνητο (αλλού επιφυλάσσει την ενσυναίσθηση, τη συμπερίληψη, την εξομολογητική αγιορειτική συμπάθεια -κατά το δη λεγόμενο- ή την κατανόηση), προ των τειχών που συνθλίβουν και εξοντώνουν την κοινωνία των πολιτών, με επιδοματικές ενέσεις και συναινέσεις και άτολμες υποσχέσεις για αμφίβολο μέλλον. Μέλλον όμοιο με εκείνο της κυρίας Μέρκελ, θυγατέρας λουθηρανού πάστορα, η οποία εβίωσε έτη δυστυχίας και αποκλεισμών, πίσω από το τείχος του αίσχους και αποτροπιασμού. Πίσω από αίσχη που είχε επιφυλάξει σε Έλληνες προ ολίγων μόλις δεκαετιών η γερμανική τυραννία, αίσχη παρόμοια με αυτά στη Λωρίδα της Γάζας, με τη συγχωρητική αποδοχή του σύγχρονου πολιτισμού. Της καγκελαρίου που απορεί και θρηνεί στα ερείπια της ελληνικής κοινωνίας, η οποία με αξιοπρέπεια, όμοια με εκείνη στη διάρκεια της θηριώδους ναζιστικής γερμανικής κατοχής, προσπαθεί να ανακάμψει και να απολαύσει την ελευθερία και την έξοδο στις νήσους του ελληνικού θέρους, όπου «Των πελαγισμένων τα όνειρα./Σεσυλημένα πάλαι ποτέ» (Οδ. Ελύτης, «Ο Μικρός Ναυτίλος»).
«Δεν μπορώ να φανταστώ την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς την Ελλάδα» ανέφερε η Άνγκελα Μέρκελ σε συνέντευξη την οποία παραχώρησε στον κ. Παπαχελά, σε απόνερα ανορθόγραφων Ιουλίων. Ιουλίων σκοτεινών και αμνημόνων και ανέσπερων. Ιουλίων μνήμης της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, Ιουλίων μνήμης της κυβερνητικής αστάθειας του 1965, Ιουλίων μνήμης της αποκατάστασης της δημοκρατίας στα 1974 με τις λαμπερές εορταστικές εκδηλώσεις στους κήπους του Μεγάρου Μαξίμου, όπου εκπλήσσουν οι εμφανίσεις των πρώτων κυριών (ημίγυμνων, ενίοτε) της σύγχρονης και συμπεριληπτικής, άλλωστε, Ελληνικής Δημοκρατίας. Ιουλίων μνήμες στο Προεδρικό Μέγαρο, ανάμεσα σε ήχους χαλαρής μουσικής και εντυπωσιακών εμφανίσεων, με φθηνές, ομοιότυπες και ξύλινες ομιλίες πολιτικών, επαγγελματιών του είδους, και αφιερώσεις στις θυσίες και στα αίματα της κοινωνίας που λεηλάτησαν άθλιες πολιτικές επιλογές. Ιουλίων μνήμες αγανάκτησης των πολιτών σε πλατείες και οδούς προ έωλων υποσχέσεων και δημοψηφισμάτων, κόκκινων γραμμών, Ζαππείων και νταουλιών, προ πρόθυμων προοδευτικών πολιτικών, προ τραγικής διασποράς τρόμου και πανικού (όπως εκείνης της θλιβερής υγειονομικής και οικονομικής και κλιματικής τρομοκρατίας) που διέσυρε και εξευτέλισε τους πολίτες στα κλειστά τραπεζικά ταμεία ή στα ενεχυροδανειστήρια (ανταλλακτήρια χρυσού και οικογενειακών κειμηλίων). «Σεσυλημένα πάλαι ποτέ».
Ιουλιανές μνήμες στο Μάτι, στην πυρκαγιά η οποία προκάλεσε τον θάνατο 104 Ελλήνων πολιτών και που αποτελεί σε παγκόσμια κλίμακα τη δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά του 21ου αιώνα, ενώ η ελληνική Δικαιοσύνη έκρινε αθώους, με ομόφωνη απόφαση των δικαστών, την τότε περιφερειάρχη Ρένα Δούρου, καθώς και τους τότε δημάρχους Ραφήνας – Πικερμίου, Πεντέλης και Μαραθώνος Ηλία Ψινάκη, τηλεαστέρα και μάνατζερ στον χώρο του θεάματος.
Στη σιγή των Ιουλιανών αμνών, τα οποία «επί σφαγήν ήχθησαν» (αφού «μαζί τα έφαγαν», κατά τη μεγαλειώδη ρήση του διογκωμένου από τα foias gras λίπη του παγκρέατος της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ αλήστου μνήμης Θ. Πάγκαλου), αμνοερίφια ενός ιουλιανού, αδιάλλακτου ΟΠΕΚΕΠΕ (τι γοητεία και χαρά απομνημόνευσης και αυτού ακόμα του αγνώστου μέχρι πρότινος ακρωνυμίου του Ελληνικού Δημοσίου, που προσφέρει ευδαίμονα βίο σε κομματικά στελέχη και άγρα ψήφων σε βουλευτές και υπουργούς) συναντούν τις πατάτες του Ιωάννη Καποδίστρια και τις σιδηροτροχιές του Τρικούπη προς συμψηφισμό και συμπερίληψη προϊστορικών σκανδάλων. Με τη λαμπρή μέθοδο αναζήτησης ανεύθυνων κομματαρχών, η Κρήτη αλλά και πολλές αγροτικές περιοχές της Ελλάδος ακολούθησαν ως ζώα επί πασχάλιον σφαγήν τις πολιτικές της κυβέρνησης – αλήστου μνήμης η δήλωση του δημάρχου Σπάρτης Πέτρου Δούκα προ του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιου Λιβανού: «Είχαμε κατέβει κάτω με τσάντες και αποζημιώναμε». «Με τσάντες εκλεγήκαμε και με τσάντες βγήκαμε» και «μαζί τα φάγαμε».
Ιουλιανές μνήμες, καθώς ένας κόσμος αμνήμων και άνευρος, κοινωνία φοβική, με εμφανή τα τραύματα των μαρτυρίων του πρόσφατου παρελθόντος, ήδη από την εποχή της αναγκαστικής οικονομικής κρίσης και του πλήρους εξευτελισμού των Ελλήνων πολιτών, καθώς η Ευρώπη είχε ανακαλύψει, επιτέλους, το φοβικό και εύκολο θύμα. Εύκολο θύμα που πεινά και που στα όνειρά του θεριεύει το θαύμα της πολιτικής αντιπαροχής και ασυδοσίας σε ανύπαρκτες επιδοτήσεις και βοσκοτόπους και φαντασιακά ποίμνια, που καταμετρούν προ του ευδαίμονος ύπνου κομματικά στελέχη και κομματικοί συνδικαλιστές. Στο θαύμα των ευρωπαϊκών επιλογών, εκεί όπου πρυτανεύουν το κέρδος και οι άνομες συμμαχίες, συμμαχίες μεγάλων οικονομικών προσδοκιών και καταμέτρησης πλούτου και κομματικών διευκολύνσεων, αλλά και γεωπολιτικών συμφερόντων που συνθλίβουν και εκμηδενίζουν και εξουθενώνουν λαούς σε ευρωπαϊκά οράματα και, εκ των υστέρων, σε αγιορείτικες μετάνοιες και ακριβές λαμπάδες και μεταμέλειες. «Δεν μπορώ να φανταστώ την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς την Ελλάδα» ή χωρίς τη φυλή των Νταρφούρ, χωρίς τους πολίτες τους οποίους παρέδωσε η ανεύθυνη -ως συνήθως- «εψηφισμένη» εγχώρια πολιτική τάξη στις ορέξεις άθλιων πιστωτών του συστήματος.
Στην ιουλιανή πρόσκληση της κυρίας Μέρκελ, η συγγραφέας του βιβλίου «Ελευθερία» αναγνώρισε την «ανθεκτικότητα και την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού» στα μαρτύρια τα οποία επεφύλαξε επί σειρά ετών για τους Έλληνες μόνο -Μνημόνια και μέτρα τα οποία απέφυγαν όλες οι υπόλοιπες χώρες της περιώνυμης ένωσης των φώτων, με ακόμα υψηλότερους από την Ελλάδα δείκτες χρεοκοπίας- η Ευρωπαϊκή Ένωση, και βεβαίως η κυρία Μέρκελ, με μνήμες ελευθερίας και εκτόνωσης στις συναντήσεις της με τον επίσης ανεύθυνο «εψηφισμένο» Αλέξη Τσίπρα (βλ. χρέος Γαλλίας και επίσης αναφορές για την επιπλέον αύξηση χρέους, προ του οποίου ωχριά εκείνο της Ελλάδος). Την ανθεκτικότητα και αξιοπρέπεια ενός λαού, που ποδοπάτησε και μετέτρεψε σε αγέλη απέλπιδων αγρίων με χυδαίες ασφυκτικές μεθόδους εξυμνεί και θαυμάζει η κυρία Μέρκελ, αυτή που λοιδορεί με βδελυγμία ο κ. Μπαϊρού: «Δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ την ιστορία της Ελλάδας. Η χώρα οδηγήθηκε υπό διεθνή κηδεμονία τη δεκαετία του 2010, αφότου κατέρρευσε υπό το βάρος του χρέους της».
«Δεν πρέπει να ξεχάσουμε την ιστορία της Ελλάδος» ή «ας μη λησμονούμε τη φυλή των Νταρφούρ», αυτήν που επαινούν και θαυμάζουν οι φυλές των Ευρωπαίων συμμάχων και πιστωτών. Ειδοί του Ιουλίου, αποφράδες κοινοβουλευτικές ημέρες που προσκαλούν σε ενδοσκόπηση και αυτοκριτική, καθώς πλησιάζουν ανέμελες οι διακοπές του Αυγούστου, όταν βουλευτές και επαγγελματίες πολιτικοί, κατά τις επισκέψεις στα χωριά της περιφέρειάς τους, στους λιβανωτούς και στα ευχολόγια των κομματαρχών και στις προσκυνήσεις των ιερών εικόνων σε υπαίθριες γονυκλισίες προ των τοπικών σεβασμάτων και σε αρτοκλασίες και πανηγύρεις «μη λείψουν ν’ αναβάλουν/κάθε ομιλίαν ή δουλειά· μη λείψουν τους διαφόρους/που χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσουν» (Κ.Π. Καβάφης, «Μάρτιαι Ειδοί»).
