Πόλεμος στην Ουκρανία-Μαριούπολη: Από το «σύνδρομο Τσουσίμα» στην παρέλαση στις 9 Μάη

Η βύθιση του πλοίου-«σημαία» του ρωσικού Στόλου, «Μόσχα», προκάλεσε σοκ ακόμα και μεταξύ των πολεμοχαρών στη Ρωσία. Για πρώτη φορά μετά τη συντριβή του στόλου της στα στενά Τσουσίμα, κατά τον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο, το 1905, η χώρα έχανε ναυαρχίδα. Τώρα, εν μέσω πυκνών στρατιωτικών και διπλωματικών γεγονότων, με την κατάληψη της Μαριούπολης, η Μόσχα στήνει επικοινωνιακό σκηνικό νίκης

Ενώ η ρωσική εισβολή και ο πόλεμος στην Ουκρανία τραβάει σε μάκρος χρόνου, οι ΗΠΑ εξαγγέλλουν και νέα παχυλά κονδύλια για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας, και οι στρατιωτικές και διπλωματικές διεργασίες και παζάρια δίνουν και παίρνουν, προς το παρόν με επίκεντρο τη Μαριούπολη, ο Ρώσος πρόεδρος, χθες αποφάσισε να εμφανιστεί… μεγαλόψυχος. Έτσι, ο Βλαντιμίρ Πούτιν «διέταξε» τον υπουργό Άμυνας, Σεργκέϊ Σοϊγκού, να μην επιτεθεί στο εργοστάσιο, «Αζοφστάλ», όπου βρίσκονται ακόμα οχυρωμένοι οι τελευταίοι Ουκρανοί.

Εκτιμάται ότι στο εργοστάσιο, το οποίο, όπως αναφέρει η ρωσική πλευρά, κατασκευάστηκε την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, και οι εγκαταστάσεις του είναι σχεδιασμένες ακόμα και για συνθήκες πυρηνικού πολέμου, βρίσκονται περίπου δύο χιλιάδες Ουκρανοί στρατιωτικοί. Μεταξύ αυτών και μονάδες της ακραίας εθνικιστικής οργάνωσης, με ναζιστικά χαρακτηριστικά, «Αζόφ».

Η Μόσχα, επίσης, διαρρέει ότι υπάρχουν εντονότατες υποψίες ότι στο εργοστάσιο βρίσκονται και Δυτικοί στρατιωτικοί. Το Κίεβο από τη μεριά του, ισχυρίζεται ότι, μαζί με τους Ουκρανούς στρατιωτικούς, έχουν παγιδευτεί και άμαχοι, ενώ καταβάλλει προσπάθειες και κάνει συνεχή παζάρια, προκειμένου να «δραπετεύσουν» όσο το δυνατόν περισσότεροι στρατιωτικοί. Κατά τους ρωσικούς ισχυρισμούς, στόχος είναι, μαζί με Ουκρανούς στρατιωτικούς, να «δραπετεύσουν» οι Δυτικοί στρατιωτικοί, προκειμένου να μη συλληφθούν από τους Ρώσους.

Σε αυτό το σκηνικό της κατεστραμμένης -κατά 90%, όπως εκτιμάται- πόλης, στην οποία ζει μεγάλο κομμάτι του Ελληνισμού της νότιας, ανατολικής Ουκρανίας, διεξάγεται ένα απίστευτο… ανατολίτικο παζάρι. Έτσι, εσχάτως υπάρχει φημολογία ακόμα και για ανταλλαγή του επικεφαλής του βασικού αντιπολιτευόμενου κόμματος της Ουκρανίας, Βίκτορ Μεντβετσούκ, με Δυτικούς στρατιωτικούς.

Κάτι που, ως έναν βαθμό, εξηγεί γιατί το Κίεβο, το οποίο τον κατηγορεί για φιλορωσισμό, αποφάσισε, μετά τη σύλληψή του, πιθανώς αμέσως με την έναρξη του πολέμου, να τον διαπομπεύσει δημόσια, εμφανίζοντάς τον πρόσφατα σε ελεεινή κατάσταση.

Πόλεμος στην Ουκρανία: Η ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική Δημοκρατία στην εποχή των τεράτων

Η «επιτήδεια» Τουρκία

Από αυτό το παζάρι, βέβαια, δε θα μπορούσε να λείψει η Τουρκία. Εσχάτως, ο υπουργός Εξωτερικών της γείτονος, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επικοινώνησε πάλι με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέϊ Λαβρόφ, προκειμένου να ενημερωθεί για την κατάσταση στη Μαριούπολη. Εκεί, όπου, κατά τις δηλώσεις αξιωματούχων της γείτονος, η Τουρκία θέλει να οργανώσει «ανθρωπιστική» επιχείρηση εκκένωσης.

Η ομηρεία του Ελληνισμού στη Μαριούπολη, ο Ερντογάν «γέφυρα» σε Μόσχα-Κίεβο και το Κυπριακό

Επιπλέον, συζητήθηκε και το θέμα των ρωσο-ουκρανικών συνομιλιών που είχαν αρχίσει στην Κωνσταντινούπολη, αλλά προς το παρόν έχουν «παγώσει». Ως γνωστόν, η Τουρκία κατάφερε να πάρει στην έδρα της «ειρηνευτικές» συνομιλίες, κερδίζοντας πολλούς πόντους στην εικόνα της ως «διαμεσολαβητικής» δύναμης διεθνώς.

Κι αυτό, σε αντίθεση με την Ελλάδα η οποία απεμπόλησε έναν τέτοιο -εν δυνάμει- ρόλο, παρ’ ότι είναι η μόνη χώρα διεθνώς που δικαιωματικά έχει λόγο παρουσίας στο Ουκρανικό. Πόσο μάλλον, αφού είναι το μόνο κράτος που διαθέτει τόσο μεγάλο ομογενειακό πληθυσμό στην περιοχή (υπάρχουν επίσης, αρκετοί Εβραίοι και Τάταροι).

Το σημερινό σκηνικό στη Μαριούπολη, βέβαια, δε μπορεί παρά να ξυπνάει τις εκ διαμέτρου διαφορετικές κινήσεις που είχε κάνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού, στην περίπτωση του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου και της διάλυσης της Ομοσπονδίας.

Τότε που ως πρωθυπουργός, λειτουργούσε ως γέφυρα με τις αντιπαρατιθέμενες πλευρές, και είχε φτάσει στο σημείο να διοργανώσει συνάντηση στην Αθήνα, παρουσία του Μιλόσεβιτς, για το Γιουγκοσλαβικό. Κι αυτό, παρά τις εντονότατες αντιδράσεις της Δύσης για τον Μιλόσεβιτς. Άλλες εποχές, άλλοι παίκτες!

Επίδειξη… μεγαλοψυχίας

Εύλογα, βέβαια, διερωτώνται αρκετοί, γιατί ο Πούτιν αποφάσισε να κάνει επίδειξη… μεγαλοψυχίας στη Μαριούπολη. Κάτι, πάντως, που μένει να φανεί πως θα εξελιχθεί μέχρι το τέλος.

Αυτό που είπε στον Σ.Σοϊγκού, κατά τη συνάντηση των δύο σε ζωντανή μετάδοση, είναι να σταματήσει η επίθεση στο εργοστάσιο, «Αζοφστάλ», και να επαναληφθεί το κάλεσμα στους παγιδευμένους να παραδοθούν. Ήδη, γύρω από το εργοστάσιο έχουν αναπτυχθεί ρωσικά τζιπ με μεγάφωνα που καλούν τους Ουκρανούς να παραδοθούν.

Ταυτόχρονα, τα ρωσικά Μέσα κατακλύζονται από βίντεο και φωτογραφίες με αιχμαλώτους Ουκρανούς στη Μαριούπολη, σε μια προσπάθεια να διαφημιστεί ότι η ρωσική πλευρά, σε αντίθεση με την ουκρανική, δεν κακομεταχειρίζεται τους αιχμαλώτους. Την ίδια στιγμή, βέβαια, δε λείπουν οι πάμπολλες εικόνες με νεκρούς Ουκρανούς στους δρόμους πόλεων και χωριών γύρω και μέσα στη Μαριούπολη.

Κέρδη για όλους

Κατά την άποψη Ρώσων αναλυτών, πολέμιων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο Πούτιν αναζητά μια εικόνα νίκης, προκειμένου να την προβάλλει εντός της χώρας του. Αυτή είναι στη Μαριούπολη. Ως εκ τούτου, και η επίδειξη μεγαλοψυχίας του για διεθνή κατανάλωση.

Όπως και να’ χει, πάντως, ο ρωσικός στρατός φαίνεται να έχει πετύχει μια σημαντική νίκη, αν και πάνω σε… ερείπια!

Από την άλλη, εφόσον οι μονάδες «Αζόφ» επιμείνουν να αντισταθούν μέχρι τέλους, και να πεθάνουν, θα στεφθούν μεν με τις δάφνες των ηρώων, αλλά ταυτόχρονα ο Ζελένσκι θα έχει καταφέρει να απαλλαγεί από «ενοχλητικές» πολιτικο-στρατιωτικές οργανώσεις, οι οποίες στη συνέχεια, ανάλογα με τα «ντηλ» που θα κάνει, θα στραφούν εναντίον του για να τον ανατρέψουν. Είναι και αυτό ένα από τα πολλά σενάρια που ακούγονται. Κέρδη για όλους, λοιπόν, «προσφέρει» η Μαριούπολη.

Το «σύνδρομο Τσουσίμα»

Να σημειωθεί πως πρόσφατα βυθίστηκε στη Μαύρη Θάλασσα το καράβι – «σημαία» του ρωσικού Στόλου, «Μοσκβά» («Μόσχα»). Επρόκειτο για ένα μεγάλο σοκ στη ρωσική κοινή γνώμη, ακόμα και μεταξύ των πολεμοχαρών.

Ήταν ένα τεράστιο πλήγμα στο γόητρο της χώρας και των Ενόπλων Δυνάμεων. Ξύπνησε μνήμες της συντριβής του ρωσικού στόλου, κατά τον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο, στη ναυμαχία που έγινε στα στενά Τσουσίμα, στις 27-28 Μαΐου 1905.

Κάποιοι ονόμασαν τις συνέπειες που προκάλεσε η βύθιση της ναυαρχίδας του Στόλου, «Μόσχα», ως «σύνδρομο Τσουσίμα».

Η συντριβή στα στενά Τσουσίμα, το 1905, σημειώνουν Ρώσοι αναλυτές, «κατέρριψε την ιδεολογία του «ζητω-πατριωτισμού», δείχνοντας ότι δε θα υπήρχε νίκη. Η βύθιση του «Μόσχα», στρατιωτικά, αποδυναμώνει τις κινήσεις των ρωσικών δυνάμεων κοντά στη Χερσώνα. Το πιο επικίνδυνο, όμως, για το Κρεμλίνο είναι ότι οι πολίτες αρχίζουν να αναρωτιούνται: «Κι αν χάσουμε;».

Ως γνωστόν, η βαριά ήττα της Ρωσίας στον ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο συνέβαλε στη διόγκωση της λαϊκής δυσαρέσκειας έναντι του Τσάρου, που οδήγησε στην επανάσταση του 1905, η οποία αποτέλεσε τον «πρόδρομο» των επαναστάσεων του Φεβρουαρίου του 1917 και της Οκτωβριανής επανάστασης το ίδιο έτος. Το 1906 στη Ρωσία έγινε η δίκη των υπαίτιων στρατιωτικών για την ήττα, οπότε και καταδικάστηκαν.

Βέβαια, σχετικά με τη βύθιση της ναυαρχίδας, «Μόσχα», εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτηματικά. Άκρως ενδιαφέρον είναι, άλλωστε, ότι ακόμα και σήμερα ούτε το Κίεβο έχει επίσημα υποστηρίξει ότι βύθισε το πλοίο, ούτε και η Ουάσιγκτον έχει δώσει κάποια στοιχεία σχετικά με τον τρόπο που έγινε το κτύπημα, αν και διαθέτει. Πολύ περισσότερο, ουδόλως έχει παραδεχτεί ότι ιπτάμενα -και ίσως άλλα- μέσα των ΗΠΑ βρίσκονταν στην περιοχή όταν το πλοίο βυθίστηκε.

Η Μόσχα, από τη μεριά της, επίσης τηρεί σιγήν ιχθύος, αποφεύγοντας ακόμα και σήμερα να δώσει τον ακριβή αριθμό νεκρών μελών του πληρώματος. Να σημειωθεί πως μητέρες ναυτών του «Μόσχα» διαμαρτύρονται έντονα. Βέβαια, σε συνθήκες πλήρους απαγόρευσης των αντιπολιτευόμενων Μέσων Ενημέρωσης στη Ρωσία, αυτές οι φωνές δύσκολα ακούγονται. Ωστόσο, τα νεκροταφεία, τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ουκρανία, συνεχίζουν με αμείωτους ρυθμούς να επεκτείνονται… υπερβολικά.

Στον δρόμο για τις 9 του Μάη

Ο Ρώσος δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής, Μαξίμ Σεφτσένκο, σχολιάζοντας τη «διαταγή» Πούτιν προς Σοϊγκού, αναφέρει:

«Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις εκδοχές για την ακύρωση της επίθεσης στο εργοστάσιο, «Αζοφστάλ».

Η πρώτη είναι ότι η επίθεση μπορεί να μην έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 9 Μαΐου (σ.σ. ημέρα νίκης κατά της χιτλερικής Γερμανίας – κάθε έτος γίνεται παρέλαση στη Μόσχα και φέτος, ενδεχομένως, να σχεδιαζόταν «παρέλαση νίκης» για την Ουκρανία). Ως εκ τούτου, η εξουσία επέλεξε να δείξει στους πολίτες ότι νοιάζεται περισσότερο για τις ζωές των στρατιωτών.

Η δεύτερη είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ Στρατού και Εθνοφρουράς (σ.σ. η Εθνοφρουρά, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως Σώμα πραιτοριανών, δεν ανήκει στις Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά στο υπουργείο Εσωτερικών της Ρωσίας).

Αν κρίνουμε από τις… νικηφόρες, εντονότατες επικοινωνιακές… μάχες που δίδονται στον λογαριασμό του Ραμζάν Καντίροφ (σ.σ. πρόεδρος Τσετσενίας) στο Διαδίκτυο, αυτοί που θα επωφεληθούν επικοινωνιακά από τη νίκη (σ.σ. στη Μαριούπολη) μπορεί να είναι οι μαχητές του και η Εθνοφρουρά (σ.σ. άτυπος επικεφαλής της Εθνοφρουράς φέρεται να είναι ο Καντίροφ).

Αυτό, όμως, δε συμφέρει τους πάντες. Πόσο μάλλον, όταν ο Στρατός, στο πρόσωπο του Σοϊγκού, θέλει να δείχνει ότι τα έχει όλα υπό έλεγχο, ενώ και ο Πούτιν δημόσια το επιβεβαιώνει.

Τρίτον: Στα υπόγεια του εργοστασίου, «Αζοφστάλ», μπορεί να υπάρχει κάποιος (σύμφωνα με πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών) που δεν πρέπει να πεθάνει κατά τη διάρκεια της επίθεσης. Ξένοι στρατιωτικοί σύμβουλοι ή κάποιος αυτού του επιπέδου.

Πρέπει, είτε να πιαστούν ζωντανοί, είτε να ανταλλαχθούν με κάποια πολιτικά ανταλλάγματα. Ίσως, όπως είπαν, να είναι Γάλλοι. Εξάλλου, στις 24 Απριλίου γίνεται ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία. Η εμφάνιση, αίφνης, ενός ζωντανού Γάλλου από τα υπόγεια του «Αζοφστάλ» θα μπορούσε να προκαλέσει πολιτική κρίση στη Γαλλία»!