«Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη κι Υποτέλεια»: Tο βιβλίο που γκρέμισε τον μύθο της «καλής» Γερμανίας (Νέα παρουσίαση στην Κύπρο, Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου)

Τα λησμονημένα χρέη, η παλιννόστηση των Ναζί, η οικονομική επιβολή στην Ευρώπη και οι αθέατες όψεις του δωσιλογισμού…

Αν νομίζετε ότι η μεταπολεμική Γερμανία τιμώρησε σκληρά τους Ναζί, ξόφλησε τα πολεμικά της χρέη, εγκατέλειψε τα επεκτατικά όνειρα και κατέκτησε με το σπαθί της το ηθικό ανάστημα για να ηγεμονεύει στην Ευρώπη, ίσως χρειαστεί να ξαναδιαβάσετε μερικά κεφάλαια της ιστορίας.

Προς αυτή την κατεύθυνση προσφέρεται το βιβλίο «Γιαβόλ: Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια» που κυκλοφόρησε την περασμένη άνοιξη από τις «Εκδόσεις Πεδίο» και βρίσκεται ήδη στην τρίτη του έκδοση έχοντας προκαλέσει σεισμό με τις αποκαλύψεις του.

Ο πολύπειρος δημοσιογράφος και αναλυτής Γιώργος Χαρβαλιάς, καταρρίπτει με εντυπωσιακή τεκμηρίωση έναν προς έναν τους δημοφιλείς αστικούς μύθους για την «καλή» δημοκρατική Γερμανία, αναδεικνύοντας τον πραγματικό ρόλο της στο διεθνές προσκήνιο και φωτίζοντας αθέατες όψεις του δωσιλογισμού που δεν επέτρεψαν σε διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις να διεκδικήσουν τις οφειλές από τη ναζιστική κατοχή.

Η «άγνωστη ελληνογερμανική ιστορία», όπως ξεδιπλώνεται στις σελίδες του «Γιαβόλ», συνιστά ίσως το πιο χαρακτηριστικό case study μεταπολεμικής δεσποτείας μιας ισχυρής παραδοσιακής δύναμης προς μία εξαρτημένη οικονομικά χώρα της περιφέρειας του Ευρωπαϊκού Νότου η πολιτική ηγεσία της οποίας δεν είχε τη δύναμη να αντισταθεί στις επιταγές των Μεγάλων, ακόμη και πολύ πρόσφατα με την υπαγωγή στα Μνημόνια. 

Με τη μόνη διαφορά, όπως θυμίζει ο Γ. Χαρβαλιάς, ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, ολετήρας και πάτρωνας ταυτόχρονα υπήρξε η Γερμανία. Χωρίς σήμερα να αναγνωρίζει, ούτε το συμβατικό της χρέος απέναντι σε μία οικονομία που ουσιαστικά η ίδια καταδίκασε σε τροχιά περιορισμένης ανάπτυξης, με την καταλήστευσή της, την περίοδο της κατοχής.

Ανατρέχοντας στο χθες και στο σήμερα ο Γιώργος Χαρβαλιάς, εκτός από διαπιστώσεις προσφέρει και εξηγήσεις. Ξετυλίγει το αθέατο κουβάρι της διαπλοκής οικονομικών συμφερόντων στις δύο ακτές του Ατλαντικού που επέτρεψαν τον «εξαγνισμό εξπρές» του Ναζιστικού τέρατος με τη συνταγή «λήθη χωρίς κάθαρση». Ανασύρει στο προσκήνιο το αρχικό σχέδιο του ευπατρίδη, Χένρυ Μόργκενταου, που ήθελε να μετατρέψει τη Γερμανία σε απέραντη φάρμα ώστε να μη μπορέσει ποτέ ξανά να αποκτήσει βαριά βιομηχανία. Και αναλύει πώς τα σχέδια αυτά εμποδίστηκαν από ένα ισχυρό φιλογερμανικό λόμπι στην Ουάσιγκτον και τη Γουολ Στρίτ με την επίκληση της «Κόκκινης Αρκούδας» και της σοβιετικής απειλής.

«Ο τρόπος γραφής του είναι γνωστός. Άμεσος, αιχμηρός, χωρίς αναστολές και καθωσπρεπισμούς. Μπορεί κάποιος να συμφωνεί ή να διαφωνεί μαζί του, μπορεί να αρέσκεται ή να ενοχλείται από τα γραπτά του. Κανείς όμως δε μπορεί να ισχυριστεί ότι κρύβει τις θέσεις του ή ότι τις καλύπτει με επαμφοτερίζουσες (γλυκανάλατες) διατυπώσεις», επισημαίνει ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής που προλογίζει το βιβλίο, χαρακτηρίζοντας ανεκτίμητη τη συνεισφορά του στην περιγραφή, λεπτομερή εξιστόρηση και θεμελίωση των ελληνικών απαιτήσεων έναντι της Γερμανίας.

Στις σελίδες του «Γιαβόλ» που έχει προκαλέσει και συνεχίζει να προκαλεί πολλές συζητήσεις, οι ελληνικές διεκδικήσεις αναλύονται στο ιστορικό τους βάθος αναδεικνύοντας ένα μεγάλο παράδοξο: Ελάχιστα χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου οι Γερμανοί προσέγγισαν την Ελλάδα χωρίς κανένα σύμπλεγμα ενοχής, σε μία λογική περασμένα-ξεχασμένα. Αποκαμωμένοι από έναν εμφύλιο πόλεμο, άμεση απόρροια της ναζιστικής κατοχής, οι Έλληνες πολιτικοί προσπέρασαν τη γερμανική αναίδεια, ψάχνοντας να βρουν τρόπους οικονομικής ανάταξης της χώρας. Συνέχισαν λοιπόν τις δοσοληψίες με τους Γερμανούς στη λογική business as usual. Aυτή η ξαφνική επαναφορά της «κανονικότητας» στις ελληνογερμανικές σχέσεις, πριν καλά-καλά στεγνώσει το αίμα των αθώων που σκοτώθηκαν στη διάρκεια της Κατοχής είναι ένα κεφάλαιο σκοτεινό και δυσάρεστο που έχει επίσης τις εξηγήσεις του. Αλλά στην πράξη δεν οδήγησε ποτέ σε πλήρη εξομάλυνση. Απλά οι εκκρεμότητες μπήκαν κάτω από το χαλί. Κουκουλώθηκαν.

Το «Γιαβόλ» φρεσκάρει σίγουρα τη μνήμη. Με τρόπο ζωντανό, αλλά και εμπεριστατωμένο. Γιατί όπως εξηγεί ο συγγραφέας του, από τη στιγμή που δεν έχει ρυθμιστεί η μεγαλύτερη συμβατική υποχρέωση της Γερμανίας, δηλαδή το Αναγκαστικό Δάνειο, δε μπορούμε να μιλάμε για «περασμένα-ξεχασμένα». Το ιστορικό φορτίο εξακολουθεί να είναι πολύ βαρύ για λογαριασμό της Γερμανίας κάνοντας το ισοζύγιο ηθικής στις δύο χώρες να γέρνει επικίνδυνα…

Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου έγινε τον περασμένο Μάρτιο στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου, με την παρουσία υψηλών προσώπων της πολιτικής ζωής, επιστημόνων, επιχειρηματιών και Πρέσβεων, καθώς και του εκπροσώπου του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών.

Μεταξύ άλλων, το παρόν έδωσαν ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής ο οποίος έχει γράψει τον πρόλογο του βιβλίου όπως αναφέραμε, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, η πρώην Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου, ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, οι Πρέσβεις της Κίνας και της Σερβίας και ο επιχειρηματίας Δημήτρης Μελισσανίδης.

Τα μηνύματα που εστάλησαν ήταν και πολιτικά, με τον κ.Χαρβαλιά να λέει:

«Η γενιά που υπέστη τα πάνδεινα στην κατοχή ζητάει δικαίωση. Το ζήτημα των αποζημιώσεων παραμένει ζωντανό στη συλλογική συνείδηση της κοινωνίας μας. Υπάρχει ελπίδα και οφείλουμε να την κρατήσουμε ζωντανή».

Ο συγγραφέας τόνισε επίσης, πως «την ίδια δικαίωση ζητάει και η γενιά των νέων Ελλήνων που αναγκάστηκαν τα χρόνια των μνημονίων να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό».

Ο Προκόπης Παυλόπουλος, στηλίτευσε την αρνητική στάση της Γερμανίας υπογραμμίζοντας ότι πλήττει ευθέως τη Διεθνή και την Ευρωπαϊκή Νομιμότητα, ενώ σημείωσε με έμφαση: «Όπως είναι  αυτονόητο, η Ελλάδα δεν αποδέχεται, ούτε πρόκειται ν’ αποδεχθεί, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, την άρνηση αυτή.  Πράγμα που σημαίνει ότι θα επανέλθει εν προκειμένω,  δίνοντας ακόμη μεγαλύτερη έκταση και έμφαση στα νομικά -και όχι μόνο- επιχειρήματά της».

Ο εκδότης του βιβλίου Παύλος Παπαχριστοφίλου είπε μεταξύ άλλων, πως πρόκειται για «ένα βιβλίο που ερευνά σε βάθος την αλήθεια. Ένα βιβλίο αναφοράς που ωθεί τον αναγνώστη στην ιστορική σκέψη».

Με τη σειρά του, στον χαιρετισμό του ο Αριστομένης Συγγελάκης, συγγραμματέας της Επιτροπής Διεκδίκησης των Γερμανικών αποζημιώσεων ανέφερε: «Σήμερα η Γερμανία θέλει να αποδυναμωθεί η νομική και ηθική Βάση για τις γερμανικές αποζημιώσεις στην Ελλάδα. Η Ελλάδα έχασε το 13% του πληθυσμού της».

«Το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων αφορά την ευρωπαϊκή δημόσια τάξη και την οικουμενική συνείδηση. Η ηθική επιβάλει στη Γερμανία την επανόρθωση για τα θύματα της κατοχής. Είναι ανήθικο η Γερμανία να μην επιτρέπει την προσφυγή μας στο διεθνές δικαστήριο. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να κινήσει και πάλι τις διαδικασίες για τη διεκδίκηση των πολεμικών κατοχικών επανορθώσεων», επεσήμανε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Στέλιος Περράκης.

Ενώ ο ομότιμος Καθηγητής Γεωπολιτικής ΕΚΠΑ, Ιωάννης Μάζης αναρωτήθηκε: «Τι είναι αυτό που εμποδίζει την εθνική ενότητα να διεκδικήσει τις γερμανικές επανορθώσεις;».

Για το βιβλίο μίλησαν ακόμα η δικηγόρος Χριστίνα Σταμούλη και  ο -επί 8 χρόνια- Έλληνας διπλωμάτης στην πρεσβεία μας στο Βερολίνο, Άρης Ραδιόπουλος, ενώ συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Μανώλης Κοττάκης.

Η νέα παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στην Κύπρο στις 26 Σεπτεμβρίου, στη Δημοσιογραφική Εστία Λευκωσίας.

Για το βιβλίο, τις γερμανικές οφειλές και τον σύγχρονο ρόλο της Γερμανίας θα μιλήσουν ο Ανδρεάς Μαυρογιάννης (πρέσβης ε.τ.), ο Στέλιος Περράκης (ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, πρώην μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και πληρεξούσιος στο Διεθνές Δικαστήριο για την υπόθεση «Γερμανία κατά Ιταλίας, Ελλάδα Παρεμβαίνουσα») και ο Γιώργος Χαρβαλιάς.

Την παρουσίαση θα συντονίσει ο γνωστός δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης και πολιτικός σχολιαστής της εφημερίδας Φιλελεύθερος, Κώστας Βενιζέλος, ενώ μετά το πέρας των παρεμβάσεων οι ομιλητές θα δεχτούν περιορισμένο αριθμό ερωτήσεων.   

Όσοι δεν έχετε ήδη το «Γιαβόλ» στα χέρια σας, σπεύστε να το προμηθευτείτε.

Θα σας λύσει όλες τις απορίες για το τέλμα στο οποίο έχουμε περιέλθει.